Η συμβασιλεία της Ζωής μαζί με την Θεοδώρα είχε πολύ μικρή διάρκεια και παρουσίασε εξ' αρχής πολλές δυσχέρειες. Οι δύο αδελφές προσπαθούσαν να επιβληθούν η μία στην άλλη, με αποτέλεσμα να διχάσουν τους αξιωματούχους και το κράτος να μοιάσει με καζάνι που βράζει. Η Ζωή, ύστερα από δύο μήνες συμβασιλείας με την Θεοδώρα, αντιλήφθηκε ότι η μόνη λύση στο πρόβλημα της για να κατακτήσει την απόλυτη εξουσία ήταν να παντρευτεί εκ νέου για τρίτη φορά.
Στην αρχή στράφηκε προς τον Κωνσταντίνο Δαλασσινό, που είχε αποδειχθεί πιστός στη Μακεδονική Δυναστεία, αλλά τον απέρριψε γιατί της φέρθηκε με αναίδεια. Η επόμενη επιλογή της ήταν ο Κωνσταντίνος Ατροκλίνης. Ο ίδιος δέχτηκε, αλλά ήταν ήδη παντρεμένος και απεβίωσε λίγο πριν την τέλεση του Μυστηρίου. Τελικά στις 11 Ιουνίου 1042 μ.Χ. η Ζωή νυμφεύθηκε τον χήρο Κωνσταντίνο Μονομάχο, χωρίς την παρουσία του Πατριάρχη Αλέξιου, που δεν ενέκρινε το γεγονός καθότι και οι δύο είχαν παντρευτεί άλλες δύο φορές.
Ο Κωνσταντίνος Θ' Μονομάχος (1000 μ.Χ. - 1055 μ.Χ.) ήταν ένας μετριοπαθής αυτοκράτορας και δεν διέφερε ιδιαίτερα από τους τρεις προκατόχους του. Για να γίνει αρεστός στον λαό, άρχισε να του μοιράζει άφθονα χρήματα, με συνέπεια να ξεκινήσει η νόθευση του νομίσματος. Ο Κωνσταντίνος, αντί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, το μόνο που κατάφερε ήταν να μεγαλώσει την διαφθορά του παλατιού και την ασυδοσία των αυλοκολάκων της αυτοκρατορικής αυλής.
Επί των ημερών του εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η πρακτική εξαγορά της στρατιωτικής θητείας, η οποία είχε ως συνέπεια την αποδυνάμωση των στρατιωτικών θεμάτων και την αντικατάσταση τους με μισθοφόρους. Επίσης με το θεσμό της << πρόνοιας>> οργίασε η τοκογλυφία, αφού σύμφωνα με τον νόμο, οι ιδιώτες, αφ' ενός μεν πλήρωναν τους φόρους στο κράτος και αφ' ετέρου εισέπρατταν από τους πολίτες υπερδιπλάσια ποσά. Στην εξωτερική του πολιτική ο Μονομάχος αντιμετώπισε επιτυχώς την στάση του Σέρβου επαναστάτη Στέφανου Βόϊσλαβ, και την ανταρσία του Γεώργιου Μανιακη, ο οποίος διαφωνούσε με την πολιτική του αυτοκράτορα και πέθανε το 1043 μ.Χ. σε μια μάχη για την κατάληψη της εξουσίας.
Το ίδιο έτος διεξάχθηκε η τελευταία μάχη μεταξύ των Βυζαντινών και των εκχριστιανισμένων Ρως μπροστά στα τείχη της Βασιλεύουσας, με νικητές τους Βυζαντινούς. Το 1046 μ.Χ. υπέγραψαν εκ νέου συνθήκη ειρήνης. Το 1054 μ.Χ. πραγματοποιήθηκε και το σχίσμα των δύο εκκλησιών, το οποίο επηρέασε τις σχέσεις Ανατολής και Δύσης τα επόμενα χρόνια. Τα μόνα θετικά στοιχεία της βασιλείας του ήταν η προσάρτηση της Μεγάλης Αρμενίας το 1044 μ.Χ. και η ίδρυση της νομικής σχολής στο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης το 1045 μ.Χ.
Ο Κωνσταντίνος Θ' Μονομάχος (1000 μ.Χ. - 1055 μ.Χ.) ήταν ένας μετριοπαθής αυτοκράτορας και δεν διέφερε ιδιαίτερα από τους τρεις προκατόχους του. Για να γίνει αρεστός στον λαό, άρχισε να του μοιράζει άφθονα χρήματα, με συνέπεια να ξεκινήσει η νόθευση του νομίσματος. Ο Κωνσταντίνος, αντί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, το μόνο που κατάφερε ήταν να μεγαλώσει την διαφθορά του παλατιού και την ασυδοσία των αυλοκολάκων της αυτοκρατορικής αυλής.
