Πάνω από 100 επιστολές που στάλθηκαν σε Γάλλους ναυτικούς - πριν από περισσότερα από 265 χρόνια - από αρραβωνιαστικιές, συζύγους, γονείς και αδέλφια, αλλά δεν παραδόθηκαν ποτέ, ανοίχθηκαν για πρώτη φορά.
Τα λόγια τους προσφέρουν μία «εξαιρετικά σπάνια» εικόνα για την αγάπη, τον χωρισμό και τις οικογενειακές διαμάχες εν καιρώ πολέμου. Η προοπτική αυτών των επιστολών κυμαίνεται από ηλικιωμένους αγρότες μέχρι συζύγους πλούσιων αξιωματικών.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Γαλλία είχε μερικά από τα καλύτερα πολεμικά πλοία του κόσμου, αλλά πολύ λίγους έμπειρους ναυτικούς, μια κατάσταση που η Βρετανία εκμεταλλεύτηκε φυλακίζοντας όσο το δυνατόν περισσότερους Γάλλους ναυτικούς.
Και στη συνέχεια έκλεβαν την αλληλογραφία τους.
Δυόμισι αιώνες αργότερα, ένας ιστορικός του Πανεπιστημίου του Cambridge, ο καθηγητής Renaud Morieux, ερεύνησε ένα κουτί επιστολών που γράφτηκαν όταν η Βρετανία κυβερνιόταν από τον βασιλιά Γεώργιο Β' και το έθνος πολεμούσε τη Γαλλία στον Επταετή Πόλεμο. Ο καθηγητής έκανε μία «συναισθηματικά» φορτισμένη ανακάλυψη ότι όλες εκτός από δύο επιστολές δεν είχαν ανοιχτεί.
Πέρασε δύο μήνες αποκωδικοποιώντας εξαιρετικά κακή ορθογραφία, ακατάστατο γραφικό χαρακτήρα και κολλητά γραμμένες λέξεις.
Το 1758, η Marie Dubosc έγραψε στον σύζυγό της, τον πρώτο υποπλοίαρχο του γαλλικού πολεμικού πλοίου Galatée: «Θα μπορούσα να περάσω τη νύχτα γράφοντάς σου. Είμαι η παντοτινά πιστή σύζυγός σου. Καληνύχτα, αγαπημένε μου φίλε. Είναι μεσάνυχτα. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να ξεκουραστώ».
Δεν γνώριζε ότι οι Βρετανοί είχαν καταλάβει το Galatée, στέλνοντάς το στο Πόρτσμουθ και φυλακίζοντας το πλήρωμα, συμπεριλαμβανομένου του συζύγου της, υπολοχαγού Louis Chambrelan.
Ωστόσο, ο υψηλόβαθμος ναυτικός δεν έλαβε το γράμμα της συζύγου του και το ζευγάρι δεν συναντήθηκε ποτέ ξανά. Η κα Dubosc πέθανε τον επόμενο χρόνο στη Χάβρη.
Ο θάνατός της θα συνέβη «σχεδόν με βεβαιότητα» πριν απελευθερωθεί ο Chambrelan, σύμφωνα με τους ερευνητές. Το 1761, ο κ. Chambrelan ξαναπαντρεύτηκε στη Γαλλία.
Οι επιστολές αποκάλυψαν επίσης τη φύση της οικογενειακής αγάπης, τις εντάσεις και τις διαμάχες κατά τη διάρκεια του πολέμου μαζί με τον αντίκτυπο του να είσαι χωριστά για χρόνια.
Ο Nicolas Quesnel, ένας νεαρός ναυτικός από τη Νορμανδία, έλαβε μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες επιστολές, ανέφεραν οι ερευνητές.
Στις 27 Ιανουαρίου 1758, η 61χρονη μητέρα του κ. Quesnel, Marguerite, η οποία ήταν σχεδόν σίγουρα αναλφάβητη, έστειλε μια επιστολή μέσω ενός άγνωστου γραφέα.
Έγραψε: «Την πρώτη μέρα του χρόνου έγραψες στην αρραβωνιαστικιά σου. Πιο πολύ σκέφτομαι εγώ εσένα παρά εσύ εμένα.
Σε κάθε περίπτωση, σας εύχομαι καλή χρονιά γεμάτη με ευλογίες του Κυρίου», είπε. «Νομίζω ότι είμαι στα τελευταία μου, είμαι άρρωστη εδώ και τρεις εβδομάδες. Δώστε τους χαιρετισμούς μου στον Varin [έναν ναυτικό], μόνο από την σύζυγό του μαθαίνω τα νέα σου».
