ΧΥΤΑ ΦΥΛΗΣ : Η ΑΜΑΡΤΩΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΧΩΜΑΤΕΡΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (ΜΕΡΟΣ Α’)

 

<<…Πρόκειται για μνημείο περιβαλλοντικού μακελειού, έργο ανθρώπινης αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου που θα επιβαρύνει τουλάχιστον τις τρεις επόμενες γενιές…>>

Απόσπασμα από το πόρισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αναφορών που επισκέφθηκε τις εγκαταστάσεις της Φυλής το Φεβρουάριο 2014. 

Πριν από περίπου ένα χρόνο ξεκίνησα μία συνήθεια που έμελλε να αλλάξει τη ζωή μου και να δώσει χρώμα στη μιζέρια της τότε καραντίνας : Το περπάτημα. Άρχισα να περπατώ στους κοντινούς Δήμους της περιοχής μου (Γαλάτσι, Φιλοθέη-Ψυχικό, Αγ. Ανάργυρους) ύστερα ανέβηκα σχεδόν όλους τους Λόφους της Αθήνας (Λυκαβηττός, Λυκοβούνια, Αττικό Άλσος, Βεϊκου κλπ) κατόπιν πήρα τον κατήφορο (Πειραιάς, Κερατσίνι, Δραπετσώνα, Φάληρο) κι όταν απέκτησα καλή φυσική κατάσταση αποφάσισα να ανέβω το (άγνωστο σε πολλούς) Ποικίλο Όρος. Κατά τη 2^η επίσκεψη μου ανέβηκα μέσω ενός μονοπατιού πάνω από το Θέατρο Πέτρας και στη συνέχεια ακολουθώντας έναν δρόμο με υπολείμματα ασφάλτου βρέθηκα στην κορυφή του. Άρχιζα να θαυμάζω τη θέα στο Θριάσιο πεδίο ώσπου το βλέμμα μου έπεσε πάνω στο ΧΥΤΑ Φυλής. Τότε διαπίστωσα ότι τα βουνά των σκουπιδιών ξεπερνούν σε ύψος το ανάγλυφο των φυσικών λόφων. Αντιλήφθηκα που καταλήγει η σακούλα που πετάμε ανέμελοι στον κάδο και προβληματίστηκα για τον τρόπο με τον οποίο η πρωτεύουσα διαχειρίζεται τα σκουπίδια της. Αποφάσισα να ερευνήσω την ιστορία αυτού του μέρους για να καταλάβω πως δημιουργήθηκε αυτό το «τέρας» που σήμερα ονομάζεται ΧΥΤΑ Φυλής. Για να καταλάβουμε όμως το πως φτάσαμε σε αυτό το χάος επιβάλλεται να γυρίσουμε πίσω 60 έτη και να δούμε πως ήταν τότε το μέρος που σήμερα βρίσκεται ο ΧΥΤΑ.

Το 1960 η Φυλή ήταν μία εξοχή και ένας ευλογημένος τόπος. Αρκετοί κάτοικοι των Άνω Λιοσίων είχαν εκεί κτήματα με ελιές, ενώ στα χωράφια φύτρωνε τριφύλλι, φλισκούνι κι άγρια μέντα. Κοντά σε αυτά τα μέρη ο Δήμος Αθηναίων δημιούργησε την πρώτη χωματερή του για να εναποθέτει τα σκουπίδια του. Λίγα χρόνια αργότερα η εν λόγω χωματερή επικαλύφθηκε. Το 1968 ο τότε Δήμος Λιοσίων άνοιξε μία χωματερή κοντά στα όρια με τον τότε Δήμο Φυλής για τις ανάγκες των δημοτών του. Το 1991 έκλεισε λόγω κορεσμού η μεγάλη χωματερή του Σχιστού και πλέον ο Δήμος Λιοσίων άρχισε να δέχεται καθ’ ολοκληρία τα σκουπίδια όλης της Αττικής. Σε αντάλλαγμα η Περιφέρεια άρχισε να «μπουκώνει» με λεφτά τον Δήμο (τα λεγόμενα «αντισταθμιστικά» μέτρα δήθεν απορρύπανσης και περιβαλλοντικής αναβάθμισης). Η τότε συμφωνία μεταξύ του Δήμου και της Περιφέρειας ήταν η δημιουργία μιας χωματερής διάρκειας πέντε (5) ετών (πάντα προσωρινά…) Στην πραγματικότητα είχε υπογραφεί η καταδίκη του Δήμου Λιοσίων και η μετατροπή του σε σκουπιδότοπο της Αττικής. Η μικρή χωματερή άρχισε να διογκώνεται και το 1997 δημιουργήθηκε ο πρώτος οργανωμένος ΧΥΤΑ στα Άνω Λιόσια. Ο εν λόγω ΧΥΤΑ λειτούργησε για οκτώ (8) χρόνια και δέχτηκε 20.000.000 m3 απορριμμάτων, ενώ το ύψος του βουνού έφτασε τα... 205 (!) μέτρα.

Το 2003 η τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Βάσω Παπανδρέου (η πονηρή αλεπού του ΠΑΣΟΚ) με τον Ν. 3164/03 εγκρίνει την δημιουργία εγκατάστασης ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων στη θέση «Σκαλιστήρι» στα Άνω Λιόσια. Ο νόμος καταδικάζει για μία ακόμη φορά την περιοχή και παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων ο ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων έχει σχεδόν γεμίσει. Τα σκουπίδια απειλούν να εκθέσουν την Αθήνα, αλλά η Περιφέρεια λόγω του κατεπείγοντος προχωρεί σε μία ακόμη «προσωρινή» λύση, επεκτείνοντας τον ΧΥΤΑ στο Δήμο Φυλής. Έτσι από το 2005 άρχισε η απόθεση απορριμμάτων στην Λεκάνη της Α’ Φάσης του ΧΥΤΑ Φυλής. Ο τότε δήμαρχος Φυλής Δημήτρης Μπουραϊμης ένιψε τας χείρας του απέναντι του όχλου σαν άλλος Πόντιος Πιλάτος και παρέδωσε 1.000 στρέμματα από τη Φυλή στην Περιφέρεια για να διογκωθεί το έγκλημα, με αντάλλαγμα (τι άλλο ; ) τα περίφημα αντισταθμιστικά. Σαν να μη έφτανε αυτό, ο διάδοχος του και νυν δήμαρχος του ενιαίου Καλλικρατικού Δήμου Φυλής Χρήστος Παππούς άρχισε να υπογράφει συμφωνίες κάτω από το τραπέζι με τους εργολάβους για την κατασκευή μιας σωρείας εγκαταστάσεων που προμήνυαν την απόθεση σκουπιδιών στο ΧΥΤΑ Φυλής «ες αεί». Ο αναγνώστης θα περίμενε κάποιος από τους ιθύνοντες να βγει και να πει «άει σιχτίρ», αλλά τα λεφτά εξαγόρασαν την σιωπή των πολλών. Δυστυχώς, όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο, έγιναν αδικαιολόγητα λάθη «ον ουκ έτσι αριθμός» τα οποία οδήγησαν τη Φυλή στο σημερινό της κατάντημα…

 

(Συνεχίζεται)