Το έτος 1203 μ.Χ. η κατάσταση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, μοιάζει με έναν ασθενή που βρίσκεται στην εντατική και οι ζωτικές του λειτουργίες υποβοηθούνται από μηχανικά όργανα. Ο θρόνος των καισάρων έχει ξεφτίσει, μιζέρια και οργή έχουν καταβάλει τον λαό, οι αυτοκράτορες εναλλάσσονται στην εξουσία όπως τα πουκάμισα στην ντουλάπα και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η καλοπέραση τους. Ο τρίτος κατά σειρά μονάρχης της αγγελικής δυναστείας ήταν ο Αλέξιος Δ', ένα παιδαρέλι που αν δεν είχε αρπάξει την εξουσία, ίσως να μην μαθαίναμε το όνομα του ποτέ.
Ο Αλέξιος Δ' ήταν γιος του Ισαάκιου Β' (1185 μ.Χ. - 1195 μ.Χ.) και ήταν αναμενόμενο ότι ως προς τον χαρακτήρα θα ήταν ομοιοπαθής με τους προκατόχους του. Του άρεσε η ξέγνοιαστη ζωή, η σπατάλη των χρημάτων του αυτοκρατορικού ταμείου και τα λόγια χωρίς υποσχέσεις στους υπηκόους του. Όσον αφορά τη διοίκηση του κράτους, ούτε λόγος. Είτε καθόταν στην καρέκλα, είτε απουσίαζε από αυτήν δεν είχε καμία διαφορά ως προς την άσκηση των καθηκόντων του. Άλλωστε τα προσόντα του γι' αυτή τη θέση ήταν ανύπαρκτα.
Όταν ο συνονόματος θείος του Αλέξιος Γ', τύφλωσε τον πατέρα του το 1195 μ.Χ., ο Αλέξιος φυλακίστηκε. Συνεργαζόμενος με δύο πιζάνους εμπόρους, κατόρθωσε να δραπετεύσει και να βρει άσυλο στη Γερμανία, όπου τον δέχτηκε ο γαμπρός της αδελφής του, ο Φίλιππος της Σουηβίας.
Την ίδια εποχή στη Δύση σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε η Δ' σταυροφορία, η οποία είχε ως σκοπό την απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ από τους μουσουλμάνους. Τελικά αυτή εκστρατεία αποδείχτηκε, ως μία από τις πιο τυχοδιωκτικές της ιστορίας. Οι σταυροφόροι ξεκίνησαν από τη Βενετία το 1202 μ.Χ. και επειδή τα χρήματα δεν έφταναν για την ολοκλήρωση της εκστρατείας επιτέθηκαν και λεηλάτησαν τη Ζάρα. Στη συνέχεια κάνοντας μία στάση στην Κέρκυρα συνάντησαν τον Αλέξιο Δ', ο οποίος ζήτησε την συνεργασία τους για να πάρει το θρόνο μαζί με τον πατέρα του. Αρχικά προσπάθησε να έλθει σε συμφωνία με τον αρχηγό των σταυροφόρων Βονιφάτιο Μομφερατικό, αλλά ο πάπας αντέδρασε. Κατόπιν προσέγγισε τον αρχηγό της εκστρατείας και δόγη της Βενετίας Ερρίκο Δάνδολο. Ο Αλέξιος του υποσχέθηκε την συντήρηση και τον εφοδιασμό όλου του στρατού του για ένα χρόνο, την καταβολή 100.000 αργυρών μάρκων στους Βενετούς, 100.000 μάρκων στους σταυροφόρους, την διατήρηση 10.000 μαθητών για έναν χρόνο και πεντακοσίων εξ' αυτών για την άμυνα της Ιερουσαλήμ. Τέλος θα γινόταν άρση του σχίσματος των δύο εκκλησιών, υπό την προϋπόθεση της υποταγής των Ορθοδόξων στους Παπικούς. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν και η εκστρατεία ξεστράτισε εκ νέου του τελικού προορισμού της με πορεία προς την Κωνσταντινούπολη. Με άλλα λόγια η παγίδα στήθηκε και πολύ σύντομα ο Αλέξιος θα εγκλωβιζόταν μέσα της, σαν το ποντίκι μες τη φάκα.
