Η συντριβή του "Νήσος Μήλος" της Ολυμπιακής στο όρος Κέρκης (3/8/1989)

 

Η Σάμος είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου τα οποία έχουν βουνά με υψόμετρο. Τα δύο ψηλότερα βουνά της είναι ο Καρβούνης με την κορυφή " Άμπελος" (1153 μ.) και ο Κέρκης ή Κερκετεύς με την κορυφή "Βίγλα" με υψόμετρο (1437 μ.). Και τα δύο βουνά έχουν πυκνή πευκόφυτη βλάστηση, παρόλο που τον Ιούλιο του 2000 το 60% του νησιού αποτεφρώθηκε από μία καταστροφική πυρκαγιά, καθώς και σε πολλά σημεία υπάρχουν βαθιές χαράδρες στις οποίες καταφεύγουν άγρια ζώα. Ο Κέρκης ως το υψηλότερο βουνό του νησιού είναι πιο κακοτράχαλος και έχει μεγάλη ιστορία. Σε μια από τις πολλές σπηλιές του βρήκε καταφύγιο ο Πυθαγόρας καταδιωκόμενος από τον τύραννο Πολυκράτη με την κατηγορία της διαφθοράς των νέων του νησιού και κάποιες άλλες οι λήσταρχοι Γιάγαδες τις χρησιμοποίησαν ως καταφύγιο τη δεκαετία του '20 προκειμένου να εξορμούν στις γύρω περιοχές και να κλέβουν. Σε αυτό το βουνό λοιπόν πριν 31 χρόνια διαδραματίστηκε το τελευταίο αεροπορικό δυστύχημα πτήσης εσωτερικού της Ολυμπιακής Αεροπορίας. 

Το μεσημέρι της 3/8/1989 το μικρό αεροσκάφος τύπου "Shorts 330-200", το επονομαζόμενο και χαϊδευτικά ως παπούτσι λόγω του σχήματος του, με πλήρωμα 3 άτομα και 31 επιβάτες απογειώνεται από το αεροδρόμιο Μακεδονία εκτελώντας την υπ' αριθμόν πτήση 545 της Ο.Α. με τελικό προορισμό την Κω και ενδιάμεσο σταθμό τη Σάμο. Λίγα λεπτά πριν από τις 17:00 και ελάχιστη ώρα πριν προσγειωθεί στο αεροδρόμιο "Αρίσταρχος", το στίγμα του αεροσκάφους χάνεται από το ραντάρ. Αμέσως η υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας κινητοποιείται με σκοπό τον εντοπισμό του. Στις προσπάθειες συμμετέχουν και οι Ένοπλες Δυνάμεις με ένα αεροσκάφος τύπου C-130 και με ελικόπτερα. Δυστυχώς αργά το απόγευμα το χειρότερο σενάριο που φαντάζονταν όλοι είχε επιβεβαιωθεί.

Την ώρα που τα σωστικά συνεργεία χτένιζαν τις πλαγιές του Κέρκη, ένας βοσκός ονόματι Πίττας Παναγιώτης συναντήθηκε μαζί τους και τους πήγε στο σημείο της πτώσης του αεροσκάφους. Το θέαμα που αντίκρισαν τα σωστικά συνεργεία ήταν φρικτό. Το αεροσκάφος είχε "καρφωθεί" πάνω στο βουνό και είχε σπάσει σε δύο κομμάτια εκ των οποίων το ένα κάπνιζε ακόμη. Γύρω τους υπήρχε μία άμορφη μάζα από συντρίμμια, αποσκευές, προσωπικά είδη και διαμελισμένα πτώματα των θυμάτων της μοιραίας πτήσης. Το ατύχημα συνέβη στα 1370 μ. ενώ η κορυφή ήταν στα 1437 μ. Φαινόταν απίστευτο, αλλά 34 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους για 67 - μόλις - μέτρα !!!

Το πρώτο γρήγορο συμπέρασμα ήταν πως κάτι απροσδόκητο συνέβη και ο πιλότος δεν πρόλαβε ν' αντιδράσει. Κάποιοι μίλησαν για μηχανική βλάβη και ενδεχομένως για απόπειρα αεροπειρατείας. Αργότερα θ' αποδειχτεί ότι τίποτε από τα δύο δεν συνέβη και η αλήθεια ήταν πολύ πιο σκληρή.