Επί των ημερών του εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η πρακτική εξαγορά της στρατιωτικής θητείας, η οποία είχε ως συνέπεια την αποδυνάμωση των στρατιωτικών θεμάτων και την αντικατάσταση τους με μισθοφόρους. Επίσης με το θεσμό της << πρόνοιας>> οργίασε η τοκογλυφία, αφού σύμφωνα με τον νόμο, οι ιδιώτες, αφ' ενός μεν πλήρωναν τους φόρους στο κράτος και αφ' ετέρου εισέπρατταν από τους πολίτες υπερδιπλάσια ποσά. Στην εξωτερική του πολιτική ο Μονομάχος αντιμετώπισε επιτυχώς την στάση του Σέρβου επαναστάτη Στέφανου Βόϊσλαβ, και την ανταρσία του Γεώργιου Μανιακη, ο οποίος διαφωνούσε με την πολιτική του αυτοκράτορα και πέθανε το 1043 μ.Χ. σε μια μάχη για την κατάληψη της εξουσίας.
Το ίδιο έτος διεξάχθηκε η τελευταία μάχη μεταξύ των Βυζαντινών και των εκχριστιανισμένων Ρως μπροστά στα τείχη της Βασιλεύουσας, με νικητές τους Βυζαντινούς. Το 1046 μ.Χ. υπέγραψαν εκ νέου συνθήκη ειρήνης. Το 1054 μ.Χ. πραγματοποιήθηκε και το σχίσμα των δύο εκκλησιών, το οποίο επηρέασε τις σχέσεις Ανατολής και Δύσης τα επόμενα χρόνια. Τα μόνα θετικά στοιχεία της βασιλείας του ήταν η προσάρτηση της Μεγάλης Αρμενίας το 1044 μ.Χ. και η ίδρυση της νομικής σχολής στο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης το 1045 μ.Χ.
Στην προσωπική του ζωή, ο γάμος του με τη Ζωή ήταν σκέτη αποτυχία, αφού με την ανοχή της έφερε στο παλάτι την ερωμένη του Μαρία Σκλήραινα, με την οποία συζούσε επί πολλά χρόνια. Μάλιστα ζήτησε να την αποκαλούν "δέσποινα" και "σεβαστή", τίτλο τον οποίο είχαν μόνο οι πορφυρογέννητες και η επίσημη θέση της ήταν πίσω από αυτές. Αν και η παρουσία της δεν δημιούργησε πρόβλημα στη Ζωή και τη Θεοδώρα, εν τούτοις ο λαός το θεώρησε σκάνδαλο και διαμαρτυρήθηκε. Η Ζωή απεβίωσε το 1050 μ.Χ. με μόνη ενασχόληση της στα τελευταία της χρόνια την αρωματοποιία, προκειμένου να συντηρήσει την ομορφιά της και στα γεράματά της.
Ο Μονομάχος πέθανε πέντε χρόνια αργότερα, ενώ οι Σελτζούκοι Τούρκοι είχαν ήδη αρχίσει το 1048 μ.Χ. τις αψιμαχίες στα σύνορα της αυτοκρατορίας με ηγέτη τους τον Τογρούλ Μπεγ. Η Θεοδώρα, που τον διαδέχθηκε, κράτησε την εξουσία για ενάμιση χρόνο και τον Αύγουστο του 1056 μ.Χ. επέδειξε ως διάδοχο της έναν πρώην στρατιωτικό λογοθέτη, το Μιχαήλ Βρίγγα. Με το θάνατο της έκλεισε τον κύκλο της η Μακεδονική Δυναστεία.
Ο Μονομάχος πέθανε πέντε χρόνια αργότερα, ενώ οι Σελτζούκοι Τούρκοι είχαν ήδη αρχίσει το 1048 μ.Χ. τις αψιμαχίες στα σύνορα της αυτοκρατορίας με ηγέτη τους τον Τογρούλ Μπεγ. Η Θεοδώρα, που τον διαδέχθηκε, κράτησε την εξουσία για ενάμιση χρόνο και τον Αύγουστο του 1056 μ.Χ. επέδειξε ως διάδοχο της έναν πρώην στρατιωτικό λογοθέτη, το Μιχαήλ Βρίγγα. Με το θάνατο της έκλεισε τον κύκλο της η Μακεδονική Δυναστεία.
Ο Μιχαήλ Στ' ο Στρατιωτικός (1056 μ.Χ. - 1057 μ.Χ.) ήταν ένας ακόμη χαλαρός αυτοκράτορας. Εξ αιτίας της προχωρημένης ηλικίας του, έγινε υποχείριο των πανούργων αυλικών και στερούμενος πάσης πρωτοβουλίας εξαναγκάσθηκε να παραιτηθεί έναν χρόνο ακριβώς μετά την ανάρρηση του στο θρόνο και να μεταβιβάσει την εξουσία στον Ισάακιο Κομνηνό, τον ιδρυτή της μετέπειτα δυναστείας των Κομνηνών.
