τοῦ Χαράλαμπου Παπαδόπουλου
Ἕνας πολὺ εὔστροφος παπᾶς, ποὺ εἶναι καὶ Διπλωματοῦχος Ἠλεκτρολόγος Μηχανικός, σὲ ὁμιλία του μὲ θέμα «Ἐν ἀρχὴ ἣν ὁ Λόγος» (ὑπάρχει στὸ διαδίκτυο) ἀναφέρθηκε καὶ στὴν ἐπιβολὴ τοῦ μονοτονικοῦ.
Ἐπειδὴ νομίζω ὅτι αὐτὰ ποὺ εἶπε ἐνδιαφέρουν ὅλους τοὺς Ἕλληνες, σκέφτηκα νὰ σᾶς τὰ παρουσιάσω.
Ὁ λόγος μας δυστυχῶς δὲν συνδέεται μὲ τὸ εἶναι μας, μὲ τὴν ψυχὴ μας, οὔτε μὲ τὸν προαιώνιο Λόγο, τὸν Δεσπότη Χριστό. Ξεκινοῦμε ἀπὸ τὴν πιὸ κοινὴ καὶ προφανῆ ἔννοια τῆς λέξης λόγος, ποὺ εἶναι ἡ ὁμιλία. Λόγος διαβάζουμε στὸ λεξικὸ τοῦ Τριανταφυλλίδη εἶναι ἡ ἱκανότητα τοῦ ἀνθρώπου νὰ μιλᾶ καὶ νὰ διατυπώνει τὶς σκέψεις του, ἡ ὁμιλία. Ἡ ὁμιλία εἶναι γνώρισμα μόνο τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς. Διαφέρει πολὺ ἀπὸ τὶς ἄναρθρες κραυγὲς τῶν ζώων, ποὺ ἐκφράζουν αἰσθήματα ἢ καταστάσεις.
Εἶναι λόγος μὲ λογικὴ ποὺ μπορεῖ καὶ δημιουργεῖ, δημιουργεῖται, γράφεται, βελτιώνεται, ἢ κακοποιεῖται. Εἶναι κατ’ ἐπέκταση δεῖγμα νοημοσύνης, πολιτισμοῦ, ἀλλὰ καὶ μέσον καλλιέργειας τῆς νοημοσύνης καὶ γενικότερα τοῦ πνευματικοῦ ἐπιπέδου ἑνὸς λαοῦ. Ὁ λόγος ὑπάρχει μόνο στοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ἀγγέλους ἀπὸ ὅλα τὰ δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ. Οὔτε στὰ ζῶα, οὔτε στὰ φυτά. Ἔχουμε τὸν λεγόμενο προφορικὸ καὶ γραπτὸ λόγο ποὺ συνθέτουν τὴν γλῶσσα ἑνὸς λαοῦ. Δυστυχῶς δὲν ἀντιμετωπίζουμε μὲ τὴν ἀπαραίτητη σοβαρότητα τὴν γλῶσσα μας. Ἡ περιφρόνηση αὐτὴ ἐπέτρεψε τὴν κακοποίησή της μὲ πολλαπλὲς συνέπειες τὶς ὁποῖες, ἐνῶ βιώνουμε σήμερα, δυστυχῶς ἀγνοοῦμε.
Μιὰ ἀρνητικὴ δυστυχῶς στιγμὴ στὴν πορεία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, ἦταν ἡ κατάργηση τοῦ πολυτονικοῦ συστήματος μὲ κυρίαρχο ἐπιχείρημα τὴν απλούστευσή της, τὴν ἀπαλλαγή της ἀπὸ τὰ «ἄχρηστα καὶ περιττὰ» πνεύματα. Ἡ νομοθέτηση τοῦ μονοτονικοῦ συστήματος ἔγινε τελικὰ μὲ τροπολογία κατὰ τὶς δύο τὰ ξημερώματα τῆς 11ἧς Ἰανουαρίου 1982 ἀπὸ περίπου 30 βουλευτές. Οὔτε κὰν τὴν ὁλομέλεια δὲν θελήσανε νὰ τῆς ἀφιερώσουνε. Ἐμεῖς ἁπλὰ τὸ ἀποδεχθήκαμε καὶ προχωρήσαμε.
