Μελετώντας τα γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης συναντάμε πολλούς αγωνιστές που είτε ξεσήκωσαν τον υπόδουλο λαό για να πολεμήσει στο πλευρό τους εναντίον των Τούρκων, είτε ακολούθησαν ηγετικά πρόσωπα σαν απλοί στρατιώτες, μην έχοντας κανένα όφελος και με μόνο στόχο ν' απελευθερωθεί η πατρίδα. Αναμφίβολα υπήρχαν πρόσωπα που θέλησαν με πρόφαση τη συμμετοχή τους στον Αγώνα να πλουτίσουν με το πλιάτσικο και τη λεηλασία. Σε αντίθεση με αυτούς, υπήρξαν περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι, κατά το κοινώς λεγόμενον, δεν "βούτηξαν τα χέρια τους στο μέλι" και παρέμειναν πιστοί στα ιδανικά και τις αξίες που είχαν μάθει. Ένας από αυτούς ήταν και ο Νικήτας (η Νικηταράς) Σταματελόπουλος.
Ο Νικηταράς γεννήθηκε το 1787 στο χωριό Μεγάλη Αναστάσοβα, στη σημερινή Νέδουσα της Μεσσηνίας. Ο πατέρας του ονομαζόταν Σταματέλος (γνωστός και με το ψευδώνυμο "Τουρκολέκας") και είχε επικηρυχθεί από τους Τούρκους για τη συμμετοχή του σε Ρωσικά στρατεύματα εναντίον των Τούρκων στην Πάρο, ενώ η μητέρα του λεγόταν Σοφία Δημητρίου - Καρούτσου και ήταν αδερφή της Κατερίνας Καρούτσου της συζύγου του Θ. Κολοκοτρώνη.
Το 1816 οι Τούρκοι δολοφόνησαν τον πατέρα του και ο ίδιος εντάχθηκε στο πλευρό του θείου του Θ. Κολοκοτρώνη, τον οποίο δεν εγκατέλειψε ποτέ. Τον ακολούθησε στα Επτάνησα και εκπαιδεύτηκε αρχικώς από τα Γαλλικά και ύστερα από τα Αγγλικά στρατεύματα. Δύο χρόνια αργότερα μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Ηλία Χρυσοσπάθη στην Καλαμάτα.
Με το ξέσπασμα της Επανάστασης πήρε μέρος στη Μάχη του Βαλτετσίου (12-13 Μάϊου 1821) και πέντε μέρες αργότερα στη Μάχη των Δολιανών κατόρθωσε με δύναμη μόλις 450 ανδρών ν' αποκρούσει 4.000 Τούρκους στρατιώτες που είχαν και υποστήριξη πυροβολικού ! Σε αυτή τη μάχη πολλοί Τούρκοι πέρασαν από το σπαθί του και οι άνδρες του του έδωσαν το προσωνύμιο "Τουρκοφάγος". Στη συνέχεια συμμετείχε στην άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821) και κατόπιν στη Μάχη των Δερβενακίων (26 - 28 Ιουλίου 1822), στην οποία πολέμησε με πολλή γενναιότητα. Μόλις οι Τούρκοι μπήκαν στα στενά ο Νικηταράς ανυπομονούσε να τους επιτεθεί. Χρησιμοποιώντας τις φυσικές ικανότητες του (είχε μεγάλο άλμα και μπορούσε να τρέχει πολύ γρήγορα), έσπασε τρία σπαθιά και το τέταρτο μάγκωσε στο χέρι του με αποτέλεσμα να χρειαστεί ιατρική περίθαλψη προκειμένου να το αφαιρέσει από την παλάμη του. Ο Νικηταράς εξόντωσε εκατοντάδες Τούρκους στο Αγιονόρι και στον Άγιο Σώστη και σύμφωνα με την παράδοση έδινε κουράγιο στον εαυτό του λέγοντας : - Κουράγιο Νικήτα, Τούρκους σφάζεις !!! Μετά το θρίαμβο στα Δερβενάκια ο Δημήτρης Υψηλάντης του προσέφερε δύο ασημένιες πιστόλες για να θυμάται τη νίκη του, τις οποίες δέχτηκε με πολύ ζόρι μόνο και μόνο για να θρέψει την οικογένεια του. Επίσης οι οπλαρχηγοί του έδωσαν ένα άλογο, μία σκαλιστή ταμπακιέρα και ένα αδαμαντοποίκιλτο σπαθί, σαν μέρος των λαφύρων. Ο Νικηταράς κράτησε το άλογο, έστειλε την ταμπακιέρα ως δώρο αγάπης στη γυναίκα του και το σπαθί το έστειλε στο ταμείο που είχε συστηθεί στην Ύδρα για τις ανάγκες του στόλου. Οι Υδραίοι όμως δεν το δέχτηκαν και του το επέστρεψαν με μια επιστολή στην οποία έγραφαν ότι το σπαθί αυτό δεν έχει καμία αξία για εμάς, παρά μόνο αν το κρατάει ο Νικηταράς.