Μέρες αργότερα, η αρραβωνιαστικιά του κ. Quesnel, Marianne, έστειλε μια επιστολή εκλιπαρώντας τον να γράψει στη μητέρα του και να σταματήσει να την βάζει σε δύσκολη θέση, καθώς η μητέρα του φαινόταν να την κατηγορεί για τη σιωπή του κ. Quesnel.
«Το μαύρο σύννεφο έφυγε, ένα γράμμα που έλαβε η μητέρα σου από σένα, φωτίζει την ατμόσφαιρα», έγραψε η αρραβωνιαστικιά του κ. Quesnel.
Ωστόσο, φαίνεται ότι η ευτυχία ήταν βραχύβια, καθώς η μητέρα του του έγραψε ξανά, παραπονούμενη για το πώς τα γράμματά του δεν αναφέρουν ποτέ τον πατέρα του.
«Αυτό με πονάει πολύ», είπε. «Την επόμενη φορά που θα μου γράψεις, σε παρακαλώ μην ξεχάσεις τον πατέρα σου».
Ο καθηγητής Renaud Morieux, από τη Σχολή Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Cambridge, ανέλυσε τις επιστολές και σχολίασε: «Εδώ είναι ένας γιος που δεν συμπαθεί ή δεν αναγνωρίζει αυτόν τον άνθρωπο ως πατέρα του».
Ο καθηγητής Morieux πρόσθεσε ότι εκείνη την εποχή, αν η μητέρα σας ξαναπαντρευόταν, ο νέος σύζυγός της θα γινόταν αυτόματα ο πατέρας σας.
«Χωρίς να το λέει ρητά, η Marguerite υπενθυμίζει στον γιο της να το σεβαστεί αυτό, γράφοντας νέα και για τον "πατέρα σου"», είπε. Αυτές είναι πολύπλοκες αλλά πολύ οικείες οικογενειακές εντάσεις».
Ο κ. Quesnel είχε επιβιώσει από τη βρετανική φυλακή και εντάχθηκε στο πλήρωμα ενός υπερατλαντικού πλοίου δουλεμπορίου τη δεκαετία του 1760.
Οι γυναίκες υπέγραφαν πάνω από τις μισές επιστολές που στάλθηκαν στους ναυτικούς, ρίχνοντας φως στον γυναικείο αλφαβητισμό, τα κοινωνικά δίκτυα και τις εμπειρίες εν καιρώ πολέμου.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το γαλλικό ναυτικό επάνδρωσε τα πολεμικά πλοία του, αναγκάζοντας τους περισσότερους άνδρες που ζούσαν κοντά στις ακτές να υπηρετούν για ένα χρόνο κάθε τρία ή τέσσερα χρόνια.
Αυτό το σύστημα ήταν εξαιρετικά αντιδημοφιλές και πολλοί άνδρες το έσκαγαν με το που έπιαναν λιμάνι ή ζητούσαν να αφεθούν ελεύθεροι με τραυματισμό.
Η αδελφή του Nicolas Godefroy, εκπαιδευόμενου πλοηγού, έγραψε: «Αυτό που θα μου έφερνε περισσότερο πόνο είναι αν το έσκαγες για τα νησιά».
Αναφερόταν στην Καραϊβική, όπου χιλιάδες Ευρωπαίοι ναυτικοί πέθαναν από ασθένειες.
Παρά τις ανησυχίες τους, η αδελφή και η μητέρα του κ. Godefroy αρνήθηκαν να υποβάλουν αίτηση για την απόλυσή του από το Πολεμικό Ναυτικό. Φοβόντουσαν ότι κάτι τέτοιο θα του γύριζε μπούμερανγκ και θα τον ανάγκαζε να μείνει στη θάλασσα «ακόμη περισσότερο».
Ο καθηγητής Morieux πέρασε μήνες αποκωδικοποιώντας 104 γράμματα γραμμένα με τραγική ορθογραφία, χωρίς σημεία στίξης ή κεφαλαία γράμματα που γέμιζαν κάθε εκατοστό του ακριβού χαρτιού στο οποίο εμφανίζονται.
«Παρήγγειλα το κουτί μόνο από περιέργεια», είπε. «Υπήρχαν τρεις στοίβες γραμμάτων που συγκρατούνταν από κορδέλλα.
«Τα γράμματα ήταν πολύ μικρά και σφραγισμένα, οπότε ρώτησα τον αρχειοφύλακα αν μπορούσαν να ανοιχτούν και το έκανε».
