Ο «Μεγάλος Αδελφός» δεν σας παρακολουθεί απλώς – αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλός σας

Κάθε φορά που περπατάτε σε έναν δρόμο της πόλης, τα ηλεκτρονικά μάτια παρακολουθούν.

Από τα συστήματα ασφαλείας έως τις κάμερες κυκλοφορίας, η παρακολούθηση είναι πανταχού παρούσα στη σύγχρονη κοινωνία.

Από StudyFinds

Ωστόσο, αυτές οι κάμερες μπορεί να κάνουν περισσότερα από το να καταγράφουν απλώς τις κινήσεις μας: σύμφωνα με μια νέα μελέτη που εξετάζει την ψυχολογία της επιτήρησης, θα μπορούσαν να αλλάξουν θεμελιωδώς τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται οπτικές πληροφορίες.

Ενώ προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι κάμερες παρακολούθησης μπορούν να τροποποιήσουν τη συνειδητή συμπεριφορά μας - καθιστώντας μας λιγώτερο πιθανό να κλέψουμε ή περισσότερο διατεθειμένους να ακολουθήσουμε κανόνες - μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Neuroscience of Consciousness υποδηλώνει ότι η παρακολούθηση επηρεάζει κάτι πολύ πιο θεμελιώδες: τον ασυνείδητο τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω μας.

«Βρήκαμε άμεσες ενδείξεις ότι η εμφανής παρακολούθηση μέσω CCTV επηρεάζει σημαντικά μια ενσύρματη και ακούσια λειτουργία της ανθρώπινης αισθητηριακής αντίληψης - την ικανότητα συνειδητής ανίχνευσης ενός προσώπου», εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής Kiley Seymour, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Δοκιμασία της επιτήρησης

Η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϋ, με επικεφαλής τον Seymour, σχεδίασε ένα έξυπνο πείραμα για να ελέγξει πώς η επιτήρηση επηρεάζει την ασυνείδητη οπτική επεξεργασία μας. Στρατολόγησαν 54 προπτυχιακούς φοιτητές και τους χώρισαν σε δύο ομάδες: μία ομάδα ολοκλήρωσε μια οπτική εργασία ενώ παρακολουθούνταν εμφανώς από πολλαπλές κάμερες παρακολούθησης, ενώ η ομάδα ελέγχου εκτέλεσε την ίδια εργασία χωρίς την παρουσία καμερών.

Η ομάδα παρακολούθησης έδειξε εκ των προτέρων τη ρύθμιση επιτήρησης, συμπεριλαμβανομένης μιας ζωντανής ροής του εαυτού τους από το διπλανό δωμάτιο, και έπρεπε να υπογράψει πρόσθετα έντυπα συγκατάθεσης αναγνωρίζοντας ότι θα παρακολουθούνταν. Για να διασφαλιστεί ότι οι συμμετέχοντες αισθάνθηκαν το πλήρες βάρος της παρακολούθησης, οι κάμερες τοποθετήθηκαν για να συλλάβουν ολόκληρο το σώμα, το πρόσωπο, ακόμη και τα χέρια τους καθώς εκτελούσαν την εργασία.

Η ίδια η οπτική εργασία χρησιμοποίησε μια έξυπνη τεχνική που ονομάζεται συνεχής καταστολή φλας (CFS), η οποία εμποδίζει προσωρινά τις εικόνες που εμφανίζονται στο ένα μάτι να φτάσουν στη συνειδητή επίγνωση, ενώ ο εγκέφαλος εξακολουθεί να τις επεξεργάζεται ασυνείδητα. Οι συμμετέχοντες είδαν διαφορετικές εικόνες μέσα από κάθε μάτι: το ένα μάτι είδε γρήγορα μεταβαλλόμενα πολύχρωμα μοτίβα, ενώ το άλλο είδε πρόσωπα που είτε κοιτούσαν απευθείας είτε μακριά από αυτά.

Οι «αρχέγονοι μηχανισμοί επιβίωσης» ενεργοποιούνται όταν παρακολουθούνται

Τα αποτελέσματα ήταν αξιοσημείωτα: «Οι παρακολουθούμενοι συμμετέχοντες απέκτησαν υπερεπίγνωση των ερεθισμάτων του προσώπου σχεδόν ένα δευτερόλεπτο πιο γρήγορα από την ομάδα ελέγχου. Αυτή η αντιληπτική ενίσχυση συνέβη επίσης χωρίς οι συμμετέχοντες να το συνειδητοποιήσουν», λέει ο Seymour. Αυτό ίσχυε είτε τα πρόσωπα κοιτούσαν απευθείας είτε μακριά, αν και οι δύο ομάδες ανίχνευσαν πρόσωπα που κοιτούσαν πιο γρήγορα συνολικά.

Αυτή η αυξημένη επίγνωση φαίνεται να αξιοποιεί αρχαίους μηχανισμούς επιβίωσης. «Είναι ένας μηχανισμός που εξελίχθηκε για να ανιχνεύουμε άλλους παράγοντες και πιθανές απειλές στο περιβάλλον μας, όπως αρπακτικά ζώα και άλλους ανθρώπους, και φαίνεται να ενισχύεται όταν μας παρακολουθούν σε κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης», εξηγεί ο Seymour.