Εἶναι ὅμως τόσο ἁπλὸ καὶ ἐπιφανειακὸ ζήτημα ὅπως θέλουμε νὰ πιστεύουμε; Θέλω νὰ πιστεύω καὶ ἡ πίστη μοῦ αὐτὴ βγαίνει πάντοτε πρώτη στὸν ἀγῶνα μὲ τὴν γνώση, ὅτι ὅπως καὶ νὰ τὸ ἐξετάσουμε ἡ πολυαιώνια παρουσία τοῦ Ἑλληνισμοῦ πάνω στὰ ἐδῶθε ἢ ἐκεῖθε τοῦ Αἰγαίου χώματα ἔφτασε νὰ καθιερώσει μιὰ ὀρθογραφία, ὅπου τὸ κάθε ω, τὸ κάθε υ, ἡ κάθε ὀξεῖα, ἡ κάθε ὑπογεγραμμένη δὲν εἶναι παρὰ ἕνα ὄμορφο στολίδι στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα. Εἶναι μιὰ γλῶσσα μὲ πολὺ αὐστηρὴ γραμματικὴ ποὺ τὴν ἔφτιαξε μόνος του ὁ λαός, ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ποὺ δὲν πήγαιναν ἀκόμα σχολεῖο. Καὶ τὴν διατήρησε μὲ θρησκευτικὴ προσήλωση καὶ ἀντοχὴ ἀξιοθαύμαστη μέσα στὶς πιὸ δυσμενεῖς ἑκατονταετίες.
Ὥσπου ἤρθαμε ἐμεῖς μὲ τὰ διπλώματα καὶ τοὺς νόμους νὰ τὸν βοηθήσουμε. Καὶ σχεδὸν τὴν ἀφανίσαμε. Ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος τῆς φάγαμε τὰ κατάλοιπα τῆς γραφῆς της, καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο τῆς ροκανίσαμε τὴν ἴδια της τὴν ὑπόσταση. Τὴν κοινωνικοποιήσαμε. «Τὴν μεταβάλαμε σὲ ἕνα ἀκόμα μικροαστὸ ποὺ μᾶς κοιτάζει ἀπορημένος ἀπὸ κάποιο παραθυράκι κάποιας πολυκατοικίας τοῦ Αἰγάλεω» ὅπως ἔλεγε τότε ὁ νομπελίστας ποιητὴς μᾶς Ὀδυσσέας Ελύτης. Τὸ δὲ κίνητρο τῆς ἁπλοποίησης; Δὲν φαίνεται ὅτι ἔπειθε καὶ πολλούς. Ὁ Νικηφόρος Βρεττάκος ἔλεγε «ὑπερτιμήθηκε ἡ ἄποψη ὅτι διευκολύνει τοὺς μαθητές». Κάτι ποὺ ἴσως εἶναι ἀντιπαιδαγωγικό. Ὑπάρχει ἄλλωστε καὶ μιὰ παράδοση ποὺ ἐκφράζει τὴν ἄποψη μεγάλων παιδαγωγῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπιμένουν ὅτι τὸ παιδὶ πρέπει νὰ κοπιάζει γιὰ νὰ γίνει ἄνθρωπος ἱκανός, ὥστε στὴν ζωὴ του νὰ ἀντιμετωπίσει ὅλες τὶς ἀντιξοότητες. Οἱ συνέπειες τῆς κίνησης αὐτῆς ἔγιναν ἀντιληπτὲς ἀπὸ τὴν ἀρχὴ καὶ ἐπισημάνθηκαν ἀπὸ πολλούς.
Ἕνας ἄλλος Ἕλληνας διανοούμενος τῶν χρόνων ἐκείνων ὁ Κορνήλιος Καστοριάδης ἔλεγε «ἂν δὲν θέλετε κύριοι τοῦ Ὑπουργείου νὰ κάνετε φωνητικὴ ὀρθογραφία, τότε πρέπει νὰ ἀφήσετε τοὺς τόνους καὶ τὰ πνεύματα, γιατὶ αὐτοὶ ποὺ τὰ βάλανε ξέρανε τί κάνανε. Δὲν ὑπῆρχαν στὰ ἀρχαῖα ἑλληνικά, γιατὶ ἁπλούστατα ὑπῆρχαν μέσα στὶς ἴδιες τὶς λέξεις». Ἡ κατάργηση τῶν τόνων καὶ τῶν πνευμάτων εἶναι ἡ κατάργηση τῆς ὀρθογραφίας, ποὺ εἶναι τελικὰ ἡ κατάργηση τῆς συνέχειας. Ἤδη τὰ παιδιὰ δὲν μποροῦν νὰ καταλάβουν Καβάφη, Σεφέρη, Ελύτη. Γιατὶ αὐτοὶ εἶναι γεμᾶτοι ἀπὸ τὸν πλοῦτο τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν, δηλαδὴ πᾶμε νὰ καταστρέψουμε ὅτι κτίσαμε. Αὐτὴ εἶναι ἡ δραματικὴ μοῖρα τοῦ σύγχρονου ἑλληνισμοῦ.
