Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2020

Η δυναστεία των Αγγέλων με τα διαβολικά πρόσωπα (Μέρος Β') - Αλέξιος Γ' Άγγελος (1195 μ.Χ. - 1203 μ.Χ)



Οι κριτικοί του κινηματογράφου λένε ότι τα καλά θρίλερ, έχουν κατά κανόνα σχεδόν πάντα καλή συνέχεια. Επομένως, οι πιθανότητες στην περίπτωση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας ήταν υπέρ της, μιας και η κακεντρεχής βασιλεία του Ισαάκιου Β' Άγγελου, όπως αποδείχθηκε ήταν μόνο η αρχή για την οριστική κατάπτωση της. Ο επόμενος αυτοκράτορας Αλέξιος Γ' Άγγελος, ο λεγόμενος και << Βαμβακοράβδης >>, διέπραξε τεράστια σφάλματα και αίσχη, τα οποία παρομοιάζουν την βασιλεία του αδελφού του με διασκέδαση σε παιδική χαρά.

Ο Αλέξιος ανέβηκε στο θρόνο αφού πρώτα συνέλαβε, ανέτρεψε και τύφλωσε τον αδερφό του, παρόλο που ο τελευταίος είχε πληρώσει λύτρα για την απελευθέρωση του και τον είχε υποδεχθεί στο παλάτι με μεγάλες τιμές. Μάλιστα για να ξεχάσει ο λαός την αποτροπιαστική πράξη του, άλλαξε το επίθετο του και μετονομάστηκε σε << Κομνηνός >>, που ήταν αυτό της γιαγιάς του και για να θεωρηθεί ισάξιος απόγονος της δυναστείας...
Ο χαρακτήρας του Αλέξιου ήταν ίδιος και σε πολλά σημεία χειρότερος από του Ισαάκιου. Αυταρέσκεια, ματαιοδοξία και μαλθακότητα ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά του. Πολύ σύντομα έγινε άβουλο ον στα χέρια της γυναίκας του Ευφροσύνης Δούκαινας, που στην πραγματικότητα ασκούσε την εξουσία για λογαριασμό του.  Οι πολιτικές του ικανότητες ήταν ανύπαρκτες και το ενδιαφέρον για τη διοίκηση του κράτους μηδαμινό. Ενώ η αυτοκρατορία μαράζωνε και ο ιστός της ξηλωνόταν καθημερινά, ο Αλέξιος ικανοποιούσε τα ρουσφέτια φίλων και συγγενών, "αρμέγοντας" το βασιλικό θησαυροφυλάκιο. Είναι χαρακτηριστική η περιγραφή του ιστοριογράφου Νικήτα Χωνιάτη ο οποίος με μία πικάντικη δόση τραγελαφισμού γράφει : <<...Οποιοδήποτε έγγραφο παρουσιαζόταν για υπογραφή υπογραφόταν αμέσως από τον αυτοκράτορα, χωρίς να τον ενδιαφέρει αν μέσα στο έγγραφο αυτό υπήρχε μια ανόητη συσσώρευση λέξεων ή αν επρόκειτο για ένα αίτημα σχετικό με την καλλιέργεια της θάλασσας ή τη μεταφορά των βουνών στη μέση της θάλασσας ή όπως φημολογείται, για την τοποθέτηση του Άθω πάνω στον Όλυμπο...>> 
Το 1196 μ.Χ. ο Ερρίκος Στ' της Γερμανίας ζήτησε φόρο υποτέλειας 5.000 λιρών, διαφορετικά θα έκανε επίθεση στην Κων/πολη. Ο Αλέξιος ως δειλός που ήταν και για ν' αποφύγει τη σύρραξη σύλησε τους αυτοκρατορικούς τάφους στο ναό των Αγ. Αποστόλων και επέβαλε βαριά φορολογία, προκειμένου να συγκεντρώσει το ποσό.  Αν και ο Ερρίκος πέθανε τον επόμενο χρόνο και ο χρυσός ποτέ δεν εστάλη στη Γερμανία, εντούτοις το περιστατικό επιβεβαίωσε στους πάντες τον χαύνο χαρακτήρα του. 
Στην εξωτερική του πολιτική ο Αλέξιος προσπάθησε να διατηρήσει τη συμμαχία με τους Σέρβους. Η κόρη του Ευδοκία Αγγελίνα παντρεύτηκε τον πρίγκιπα Στέφανο Α' Πρωτόστεππο, ωστόσο το ζευγάρι χώρισε και το Βυζάντιο ξέμεινε από συμμάχους στην χερσόνησο του Αίνου. 
