Η ΚΡΥΦΗ α τ ζ έ ν τ α πίσω από τη ΣΥΝΘΗΚΗ πανδημίας του Π.Ο.Υ.

Η επικαιροποιημένη έκδοση της συνθήκης του Π.Ο.Υ. για την πανδημία του Νοεμβρίου 2024 δείχνει σημαντικές αλλαγές που θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση την εθνική κυριαρχία και τη νομική αυτονομία. 

Ειδικότερα, η Ελβετία πλήττεται από τις εκτεταμένες συνέπειες που απορρέουν από τη νέα έκδοση. Μια νομική ανάλυση ρίχνει φως στην πιθανή στρατηγική επανευθυγράμμιση της παγκόσμιας νομοθεσίας για την υγεία και τις επιπτώσεις στην εθνική νομοθεσία.

-

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) έχει να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην παγκόσμια διαχείριση της υγείας και η Συνθήκη για την πανδημία του 2024 προοριζόταν αρχικά να δημιουργήσει ένα πλαίσιο που θα ενίσχυε τη διεθνή συνεργασία σε περιόδους κρίσης. 

Τα καλά νέα ήρθαν μόλις πριν από μία εβδομάδα: αυτή η συνθήκη, για την οποία υπάρχουν υποψίες ότι υπονομεύει την κυριαρχία και τη διάκριση των εξουσιών μεταξύ των μελών της, δεν έχει ακόμη συναφθεί. Ο Π.Ο.Υ. δεν θέλει να το οριστικοποιήσει μέχρι την επόμενη Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας τον Μάϊο.

Αλλά τώρα έρχονται τα κακά νέα: η τελευταία έκδοση της συμφωνίας, η οποία διέρρευσε στο κοινό στις 14 Νοεμβρίου 2024, δείχνει ακριβώς αυτή την ανησυχητική τάση: αντί για εθελοντική συνεργασία και ανοιχτό διάλογο μεταξύ κυρίαρχων κρατών, η συμφωνία φαίνεται να ισοδυναμεί με τη δημιουργία ενός κεντρικού, παγκόσμιου μηχανισμού ελέγχου, σύμφωνα με νομική ανάλυση της ABF Switzerland Εμφανίζει. 

Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά την εθνική κυριαρχία των κρατών μελών - ειδικά για χώρες όπως η Ελβετία, οι οποίες παραδοσιακά εκτιμούν την ανεξαρτησία και την άμεση δημοκρατία τους.

1. Υποχρεωτική πρόσβαση σε παθογόνους παράγοντες (άρθρο 12)

Στην έκδοση του Μαΐου 2024, η κοινή χρήση παθογόνων και γενετικού υλικού ήταν απλώς μια σύσταση. Ωστόσο, η αναθεωρημένη έκδοση του Νοεμβρίου 2024 εισάγει το σύστημα πρόσβασης και συμμετοχής στα οφέλη παθογόνων παραγόντων (PABS), το οποίο υποχρεώνει τα κράτη μέλη να συνεργάζονται σε υποχρεωτική βάση, απαιτώντας από αυτά να μοιράζονται παθογόνους παράγοντες και γενετικό υλικό εντός καθορισμένου χρονικού πλαισίου.

Νομικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τα κράτη να πρέπει να αλλάξουν την εθνική τους νομοθεσία για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του PABS, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκρούσεις με συμφέροντα εθνικής ασφάλειας ή βιοδιπλώματα ευρεσιτεχνίας. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το πιθανό απώτερο κίνητρο να καταστούν οι τεχνολογικοί και βιοτεχνολογικοί πόροι προσβάσιμοι σε πολυεθνικούς φορείς από χώρες με υψηλό δυναμικό – όπως η Ελβετία. 

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε συστηματική μετατόπιση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων υπέρ των παγκόσμιων παικτών και να θέσει σε κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα.