Ο Νικηταράς στον εμφύλιο εντάχθηκε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη και μόλις αποφυλακίστηκε πολέμησε μαζί του εναντίον του Ιμπραήμ. Στη Μάχη του Μεχμέταγα (18 Ιουλίου 1826) ενώ οι Τούρκοι φαινόταν ότι θα ήταν νικητές, κατάφερε να γυρίσει την πλάστιγγα προς το μέρος των Ελλήνων. Την ίδια χρονιά βοήθησε τον Γ. Καραϊσκάκη να εξοντώσει δύναμη 2.000 Τούρκων στη Μάχη της Αράχωβας (18 - 24 Νοεμβρίου 1826), οι οποίοι πήγαιναν να ενισχύσουν τις δυνάμεις του Κιουταχή στην Αττική.
Μετά την απελευθέρωση άρχισαν οι περιπέτειες για τον Νικηταρά. Το 1833 συνελήφθη μαζί τον Κολοκοτρώνη και τον Πλαπούτα για συνωμοσία με σκοπό την ανατροπή της Αντιβασιλείας, αλλά σύντομα αφέθηκε ελεύθερος. Έξι χρόνια μετά συνελήφθη εκ νέου με την κατηγορία ότι επεδίωκε την ανατροπή του Όθωνα και την αντικατάσταση του από έναν Ρώσο πρίγκιπα. Ο Νικηταράς προφυλακίστηκε και οδηγήθηκε στις φυλακές της Αίγινας. Οι Βαυαροί στρατιώτες τον έβαλαν να κοιμάται σε ένα σκοτεινό και υγρό κελί, του έδιναν τροφή κακίστης ποιότητας, τον χτυπούσαν με τους υποκόπανους των όπλων και τον μαστίγωναν μέρα και νύκτα. Ο οπλαρχηγός υπέφερε τα πάνδεινα στα χέρια των Βαυαρών και εξαιτίας του σακχαρώδη διαβήτη, τον οποίο εμφάνισε εντός της φυλακής, τα βασανιστήρια του έγιναν ακόμη πιο φορτικά. Σε ένα επισκεπτήριο η γυναίκα του είδε το χάλι του άνδρα της και παρακάλεσε τον Βαυαρό ιατρό της φυλακής να του περιθάλψει τις πληγές. Ο ιατρός επισκέφθηκε τον Νικηταρά στο κελί του και διαπίστωσε ότι... έχαιρε άκρας υγείας !!!
Ενάμιση χρόνο αργότερα, και μετά την αθώωση του, ο Νικηταράς βγήκε από τη φυλακή και επέστρεψε στο σπίτι του στον Πειραιά αλλά δεν είχε καμία σχέση με τον ατρόμητο αγωνιστή του παρελθόντος. Το σάκχαρο τον είχε σχεδόν τυφλώσει και το παρουσιαστικό του θύμιζε έναν ηλικιωμένο άνδρα που αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας. Μόλις η μικρότερη κόρη του τον αντίκρισε μελανιασμένο και καταματωμένο, διαταράχθηκε η ψυχική της κατάσταση και έχασε το μυαλό της. Το μόνο που είπε μέσα στο παραλήρημα της ήταν η φράση : - Ωραία σου πάνε τα κόκκινα πατέρα...