Τον Ιούλιο του 1203 μ.Χ. οι σταυροφόροι έφθασαν στην Κων/πολη. Μετά τη φυγή του Αλέξιου Γ' έψαξαν να βρουν τον τυφλό Ισαάκιο, τον οποίο αποκατέστησαν στο θρόνο. Ο Αλέξιος στέφθηκε συναυτοκράτορας την 1η Αυγούστου και η σταυροφόροι απέσυραν τα στρατεύματα τους από την Πόλη, αφήνοντας μόνο ένα μικρό απόσπασμα φρουράς για να τον προστατέψει και ταυτόχρονα να παρακολουθεί τις κινήσεις του. Όταν όμως ήλθε η ώρα της εκπλήρωσης των υποσχέσεων τότε μόνο ο Αλέξιος αντιλήφθηκε πως ότι τους είχε τάξει ήταν αδύνατο να τους το δώσει. Αφού ρήμαξε τα κρατικά ταμεία στη συνέχεια αύξησε τους ήδη υπέρογκους φόρους για να μαζέψει το ποσό. Βλέποντας ότι οι δασμοί δεν επαρκούσαν για να ξοφλήσει το χρέος, λεηλάτησε τα ιερά σκεύη των Εκκλησιών με σκοπό να τα λιώσει για να κόψει νομίσματα. Στις 25 Αυγούστου έστειλε επιστολή υποταγής στον πάπα Ιννοκέντιο τον Γ' και ανάγκασε τον πατριάρχη Ιωάννη Ι' Καματηρό ν' αναγνωρίσει τα πρωτεία του μέσα στην Αγία Σοφία. Ήταν φανερό πλέον ότι ο Αλέξιος είχε γίνει επικίνδυνος, και οι ενέργειές του είχαν προκαλέσει αντιδράσεις στον κλήρο και το λαό.
Στις 25 Ιανουαρίου 1204 μ.Χ. λαός και μοναχοί, μην αντέχοντας την ασυδοσία του Αλέξιου και υποκινούμενοι από έναν ευγενή δούκα ονόματι Αλέξιο εξεγέρθηκαν κατά των δύο Αγγέλων, τους οποίους και κήρυξαν έκπτωτους. Ο Αλεξιος Δ' προσπάθησε να διαφύγει, αλλά συνελήφθη και στραγγαλίστηκε από τον Αλέξιο Ε'. Ο Ισαάκιος μόλις έμαθε το θάνατο του γιου του, πέθανε από τη στεναχώρια του. Οι δύο τελευταίοι με τον θάνατο τους, έκλεισαν τον κύκλο της διαβόητης αγγελικής δυναστείας.
Ο Αλέξιος Δ' υπήρξε ένας άμυαλος αυτοκράτορας που έζησε τα περισσότερα χρόνια μέσα στη χλιδή και την ευημερία του παλατιού. Συναγωνιζόταν με τους σταυροφόρους για το ποιος ζει την πιο πολυτελή ζωή και έκλεισε εν λευκώ συμφωνία μαζί τους, αδιαφορώντας παντελώς για το πως θα την εκπληρώσει. Δίκαια λοιπόν υπήρξε ο κύριος υπεύθυνος για την καταστροφή που συντελέσθηκε λίγους μήνες αργότερα, αφού εξαιτίας της φιλαυτίας και του εγωισμού του "στάθμευσε" τις γαλέρες των σταυροφόρων στον Κεράτιο Κόλπο. Συμπερασματικά, ο Αλέξιος παίζοντας με τη φωτιά δεν έκαψε μόνο το εαυτό του, αλλά και το μέλλον όλης της Βυζαντινής αυτοκρατορίας...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ἐνημερώνουμε τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες μας, ὅτι σχόλια, τὰ ὁποῖα ἐμπεριέχουν προσβλητικοὺς χαρακτηρισμούς, διαφημίζουν κόμματα ἢ εἶναι γραμμένα μὲ λατινικοὺς χαρακτῆρες (γκρήκλις), θὰ διαγράφωνται ἄνευ προειδοποιήσεως!