2. Εθνική κυριαρχία εναντίον Διεθνών υποχρεώσεων (άρθρα 1 και 2)

Ενώ η έκδοση Μαΐου της συμφωνίας έδωσε έμφαση στην εθνική κυριαρχία στην εφαρμογή των μέτρων πρόληψης της πανδημίας, η έκδοση του Νοεμβρίου 2024 φέρνει στο παιχνίδι νέες ρήτρες που δεσμεύουν τα κράτη πιο στενά με τα διεθνή πρότυπα. 

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές συγκρούσεις εάν οι εθνικές νομοθεσίες αντιβαίνουν στις διεθνείς απαιτήσεις. Για χώρες όπως η Ελβετία, η οποία βασίζεται στην εθνική νομοθεσία και την άμεση δημοκρατία, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει δραματικό περιορισμό της λήψης πολιτικών αποφάσεων. 

Από αυτή την άποψη, όλα δείχνουν ότι η συνθήκη πανδημίας του Π.Ο.Υ. αποτελεί δομικό στοιχείο για τη δημιουργία μιας δομής παγκόσμιας διακυβέρνησης.

3. Θέσπιση μηχανισμού επίλυσης διαφορών (άρθρο 25)

Η αρχική έκδοση δεν περιείχε λεπτομερή κανονισμό για την επίλυση διαφορών. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν το ακολουθούσατε, δεν είχατε πολλά να φοβηθείτε προς το παρόν. 

Στην έκδοση του Νοεμβρίου, προτείνεται τώρα μια επίσημη διαδικασία διαιτησίας, αναγκάζοντας τα κράτη να υιοθετήσουν έναν δεσμευτικό μηχανισμό σε περίπτωση συγκρούσεων. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας, ιδίως εάν οι αποφάσεις του διαιτητικού οργάνου είναι δεσμευτικές για τους εθνικούς νομοθέτες. 

Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επιβολή παγκόσμιων συμφερόντων ενάντια στην εθνική αντίσταση. Για την Ελβετία, η οποία διατηρεί την ανεξαρτησία και την ουδετερότητά της, αυτό αποτελεί δυνητικό κίνδυνο.

4. Υπεροχή των διεθνών συμφωνιών (άρθρο 26)

Στην έκδοση του Μαΐου 2024, υπήρχε μόνο μια γενική αναφορά στην ανάγκη η συμφωνία για την πανδημία να είναι συμβατή με άλλες διεθνείς συμφωνίες. 

Ωστόσο, η νέα έκδοση του Νοεμβρίου προχωρά περαιτέρω και διευκρινίζει ότι η συμφωνία για την πανδημία θα μπορούσε να υπερισχύει του εθνικού δικαίου. 

Από νομική άποψη, αυτό σημαίνει ότι οι εθνικοί νομοθέτες θα είναι υποχρεωμένοι να καταργήσουν ή να προσαρμόσουν τις αντικρουόμενες εθνικές νομοθεσίες.

Αυτή η ρήτρα γίνεται ιδιαίτερα ευαίσθητη όσον αφορά θέματα όπως η προστασία των δεδομένων και η προστασία των βιολογικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. 

Για μια χώρα όπως η Ελβετία, η οποία έχει υψηλά πρότυπα σε αυτούς τους τομείς, αυτό θα σήμαινε τεράστιο περιορισμό της ελευθερίας επιλογής σε εθνικό επίπεδο.

5. Υποχρέωση παροχής πόρων (άρθρο 20)

Η έκδοση του Μαΐου είχε δηλώσει ότι η παροχή πόρων ήταν εθελοντική. Ωστόσο, η αναθεωρημένη έκδοση του Νοεμβρίου 2024 εισάγει δέσμευση για τη χρηματοδότηση ενός παγκόσμιου ταμείου για την πρόληψη και την αντιμετώπιση πανδημιών. 

Η υποχρέωση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκρούσεις με την εθνική νομοθεσία περί προϋπολογισμού και τα συμφέροντα των φορολογουμένων. Υπάρχει φόβος ότι αυτό το ταμείο δεν θα χρησιμεύσει μόνο ως εργαλείο πρόληψης, αλλά θα χρησιμοποιηθεί επίσης ως μηχανισμός αναδιανομής για τη μετατόπιση των οικονομικών βαρών σε πλούσιες χώρες όπως η Ελβετία.