Ενώ ήταν ο Αλέξιος απεχθανόταν τους δυτικούς, εντούτοις όταν ο νέος πάπας Ιννοκέντιος Γ' εκλέχθηκε στο θρόνο, τον συνεχάρη με επιστολή και του πρότεινε συμμαχία. Ο Ιννοκέντιος του απάντησε ότι την απορρίπτει, αν δεν γινόταν ένωση των δύο Εκκλησιών. Τότε ο Αλέξιος με νέα επιστολή επεδίωξε την ένωση των Εκκλησιών και ο πάπας έστειλε απεσταλμένους στον πατριάρχη για την αναζήτηση λύσης, η οποία τελικά δεν βρέθηκε και το θέμα κατέληξε σε αδιέξοδο.
Ο Αλέξιος δεν ήθελε να έχει καμία απολύτως σχέση με το στρατό. Αυτός ήταν και ο λόγος που παραχώρησε στους αξιωματούχους του υπερβολική ελευθερία, σε βαθμό που η άμυνα του κράτους ήταν ανύπαρκτη. Για καλή του τύχη ο δυναμικός Κιλιτζ Αρσλαν Β', που είχε νικήσει τον Μανουήλ Α' Κομνηνό στο Μυριοκέφαλο το 1176 μ.Χ., πέθανε το 1193 μ.Χ. και ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους γιους του, έσωσε τα υπολείμματα των εδαφών στη Μικρά Ασία. Στα βόρεια σύνορα οι Βούλγαροι και οι Βλάχοι κατέλαβαν εδάφη στη Θράκη και τη Μακεδονία και ο Αλέξιος μη μπορώντας να στείλει στρατό να τους αντιμετωπίσει αναγκάστηκε να υπογράψει συνθήκη με τον αρχηγό τους Ιωαννίση, παραχωρώντας του όση έκταση είχε καταλάβει ! 
Οι εξελίξεις έτρεχαν με μεγάλη ταχύτητα και ο Αλέξιος, ακολουθώντας την ταχύτητα της χελώνας ήταν αδύνατον να τις προλάβει. Όταν στις 17 Ιουλίου 1203 μ.Χ. οι σταυροφόροι εμφανίστηκαν μπροστά στα τείχη της Πόλης, η νωθρότητα του ξεπέρασε κάθε όριο. Η ίδια του η γυναίκα τον έντυσε με τη στρατιωτική στολή και τον έστειλε να πολεμήσει, αλλά ο ίδιος στη θέα και μόνο των βενετικών γαλέρων, εγκατέλειψε την αυτοκρατορική φρουρά και έφυγε. Με άλλα λόγια ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας που λιποτάκτησε ενώπιον του εχθρού ! Τη νύχτα πέρασε στο Δεβελτό, παίρνοντας μαζί του τις δύο του κόρες και ότι είχε απομείνει από το κρατικό θησαυροφυλάκιο, αφήνοντας πίσω του το απόλυτο χάος. Πέθανε σε ένα μοναστήρι της Νίκαιας το 1210 μ.Χ.
Ο Αλέξιος ήταν ένας διεφθαρμένος, κακός και εγωιστής αυτοκράτορας. Αδιαφόρησε για όλους τους τομείς του κράτους και η αγαπημένη του ασχολία ήταν να σπαταλάει χρήματα για να ανακαινίζει τα παλάτια και τους κήπους του. Δεν πραγματοποίησε καμία προετοιμασία για την αντιμετώπιση των σταυροφόρων και ενώ έβλεπε τους κινδύνους να ζώνουν σαν φίδια την αυτοκρατορία, δεν έκανε τίποτα για να σταθεί στο ύψος των αυξημένων περιστάσεων. Χωρίς αμφιβολία τα οκτώ χρόνια της βασιλείας του, που σε πολλούς φάνηκαν σαν αιώνες ήταν επαίσχυντα, όπως και η όλη προσωπικότητα του μόνο όνειδος, λύπη και ντροπή μπορεί να προκαλέσει στους ιστορικούς...


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ἐνημερώνουμε τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες μας, ὅτι σχόλια, τὰ ὁποῖα ἐμπεριέχουν προσβλητικοὺς χαρακτηρισμούς, διαφημίζουν κόμματα ἢ εἶναι γραμμένα μὲ λατινικοὺς χαρακτῆρες (γκρήκλις), θὰ διαγράφωνται ἄνευ προειδοποιήσεως!