Οι συναγωνιστές του βλέποντας την παρακμή στην οποία είχε πέσει ο Νικηταράς διαμαρτυρήθηκαν στην κυβέρνηση και απαίτησαν να του δοθεί μια σύνταξη για να ζήσει με αξιοπρέπεια. Πράγματι η κυβέρνηση αποδέχτηκε το αίτημα τους και χορήγησε σύνταξη στο Νικηταρά, με έναν περίεργο τρόπο : Του έδωσε μία θέση έξω από τον Ι.Ν. Ευαγγελίστριας του Πειραιά και κάθε Παρασκευή απόγευμα του επέτρεπε να επαιτεί !!! Με άλλα λόγια ο αγέρωχος αγωνιστής που στο άκουσμα του ονόματός του σκορπούσαν οι Τούρκοι, βρέθηκε να είναι τυφλός επαίτης με απλωμένο το χέρι καρτερώντας την ελεημοσύνη των περαστικών !!! Ένας από τους πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων που γνώριζε το Νικηταρά πληροφορήθηκε για τον τρόπο ζωής του και έστειλε έναν έμπιστο του να τον βοηθήσει. Μόλις ο Νικηταράς διέκρινε με την πενιχρή του όραση ότι πλησιάζει κάποιος ξένος, μάζεψε το χέρι του.
- Τι κάνετε στρατηγέ μου ; Ρώτησε ο απεσταλμένος με απορία.
- Απολαμβάνω την ελευθερία της πατρίδας μου καθισμένος εδώ, απάντησε με θάρρος ο Νικηταράς.
Ο απεσταλμένος αναρωτήθηκε :
- Μα έτσι απολαμβάνετε την ελευθερία σας στρατηγέ ; Καθήμενος στο δρόμο ;
Ο Νικηταράς δεν δίστασε και του έδωσε την εξής απάντηση :
- Η πατρίδα μου χορήγησε σύνταξη για να ζω με αξιοπρέπεια και μου αρέσει να κάθομαι στο δρόμο για να βλέπω πως ζει ο υπόλοιπος κόσμος...
Ο ξένος δεν ήξερε τι να πει. Φεύγοντας άφησε επίτηδες να του πέσει από την τσέπη ένα πουγκί. Ο Νικηταράς μολονότι δεν έβλεπε, άκουσε τον ήχο της πτώσης, το άγγιξε και αφού κατάλαβε ότι ήταν φλουριά είπε στον ξένο :
- Κάτι σου έπεσε και μάλλον είναι φλουριά. Μάζεψε τα γιατί ο τόπος εδώ είναι επικίνδυνος και μπορεί να στα κλέψουν...
Το 1843 και κατόπιν της παραχώρησης Συντάγματος από τον Όθωνα ο Νικηταράς έλαβε το βαθμό του Υποστρατήγου και μία πενιχρή σύνταξη για τα προς το ζην, κανονική αυτή τη φορά. Το 1847 έγινε μέλος της γερουσίας, η οποία βοηθούσε τον Βασιλιά σε διάφορα θέματα. Πέθανε το 1849 στον Πειραιά σε ηλικία 62 ετών. Η τελευταία του επιθυμία ήταν να θαφτεί δίπλα στο θείο του και σύμφωνα με την παράδοση όταν ο νεκροθάφτης έριξε την πρώτη φτυαριά πάνω στο φέρετρο του, λιποθύμησε γιατί κατάλαβε ποιον άνδρα έθαβε.
Ο Νικηταράς υπήρξε ο ορισμός της ανιδιοτέλειας, της τιμιότητας και της ολοκληρωτικής αφοσίωσης στον Αγώνα. Παρόλο που η οικογένεια του δεν είχε να φάει, που ξυλοκοπήθηκε άγρια από τους Βαυαρούς, που τα τραύματα του προκαλέσαν ανήκεστη βλάβη στην υγεία του και το Ελληνικό Κράτος τον μετέτρεψε από θαρραλέο οπλαρχηγό σε αισχρό ζητιάνο, ουδέποτε καταδέχτηκε βοήθεια από κανέναν. Αυτό δείχνει πόσο ακέραιος και έντιμος χαρακτήρας ήταν. Η ζωή του ας αποτελέσει πρότυπο για εμάς και κάθε φορά που βλέπετε μια ανήθικη συμπεριφορά πάνω σε έναν δίκαιο άνθρωπο, θυμηθείτε το Νικηταρά και κάντε το χρέος σας απέναντι στην Πατρίδα...
Πηγές : Βικιπαιδεία
Αντλήθηκε υλικό από το Youtube.com και πιο συγκεκριμένα :
Μηχανή του Χρόνου - Το άδοξο τέλος των ηρώων του '21
Πρακτική σκέψη : Ελλήνων Πρόσωπα - Ο Νικήτας Σταματελόπουλος (ιστορία)
Κρίμας,
ΑπάντησηΔιαγραφή