Την επόμενη μέρα το υπουργείο Μεταφορών επιβεβαίωσε το θάνατο όλων των επιβατών και υψηλόβαθμα στελέχη της Ο.Α. απόκλεισαν την οποιαδήποτε πιθανότητα μηχανικής βλάβης. Μάλιστα το τελευταίο στίγμα του ραντάρ έδειξε ότι το αεροσκάφος πετούσε εξαιρετικά χαμηλά, μόλις στα 3000 πόδια, ενώ με βάση το σχέδιο πτήσης έπρεπε να βρίσκεται τουλάχιστον στο διπλάσιο ύψος ! Λίγο αργότερα θα γίνει γνωστό ότι δευτερόλεπτα πριν την σύγκρουση ο πιλότος είχε εκπέμψει σήμα κίνδυνου, το οποίο έπιασε ένας γαλλικός δορυφόρος τύπου sonar. Αυτή η πληροφορία σήμαινε ένα και μόνο πράγμα : Την ώρα που πετούσε μέσα στην ομίχλη, ο πιλότος είδε την τελευταία στιγμή τον τεράστιο όγκο του Κέρκη, κάτι που δεν θα συνέβαινε εάν ακολουθούσε την προκαθορισμένη διαδρομή για να κατέβει και να πάρει θέση προς προσγείωση στον αεροδιάδρομο. 

Οι ερευνητές αφού μελέτησαν προσεκτικά όλα τα στοιχεία, τα ευρήματα, τα συντρίμμια και τον καταγραφέα ήχου έφτασαν σε ένα  μακάβριο συμπέρασμα : Ο κυβερνήτης του αεροσκάφους Παναγιώτης Μουτζουρέας πετούσε με Κανονές Οπτικής Πτήσης (Visual Flight Rules). Με άλλα λόγια ο πιλότος δεν χρησιμοποιούσε τα όργανα του αεροσκάφους και πραγματοποίησε την πτήση εμπιστευόμενος την όραση του, κάτι το οποίο βάσει των καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη τη μέρα έμοιαζε απίστευτο ! Οι συνάδελφοι του τον χαρακτήρισαν ως αρκετό έμπειρο κι ότι ήταν ένας από τους καλύτερους. Αρκετοί ήταν εκείνοι που είπαν ότι ο πιλότος είχε υπερτιμήσει τις δυνατότητες του. Η προσέγγιση έπρεπε να είχε γίνει στα 6000 πόδια κι όχι στα 3000 και ο όγκος του βουνού μπορούσε να γίνει αντιληπτός και από έναν πιλότο χωρίς μεγάλη εμπειρία, ακόμη και χωρίς την χρήση των οργάνων.  Παράλληλα σε περίπτωση ομίχλης  το εναλλακτικό σχέδιο πτήσης προέβλεπε πτήση πάνω από τη θάλασσα κι όχι γύρω από το βουνό, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Επρόκειτο για μία τραγωδία που δεν μπορούσε να περιγραφεί με λόγια και δεν μπορούσε με τίποτα να εξηγηθεί...

Λαμβάνοντας υπόψιν ότι ο κυβερνήτης δεν ανέφερε καμία μηχανική βλάβη και έχοντας ως δεδομένο την ύστατη προσπάθεια του να πάρει ύψος για ν' αποφύγει τη σύγκρουση, το επίσημο πόρισμα κάνει λόγο για λανθασμένους χειρισμούς του κυβερνήτη, οι οποίοι κόστισαν τη ζωή σε 34 ανθρώπους. Οπωσδήποτε δεν είναι σωστό να ζυγίζουμε τις ψυχές, αλλά αναμφίβολα δύο θύματα αυτής της τραγωδίας ξεχωρίζουν : Το πρώτο ήταν ένα βρέφος που ταξίδευε με τους γονείς του για να βαπτιστεί στη Σάμο και το δεύτερο ήταν το λίγων μηνών έμβρυο της αεροσυνοδού Βασιλικής Δόλγηρας... 

Και κάτι τελευταίο : Το "νήσος Μήλος"΄ήταν το δεύτερο αεροσκάφος με αυτό το όνομα που έπεφτε ! Παιχνίδι της τύχης ; Τραγική ειρωνεία ή Θεωρία συνωμοσίας ; Η απάντηση είναι δική σας... 

Πηγές : Βικιπαιδεία, https://menshouse.gr/istories/79675/to-telefteo-sima-kindynou-to-aeroplano-tis-olybiakis-pou-chathike-gia-50-metra