Σύντομα συνειδητοποίησε ότι ήταν ο πρώτος άνθρωπος που διάβασε αυτά τα πολύ προσωπικά μηνύματα από τότε που γράφτηκαν. Ωστόσο, λυπήθηκε από το γεγονός ότι οι προοριζόμενοι παραλήπτες τους δεν είχαν αυτή την ευκαιρία.
«Αυτές οι επιστολές αφορούν καθολικές ανθρώπινες εμπειρίες, δεν είναι μοναδικές στη Γαλλία ή τον 18ο αιώνα», είπε. «Αποκαλύπτουν πώς όλοι αντιμετωπίζουμε τις μεγάλες προκλήσεις της ζωής.
«Όταν είμαστε χωρισμένοι από τους αγαπημένους μας από γεγονότα πέρα από τον έλεγχό μας, όπως η πανδημία ή οι πόλεμοι, πρέπει να βρούμε πώς να παραμείνουμε σε επαφή, πώς να καθησυχάσουμε, να φροντίσουμε τους ανθρώπους και να διατηρήσουμε το πάθος ζωντανό».
Σε αντίθεση με σήμερα, οι άνθρωποι του 18ου αιώνα δεν είχαν WhatsApp ή Zoom, έπρεπε να καταγράψουν τα συναισθήματά τους σε χαρτί. Ωστόσο, αυτά για τα οποία έγραψαν φαίνονται οικεία, καθώς απεικονίζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις συλλογικά.
Η αποστολή επιστολών από τη Γαλλία σε ένα πλοίο ήταν «απίστευτα δύσκολη και αναξιόπιστη» τον 18ο αιώνα.
Μερικές φορές οι άνθρωποι έστελναν πολλαπλά αντίγραφα σε διαφορετικά λιμάνια, ελπίζοντας να φτάσουν σε κάποιον ναυτικό. Στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικές τακτικές, με τους Γάλλους συχνά να διπλασιάζονται για να στείλουν επιστολές σε πολλούς συναδέλφους του πληρώματος σε έναν μόνο φάκελλο.
Οι συγγενείς ζητούσαν από τις οικογένειες να τους αφήσουν να προσθέσουν ένα επιπλέον σημείωμα για ένα άλλο αγαπημένο πρόσωπο, ελπίζοντας ότι θα περνούσε από το σκάφος.
Ο καθηγητής Morieux μπόρεσε να βρει εκτενή στοιχεία για τις γαλλικές επιστολές που δεν έφτασαν ποτέ στους παραλήπτες.
Η γαλλική ταχυδρομική διοίκηση προσπάθησε να παραδώσει τις επιστολές στο πλοίο, στέλνοντάς τις σε πολλά γαλλικά λιμάνια. Ωστόσο, πάντα έφταναν λίγο αργά.
Κατά τη διάρκεια του Επταετούς Πολέμου, συνολικά 64.373 Γάλλοι ναύτες φυλακίστηκαν στη Βρετανία.
Το 1758 ήταν μια ιδιαίτερα πολυάσχολη χρονιά, με 19.632 ναύτες, σχεδόν το ένα τρίτο, φυλακισμένους.
Μερικοί πέθαναν από ασθένειες και υποσιτισμό, άλλοι τελικά απελευθερώθηκαν.
Γράφοντας στο Annales Histoire Sciences Sociales, ο καθηγητής Morieux πρόσθεσε ότι η έρευνά του βοηθά τις σύγχρονες στάσεις απέναντι στον αλφαβητισμό.
«Μπορείς να συμμετάσχεις σε μια κουλτούρα γραφής χωρίς να ξέρεις πώς να γράψεις ή να διαβάσεις», είπε. «Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που έστελναν αυτά τα γράμματα έλεγαν σε έναν γραφέα τι ήθελαν να πουν και βασίζονταν σε άλλους για να διαβάσουν δυνατά τα γράμματά τους».
Έκαναν τη διατήρηση επαφής μια κοινοτική προσπάθεια, καθώς ζητούσαν από κάποιον που ήξερε πώς να γράψει, όχι μόνο έναν επαγγελματία, να γράψει αυτές τις επιστολές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ἐνημερώνουμε τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες μας, ὅτι σχόλια, τὰ ὁποῖα ἐμπεριέχουν προσβλητικοὺς χαρακτηρισμούς, διαφημίζουν κόμματα ἢ εἶναι γραμμένα μὲ λατινικοὺς χαρακτῆρες (γκρήκλις), θὰ διαγράφωνται ἄνευ προειδοποιήσεως!