Καὶ φαίνεται ὅτι μᾶλλον τὸ καταστρέψαμε. Ὄντως δὲν καταλαβαίνουμε Σεφέρη καὶ Ελύτη. Οὔτε ὅμως καὶ τὰ Εὐαγγέλια, τοὺς Χαιρετισμοὺς ἢ τὴν μικρὴ Παράκληση πρὸς τὴν Υπεραγία Θεοτόκο, ποὺ τόσες πολλὲς φορὲς διαβάζουμε καὶ ἀκοῦμε. Εικοσιπέντε χρόνια μετὰ τὴν ἐπιβολὴ τοῦ μονοτονικοῦ ὁ μακαριστὸς Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ἔκανε μιὰ ἀποτίμηση τῶν συνεπειῶν. «Διαπιστώνουμε λοιπόν, ὅτι ἡ ἐπιβολὴ τοῦ μονοτονικοῦ καὶ ἡ ἐπὶ ἕνα τέταρτο αἰῶνος ἐφαρμογή του πέτυχε νὰ διχάσει τοὺς ἀνθρώπους τῶν γραμμάτων, νὰ δυσκολέψει τὴν ἐτυμολογία τῶν λέξεων μὲ ἀποτέλεσμα τὴν ἀπομάκρυνση τοῦ λαοῦ ἀπὸ τὸ ἀρχικὸ νόημά τους. Νὰ ἐπιφέρει σύγχυση στὴν ὀρθογραφία μὲ κίνδυνο κατολισθήσεως στὴν φωνητικὴ γραφή. Νὰ στερήσει τὸν γραπτό μας λόγο ἀπὸ τὴν αἰσθητικὴ τοῦ ὀμορφιά. Νὰ καταστρέψει ἐν πολλοῖς τὴν σωστὴ καὶ ρυθμικὴ προφορὰ τοῦ λόγου μὲ ἄφευκτη διολίσθηση στὸν βατταρισμό καὶ στὸν βαρβαρισμό. Νὰ δυσκολέψει ἀφάνταστα τὶς κλασικές καὶ ἀνθρωπιστικὲς σπουδὲς μὲ τραγικὰ γιὰ ὅλο τὸ πνευματικὸ ἐπίπεδο τῶν Νεοελλήνων καὶ τὴν συνείδηση τῆς ἐθνικῆς μᾶς συνέχειας ἀποτελέσματα. Νὰ προβάλλει ὡς παιδαγωγικὸ ἰδεῶδες τὴν ἥσσονα προσπάθεια καὶ νὰ ἐπιβραβεύσει τὴν ὀκνηρία. Νὰ δώσει τραγικὰ δείγματα οσφυοκαμψίας ἐνώπιον τῶν μεγάλων συμφερόντων πολυεθνικῶν ἑταιρειῶν, διαφημιστικῶν γραφείων, ἐκδοτικῶν οἴκων, ἐφημερίδων καὶ περιοδικῶν».