Είναι σημαντικό ότι αυτό δεν οφειλόταν απλώς στο γεγονός ότι οι συμμετέχοντες προσπαθούσαν περισσότερο ή ήταν πιο προσεκτικοί υπό παρακολούθηση. Όταν οι ερευνητές πραγματοποίησαν το ίδιο πείραμα χρησιμοποιώντας απλά γεωμετρικά μοτίβα αντί για πρόσωπα, δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ των ομάδων που παρακολουθούνταν και των ομάδων που δεν παρακολουθούνταν. Η ενίσχυση ήταν συγκεκριμένη για τα κοινωνικά ερεθίσματα - πρόσωπα - υποδηλώνοντας ότι η επιτήρηση αξιοποιεί θεμελιώδη νευρωνικά κυκλώματα που εξελίχθηκαν για την επεξεργασία κοινωνικών πληροφοριών.

Επιδράσεις στην ψυχική υγεία και συνείδηση

Τα ευρήματα έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ψυχική υγεία. «Βλέπουμε υπερευαισθησία στο βλέμμα των ματιών σε καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως η ψύχωση και η διαταραχή κοινωνικού άγχους, όπου τα άτομα έχουν παράλογες πεποιθήσεις ή ανησυχίες με την ιδέα ότι παρακολουθούνται», σημειώνει ο Seymour. Αυτό υποδηλώνει ότι η επιτήρηση μπορεί να αλληλεπιδράσει με αυτές τις συνθήκες με τρόπους που δεν έχουμε ακόμη κατανοήσει πλήρως.

Ίσως το πιο ανησυχητικό ήταν η αποσύνδεση μεταξύ της συνειδητής εμπειρίας των συμμετεχόντων και της αντίδρασης του εγκεφάλου τους. «Είχαμε ένα εκπληκτικό αλλά ανησυχητικό εύρημα ότι παρά το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες ανέφεραν μικρή ανησυχία ή ανησυχία για την παρακολούθηση, οι επιπτώσεις της στη βασική κοινωνική επεξεργασία ήταν σημαντικές, εξαιρετικά σημαντικές και ανεπαίσθητες για τους συμμετέχοντες», αποκαλύπτει ο Seymour.

Αυτά τα ευρήματα φτάνουν σε μια κρίσιμη στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία, καθώς παλεύουμε με πρωτοφανή επίπεδα τεχνολογικής επιτήρησης. Από τις κάμερες CCTV και τα συστήματα αναγνώρισης προσώπου έως τις συσκευές παρακολούθησης και το "Internet of Things", οι δραστηριότητές μας παρακολουθούνται και καταγράφονται όλο και περισσότερο. 

Η μελέτη δείχνει ότι αυτή η συνεχής παρατήρηση μπορεί να μας επηρεάζει σε ένα βαθύτερο επίπεδο από ό, τι είχε προηγουμένως συνειδητοποιήσει, τροποποιώντας βασικές αντιληπτικές διαδικασίες που κανονικά λειτουργούν έξω από την επίγνωσή μας.

Οι επιπτώσεις επεκτείνονται πέρα από τις ατομικές ανησυχίες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής σε ερωτήματα σχετικά με τη δημόσια ψυχική υγεία και τους λεπτούς τρόπους με τους οποίους η επιτήρηση μπορεί να αναδιαμορφώσει την ανθρώπινη γνώση και την κοινωνική αλληλεπίδραση. 

Καθώς η τεχνολογία επιτήρησης συνεχίζει να εξελίσσεται, συμπεριλαμβανομένης της αναδυόμενης νευροτεχνολογίας που θα μπορούσε ενδεχομένως να παρακολουθεί την ψυχική μας δραστηριότητα, η κατανόηση αυτών των ασυνείδητων επιπτώσεων γίνεται όλο και πιο κρίσιμη.

Όπως και οι συμμετέχοντες στη μελέτη που ανίχνευσαν πρόσωπα γρηγορότερα κατά την παρακολούθηση, ενδέχεται όλοι να προσαρμοζόμαστε ασυνείδητα στον ολοένα και πιο επιτηρούμενο κόσμο μας με τρόπους που δεν καταλαβαίνουμε ακόμη πλήρως. 

Ο Big Brother, όπως φαίνεται, δεν μας παρακολουθεί μόνο – αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο.

Περίληψη εργασίας

Μεθοδολογία

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια εξειδικευμένη οπτική τεχνική που ονομάζεται συνεχής καταστολή φλας (CFS), όπου οι συμμετέχοντες βλέπουν διαφορετικές εικόνες μέσα από κάθε μάτι χρησιμοποιώντας ένα στερεοσκόπιο καθρέφτη. 

Το ένα μάτι βλέπει ένα ταχέως μεταβαλλόμενο πολύχρωμο μοτίβο, ενώ το άλλο βλέπει ένα πρόσωπο που είτε κοιτάζει ακριβώς μπροστά είτε μακριά. Το μεταβαλλόμενο μοτίβο εμποδίζει προσωρινά τη συνειδητή επίγνωση του προσώπου, αλλά ο εγκέφαλος εξακολουθεί να το επεξεργάζεται ασυνείδητα. 