6. Υποχρέωση καταπολέμησης της παραπληροφόρησης (άρθρο 18)

Ένα ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο σημείο στη νέα έκδοση της συμφωνίας είναι η υποχρέωση θέσπισης εθνικών μηχανισμών για την παρακολούθηση και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. 

Αυτός ο κανονισμός θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία του Τύπου εάν οι κυβερνήσεις αρχίσουν να καταστέλλουν τις επικριτικές φωνές υπό το πρόσχημα της ετοιμότητας για πανδημία. Η Ελβετία, η οποία παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από το υψηλό επίπεδο ελευθερίας της έκφρασης και των ελεύθερων μέσων ενημέρωσης, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια τεράστια πρόκληση από αυτή την άποψη.

7. Υποχρέωση προσαρμογής των εθνικών κανονισμών στα παγκόσμια πρότυπα (άρθρα 6 και 10)

Η νέα έκδοση της συμφωνίας απαιτεί την προσαρμογή των εθνικών συστημάτων υγείας και παραγωγής στις διεθνείς απαιτήσεις. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει χώρες όπως η Ελβετία να πρέπει να κάνουν ρυθμιστικές αλλαγές, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τις εταιρείες και την έγκριση φαρμάκων. 

Για την τοπική οικονομία, αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πρόσθετη επιβάρυνση, οδηγώντας σε υψηλότερο κόστος συμμόρφωσης και ενδεχομένως παρεμποδίζοντας την καινοτομία.

8. Σύσταση διάσκεψης των μερών (άρθρο 21)

Μια άλλη βασική καινοτομία της έκδοσης του Νοεμβρίου είναι η λεπτομερής περιγραφή της Διάσκεψης των Μερών (COP). Τα τελευταία θα μπορούσαν να λαμβάνουν δεσμευτικές αποφάσεις που επηρεάζουν άμεσα τα κράτη μέλη, γεγονός που θα περιόριζε σημαντικά τη νομοθετική ελευθερία των εθνικών κοινοβουλίων. 

Αυτό που είναι ιδιαίτερα προβληματικό είναι ότι αυτό το όργανο δεν έχει δημοκρατική νομιμότητα και θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια de facto σκιώδη κυβέρνηση που λαμβάνει αποφάσεις χωρίς πραγματικό λόγο από τα κράτη μέλη.

Προκαταρκτικό συμπέρασμα

Η τελευταία έκδοση της συνθήκης πανδημίας του Π.Ο.Υ. δείχνει μια σαφή τάση υπονόμευσης της εθνικής κυριαρχίας υπέρ ενός συγκεντρωτικού παγκόσμιου συστήματος. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντική πρόκληση, ειδικά για την Ελβετία, η οποία παραδοσιακά βασίζεται στην ανεξαρτησία και την άμεση δημοκρατία της. 

Η συνθήκη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αθόρυβη μετατόπιση εξουσίας προς υπερεθνικούς οργανισμούς και πολυεθνικούς παράγοντες που λαμβάνουν αποφάσεις χωρίς να λαμβάνονται επαρκώς υπόψη τα εθνικά συμφέροντα. 

Ως εκ τούτου, οι επικείμενες διαπραγματεύσεις και η πιθανή υπογραφή της συμφωνίας το 2025 θα είναι ζωτικής σημασίας - τόσο για το μέλλον της παγκόσμιας τάξης υγείας όσο και για τη διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας στην Ελβετία και σε άλλα κυρίαρχα κράτη.

ΠΗΓΗ: 

Die versteckte Agenda hinter dem WHO-Pandemievertrag - Transition News

Artikel-20-11-24.pdf

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΑΡΙΓΩ ΖΑΡΑΦΟΠΟΥΛΑ