Σήμερα βιώνουμε τὶς τραγικὲς αὐτὲς συνέπειες ζῶντας σὲ μιὰ κοινωνία ἡ ὁποία πασχίζει νὰ παραμείνει κοινωνία καὶ νὰ μᾶς πείσει ὅτι εἶναι ἑλληνική. Βιώνουμε τὴν πτωχεία τῆς γλώσσας μᾶς, τοῦ πνεύματος, τοῦ πολιτισμοῦ καὶ πολὺ περισσότερο τὴν ἀδυναμία τῆς ἐπικοινωνίας. Ἡ ἀναφορὰ τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου στὸν βατταρισμό καὶ τὸν βαρβαρισμὸ ποὺ εἶναι δυσκολίες στὴν ἐκφορὰ τῆς γλώσσας, τῆς ἔκφρασης καὶ τελικὰ δημιουργοῦν προβλήματα στὴν ἐπικοινωνία, ἦταν δυστυχῶς πολὺ εὔστοχες. Ὑπάρχουν πλέον πολλὲς ὥριμες μελέτες ποὺ καταδεικνύουν ὅτι πολλὲς ἀπὸ τὶς περιπτώσεις ποὺ βαπτίζουμε σήμερα ὡς δυσλεξία στὰ παιδιὰ μᾶς, δὲν ἔχουν παθολογικὰ αἴτια, ἀλλὰ εἶναι στὴν πραγματικότητα τὰ ἀποτελέσματα τῆς μὴ ὀρθῆς ἀσκήσεως τοῦ μυαλοῦ μέσα κυρίως ἀπὸ τὴν γλῶσσα, κατὰ τὴν διάρκεια τῶν πρώτων κυρίως σχολικῶν τοὺς χρόνων. Ἡ γλῶσσα λοιπὸν στὸν ἄνθρωπο δὲν εἶναι ἄναρθρες κραυγὲς ποὺ ἐκφράζουν συναισθήματα, ἀνάγκες ἢ καταστάσεις, ἀλλὰ ἔναρθρος δημιουργικὸς λόγος ἄμεσα συνδεδεμένος μὲ τὴν λογικὴ τοῦ καὶ κατ’ ἐπέκταση τὸν πολιτισμὸ τοῦ καὶ τὸ βιοτικὸ τοῦ ἐπίπεδο.
Στὶς εὔστοχες ἐπισημάνσεις αὐτοῦ τοῦ παπᾶ θέλω νὰ προσθέσω καὶ μιὰ δικὴ μοῦ διαπίστωση στὰ 26 χρόνια ποὺ διδάσκω φυσικὲς ἐπιστῆμες σὲ Λύκεια. Οἱ μαθητὲς θὰ εἶχαν πολὺ καλύτερη ἐπίδοση στὶς φυσικὲς ἐπιστῆμες, ἂν ἀπὸ τὰ πρῶτα χρόνια τοὺς στὰ σχολεῖα, τὸ μυαλὸ τοὺς εἶχε ταλαιπωρηθεῖ, ἄρα καὶ καλλιεργηθεῖ, μὲ τὴν ἐκμάθηση τοῦ πολυτονικοῦ. Γιατὶ ὅπως ἔλεγε καὶ ὁ μεγάλος μᾶς σοφὸς Σωκράτης «ἡ σοφία ἀποκτιέται μὲ τὸ ζόρισμα».
The best Herbal Treatment for Peripheral Neuropathy is the “PHORNICAL” herbal product it is available at Herbal Care Products. It reduces the stress from the body and generates the energy in the muscles. It also helps the nerves network to become normal again. The Home Remedies for Peripheral Neuropathy cures the disease from the roots that is why it takes time to give the amazing expected results.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚείμενο γραμμένο στὸ μονοτονικὸ, ὑπὲρ τοῦ πολυτονικοῦ!!!!!!!!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήὉ σημερινὸς Ἑλληνας πάσχει ἀπὸ λεξιπενία, κάκιστη χρήση τῶν χρόνων, ἀνικανότητα νὰ συντάξῃ σωστὰ προτάσεις, μειωμένη κατανόηση, μειωμένη ἱκανότητα ἀναλύσεως κειμένου, καὶ ὅποιος νομίζει ὅτι ὑπερβάλω, νὰ διαβάσῃ κείμενα μαθητῶν πρὶν τῷ 1980 ἤ ἀκόμη καλλίτερα, κείμενα γραμμένα ἀπὸ ἀνθρώπους τοῦ Γυμνασίου πρὶν τῷ 1940.
Στὸ Μηχανολογικὸ Πατρῶν εἶδα ἀνακείνωση: "Τα ἐνγραφα τις Τρωχαίας..."
Διορθώνω «ἀνακοίνωση»
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυμφωνούμε 100% κύριε Νικόλαε.
Διαγραφή"Π ά σ χ ι σ α ν" ιδιαιτέρως ΟΛΟΙ οι λεγόμενοι μεταπολιτευτικοί υπουργοί (Α-) Παιδείας, "προσεκτικότατα επιλεγμένοι" (...) από τό 1974 καί μετά νά κάνουν τήν νεολαία μας ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ πιό αγράμματη!
Από Ράλλη καί Φατούρο, έως Βερυβάκη, Κοντογιαννόπουλο, Γιαννάκου, Φίλη καί πάει λέγοντας...