Ο Ισάακιος Α' Κομνηνός (1007 μ.Χ. - 1061 μ.Χ.) υπήρξε η μοναδική εξαίρεση σωστού αυτοκράτορα, εκείνη την εποχή. Αν και παρέμεινε στο θρόνο μόνο δύο χρόνια, έδωσε βάση στον εκσυγχρονισμό του στρατού, την βελτίωση της διοίκησης και την πάταξη της γραφειοκρατίας. Προσπάθησε πολύ ν' αποκαταστήσει την στρατιωτική ισχύ και την υπόληψη της αυτοκρατορίας και σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις του στην αριστοκρατία και τον κλήρο συνέβαλε στην επιβίωση του Βυζαντίου. Λίγο πριν πεθάνει και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 1059 μ.Χ. πείσθηκε από τον Μιχαήλ Ψελλό, τον λεγόμενο "ύπατο" των φιλοσόφων, να ορίσει ως διάδοχο του ένα Παφλαγόνα ευγενή, τον Κωνσταντίνο Δούκα.
Ο Κωνσταντίνος Ι' Δούκας (1006 μ.Χ. - 1067 μ.Χ.) ήταν στην πραγματικότητα ένας φιλόλογος με έντονο ενδιαφέρον προς την φιλοσοφία και την θεολογία, σε σημείο που ενώ ο στρατός πολεμούσε, καθόταν στο παλάτι και έγραφε ποιήματα. Δεν είχε κανένα προσόν για να γίνει αυτοκράτορας. Πρώτο του μέλημα ήταν να υποτιμήσει το θεσμό του στρατού και να αποστρατεύσει ένα σύνολο ικανών στρατηγών σε τέτοιο βαθμό, ώστε να εξασθενίσουν σοβαρά οι ένοπλες δυνάμεις του Βυζαντίου, ενώ την ίδια στιγμή οι Σελτζούκοι Τούρκοι με ηγέτη τους τον Αλπ Αρσλαν διέλυαν την Αρμενική πολιτοφυλακή. Ακύρωσε τις μεταρρυθμίσεις του προκατόχου του και αντικατέστησε τα μέλη της Γερουσίας με δικούς του ανθρώπους. Η άρνηση του να επισκευάσει τα ορεινά οχυρά στα σύνορα της αυτοκρατορίας τον έκαναν μισητό στους οπαδούς του Ισαάκιου , ο οποίοι προσπάθησαν το 1061 μ.Χ. να τον δολοφονήσουν. Αύξησε τη φορολογία προκειμένου να προσλάβει μισθοφόρους και αυτό τον έκανε αντιδημοφιλή στο λαό. Επί βασιλείας του εμφανίστηκαν οι Νορμανδοί και με ηγέτη τους τον Ροβέρτο Γυισκάρδο κατέκτησαν τις δυτικές κτήσεις τις αυτοκρατορίας, αφήνοντας μόνο το Μπάρι. Όταν το 1067 μ.Χ. αισθάνθηκε ότι το τέλος του πλησιάζει, ήταν άλλωστε γέρος και βαριά άρρωστος, όρισε ως διαδόχους τους γιους του. Κατόπιν άφησε την αυτοκρατορία έρμαιο στα χέρια των εχθρών της.
Η κατάσταση του Βυζαντίου μετά τον θάνατο του Δούκα ήταν τραγική. Οι Ούζοι Τούρκοι είχαν επιτεθεί στην χερσόνησο του Αίνου,, οι Σελτζούκοι ρήμαζαν την Μικρά Ασία, οι Ούγγροι είχαν κατακτήσει το Βελιγράδι, οι Νορμανδοί είχαν φτάσει στο Μπάρι, οι Βούλγαροι είχαν πατήσει πόδι και ξεκίνησαν να επαναστατούν. Με άλλα λόγια, όλοι οι γειτονικοί λαοί είχαν συνωμοτήσει για να την αφανίσουν. Είχε καταστεί πια σαφές ότι η Ελληνική Αυτοκρατορία μέσα σε μία περίοδο μόλις 42 ετών είχε εξωτερικά εξασθενίσει, και εσωτερικά παραπέσει σε βαθμό τέτοιο, που δεν μπορούσε πια να σταθεί στα πόδια της για ν' αντιμετωπίσει τους εχθρούς της. Ήταν ξεκάθαρο ότι το Βυζάντιο βρισκόταν σε παρακμή...
Πηγές: Βικιπαιδεία, η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εκπομπές: Η μηχανή του χρόνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ἐνημερώνουμε τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες μας, ὅτι σχόλια, τὰ ὁποῖα ἐμπεριέχουν προσβλητικοὺς χαρακτηρισμούς, διαφημίζουν κόμματα ἢ εἶναι γραμμένα μὲ λατινικοὺς χαρακτῆρες (γκρήκλις), θὰ διαγράφωνται ἄνευ προειδοποιήσεως!