Επετειακή σειρά άρθρων για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση - Ο "άγνωστος" Κολοκοτρώνης

 

 

Οι μεγάλες προσωπικότητες μένουν στην ιστορία για κατορθώματα και τα επιτεύγματα τους. Είναι αλήθεια ότι μελετώντας την βιογραφία μεγάλων ανδρών (και γυναικών ενίοτε) σχεδόν πάντα μας παρουσιάζουν τις στιγμές εκείνες, μέσω των οποίων το όνομα τους εισήλθε στις σελίδες της ιστορίας και σε ορισμένες περιπτώσεις, ανάλογα με την αντικειμενικότητα του συγγραφέα, θριαμβολογούν με υπερβολή. Οι προσωπικότητες όμως, όσο μεγάλες και να είναι, δεν παύουν να είναι άνθρωποι με κουσούρια, συνήθειες, προτερήματα και αδυναμίες. Σκοπός αυτού του άρθρου δεν είναι να καταγράψει τις πράξεις του μεγαλύτερου ήρωα της επανάστασης, αλλά να τον φέρει πιο κοντά στην καθημερινότητα μας και να φωτίσει εκείνες τις πτυχές του βίου του, τις οποίες έχει ο κάθε άνθρωπος που ζει και κινείται στον κόσμο.

Ο Κολοκοτρώνης ήταν άνδρας μετρίου αναστήματος, περίπου γύρω στο 1,55-1,60m. Το χρώμα του δέρματος του ήταν μελανό, τα μάτια του ζωηρά, η μύτη του κυρτή, και το κούτελο του όπως και τα αυτιά του μεγάλα. Η φωνή του ήταν δυνατή και όταν φώναζε αντηχούσε πέρα ως πέρα. Τα φρύδια του ήταν σκεπασμένα και οι τρίχες του σκληρές σαν αυτές του γουρουνιού. Εάν τον έβλεπε κάποιος για πρώτη φορά από μακριά δεν του γέμιζε το μάτι, αλλά σαν ανέβαινε στο βράχο για να μιλήσει όλοι σιωπούσαν και όταν ίππευε ήταν μεγαλοπρεπής.

Ο Γέρος στο θυμό του γινόταν έξω φρενών και φούντωνε, μα αυτό δεν κρατούσε για πολύ. Σύντομα μετανοούσε και προσπαθούσε να το ξεχάσει αλλάζοντας θέμα, προσπαθώντας να μην αντιληφθούν οι παριστάμενοι ότι τους συγχώρησε. Παρόλα αυτά του άρεσε πολύ να πειράζει όσους ήταν οξύθυμοι. Ο λόγος του ήταν συμβόλαιο και εξαιτίας της πειθούς που είχε μπορούσε να εξαπατήσει οποιονδήποτε, αλλά οι ψευτιές και οι κομπίνες δεν ήταν του χαρακτήρα του. Του άρεσε να συλλέγει αντικείμενα, είτε είχαν αξία είτε όχι, και δεν χάριζε τίποτα σε κανέναν. Αν και ήταν αγράμματος, στις συζητήσεις που έκανε με τους φίλους του μιλούσε παραβολικά και σε κάθε διήγηση της ζωής του αμέσως έβρισκε παροιμίες, μιας και είχε πολύ καλή μνήμη. 

Κατά κύριο λόγο ζούσε στα χωριά και απέφευγε την βαβούρα της πόλης. Δεν του άρεσε να μένει κλεισμένος στο σπίτι και ήθελε να τριγυρίζει έξω στην εξοχή, όπως και να έχει ένα κήπο για να τον καλλιεργεί και καμάρωνε σαν έβλεπε να μεγαλώνουν τα κηπευτικά που φύτευε. Του άρεσαν τα στεγνά φαγητά, έτρωγε λίγη ποσότητα, απέφευγε τα γλυκά και πάντοτε ήθελε να υπάρχει ένα μπουκάλι κρασί. Στα νεανικά του χρόνια κάπνιζε, αλλά σαν μεγάλωσε το έκοψε διότι ο καπνός του έφερνε βήχα. Ήθελε να κοιμάται με το κεφάλι ξεσκέπαστο για να αναπνέει καλά και ξυπνούσε με τον παραμικρό θόρυβο. Δεν αρρώσταινε εύκολα και την πρώτη φορά που του πήραν αίμα, εξαιτίας ενός ισχυρού πόνου στη μέση, ήταν μια δυσάρεστη εμπειρία. Στα γλέντια που τον καλούσαν έσερνε πρώτος το χορό και τραγουδούσε κλέφτικα τραγούδια. Είχε τόσο κέφι που ήθελε πάση θυσία να μεθύσει άνθρωπο και καμιά φορά ανέβαινε και στο τραπέζι. 

Στα στρατιωτικά του καθήκοντα ήταν δραστήριος και είχε πάντα με κάτι να ασχοληθεί. Όσο σοβαρός ήταν με τους στρατιώτες του, άλλο τόσο χωρατατζής ήταν μαζί τους σε σημείο που να πλακώνονται μεταξύ τους... Οι στρατιώτες του τον αγαπούσαν και πολλοί επιθυμούσαν να τεθούν υπό τις διαταγές του. Στα σπίτια που έμπαινε μαζί με το στρατό του τον υποδέχονταν θερμά οι ιδιοκτήτες και έτρωγε μαζί τους στο ίδιο τραπέζι. Η συμπεριφορά του απέναντι στις γυναίκες ήταν ιπποτική κι αν έπαιρνε θάρρος έριχνε χέρι πάνω τους. Του άρεσε πολύ το γυναικείο φύλο, αλλά έδινε μεγάλη σημασία στην καθαριότητα της νοικοκυράς. Αν η νοικοκυρά δεν ήταν καθαρή, την έλεγε "άπλυτη βεδούρα" και δεν έτρωγε το φαγητό της. Γενικά δεν ήταν καχύποπτος, αλλά μόλις του έφερναν φαγητό ή ποτό που δεν το είχε μαγειρέψει κάποιος οικείος του, δίσταζε στην αρχή μήπως είχε ρίξει κάποιος δηλητήριο. Η τιμή και η υπόληψη του ήταν αδιαπραγμάτευτη και την υπερασπιζόταν με κάθε τίμημα. Το ίδιο απαιτούσε από συγγενείς και φίλους λέγοντας : Προσέξατε πολύ, διότι ύστερα τα χαλάμε. 

Ο Γέρος του Μοριά έζησε μια ζωή που πολύ δύσκολα θα τη ζήσει κάποιος από εμάς.  Αν και πολεμήθηκε από τους αντιπάλους του και του σκότωσαν τον πρωτότοκο του γιο εντούτοις τους συγχώρησε και τους έκανε το τραπέζι κάνοντας με αυτό τον τρόπο το καλύτερο μνημόσυνο για το παιδί του. Έδινε μεγάλη σημασία στους νέους και σε αυτούς εμπιστεύτηκε το μέλλον του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, στο λόγο που εκφώνησε στην Πνύκα το 1838. Ήταν ο κορυφαίος ήρωας της Επανάστασης και ταυτόχρονα ένας απλός καθημερινός άνθρωπος που αν συζητούσες μαζί του, δεν θα ήθελες με τίποτα να φύγεις από την παρέα του. Αναμφισβήτητα, ήταν μια προσωπικότητα που θα μείνει "ες αεί" στην καρδιά και την ψυχή των Ελλήνων. 

Πηγές :

Άπαντα Κολοκοτρώνη, Τόμος 3, Εκδόσεις "Μέρμηγκα"