Μετρώντας πόσο γρήγορα οι συμμετέχοντες συνειδητοποιούν τη θέση του προσώπου (αριστερά ή δεξιά του κέντρου), οι ερευνητές μπορούν να μετρήσουν πόσο αποτελεσματικά το οπτικό τους σύστημα επεξεργάζεται αυτές τις πληροφορίες. Η μελέτη συνέκρινε δύο ομάδες: μία που παρακολουθείται από πολλαπλές κάμερες (πειραματική ομάδα) και μία χωρίς κάμερες (ομάδα ελέγχου).

Αποτελέσματα

Η ομάδα που παρακολουθήθηκε ανίχνευσε πρόσωπα σημαντικά ταχύτερα από την ομάδα ελέγχου, με σχεδόν ένα ολόκληρο δευτερόλεπτο διαφορά στην ταχύτητα ανίχνευσης. Αυτό ίσχυε τόσο για τα πρόσωπα με άμεσο όσο και με το οπίσθιο βλέμμα, αν και τα πρόσωπα με άμεσο βλέμμα ανιχνεύθηκαν πιο γρήγορα και από τις δύο ομάδες. 

Είναι σημαντικό ότι, όταν το πείραμα επαναλήφθηκε χρησιμοποιώντας απλά γεωμετρικά μοτίβα αντί για πρόσωπα, δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ των ομάδων, δείχνοντας ότι το αποτέλεσμα είναι συγκεκριμένο για κοινωνικά ερεθίσματα. Η ομάδα που παρακολουθήθηκε έδειξε επίσης μεγαλύτερη ακρίβεια στην ανίχνευση τοποθεσιών προσώπου.

Περιορισμοί

Η μελέτη χρησιμοποίησε ένα σχετικά μικρό μέγεθος δείγματος προπτυχιακών φοιτητών, περιορίζοντας ενδεχομένως τη γενίκευση. Η κατάσταση επιτήρησης χρησιμοποίησε πολλαπλές κάμερες με προφανή τρόπο, ο οποίος μπορεί να μην αντικατοπτρίζει τέλεια τις πραγματικές καταστάσεις επιτήρησης όπου η παρακολούθηση είναι συχνά πιο λεπτή. Επιπλέον, η μελέτη εξέτασε μόνο τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της επιτήρησης, αφήνοντας αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.

Συζήτηση και συμπεράσματα

Αυτή η έρευνα αποκαλύπτει ότι η επιτήρηση επηρεάζει όχι μόνο τη συνειδητή συμπεριφορά αλλά και τις ασυνείδητες αντιληπτικές διαδικασίες, ειδικά στην επεξεργασία κοινωνικών πληροφοριών όπως τα πρόσωπα. 

Το αποτέλεσμα φαίνεται να λειτουργεί έξω από την επίγνωση, καθώς οι συμμετέχοντες ανέφεραν μόνο ήπια συναισθήματα παρακολούθησης παρά το γεγονός ότι έδειξαν σημαντικές αλλαγές στην οπτική επεξεργασία. 

Αυτό υποδηλώνει ότι η επιτήρηση μπορεί να έχει βαθύτερες ψυχολογικές επιπτώσεις από ό, τι είχε αναγνωριστεί προηγουμένως, με πιθανές επιπτώσεις στη δημόσια ψυχική υγεία και την κοινωνική αλληλεπίδραση σε όλο και πιο ελεγχόμενες κοινωνίες.

-

Χρηματοδότηση και γνωστοποιήσεις

Το έγγραφο αναφέρει ότι δεν δηλώθηκε συγκεκριμένη χρηματοδότηση για αυτήν την έρευνα και οι συγγραφείς δήλωσαν ότι δεν υπάρχουν συγκρούσεις συμφερόντων. Η μελέτη εγκρίθηκε από την Επιτροπή Ανθρώπινης Ηθικής του Πανεπιστημίου του Δυτικού Σίδνεϊ.

Πηγή: StudyFinds

Το StudyFinds θέτει ως στόχο να βρει νέα έρευνα που μιλάει σε μαζικά ακροατήρια - χωρίς όλη την επιστημονική ορολογία. Οι ιστορίες που δημοσιεύουμε είναι εύπεπτες, συνοπτικές εκδοχές της έρευνας που αποσκοπούν στην ενημέρωση του αναγνώστη καθώς και στην πρόκληση πολιτισμένης, μορφωμένης συζήτησης. Τα άρθρα του Study Finds Staff βοηθούνται από AI, αλλά πάντα εξετάζονται διεξοδικά και επεξεργάζονται από ένα μέλος του προσωπικού του Study Finds. Διαβάστε την Πολιτική AI για περισσότερες πληροφορίες.

ΠΗΓΗ: ‘Big Brother’ Isn’t Just Watching — He’s Changing How Your Brain Works - Activist Post

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΑΡΙΓΩ ΖΑΡΑΦΟΠΟΥΛΑ