Το πρώτο τέταρτο του 14ου αιώνα έχει περάσει και είναι "ηλίου φαεινότερον" ότι η Βυζαντινή Αυτοκρατορία βρίσκεται σε βαθιά πολιτική και στρατιωτική κρίση. Οι παλιές καλές μέρες έχουν παρέλθει προ πολλού, οι γειτονικοί εχθροί της αρχίζουν να ανασυντάσσονται και η χερσόνησος της Μικράς Ασίας περνάει χρόνο με το χρόνο στα χέρια των Οθωμανών. Οι αυτοκράτορες αντί να ασχοληθούν με την προέλαση των Τούρκων, επιδίδονται σε εμφύλιους πολέμους για το ποιος θα καταλάβει το θρόνο για να διοικήσει τη ρημαγμένη αυτοκρατορία, μιμούμενοι τους γύπες που τσακώνονται πάνω από το κουφάρι ενός σκοτωμένου ζώου. Δυστυχώς η νοοτροπία του αλληλοσπαραγμού, έχει μεγάλη προϊστορία σε αυτό τον τόπο.
Από τον πρώτο εμφύλιο πόλεμο που διεξήχθη μεταξύ των δύο Ανδρόνικων (παππού και εγγονού) κατά τα έτη 1321 μ.Χ. - 1328 μ.Χ. νικητής βγήκε ο νεότερος Ανδρόνικος ο Γ', ο οποίος αφού ανέτρεψε τον παππού του Ανδρόνικο Β' ανέβηκε στο θρόνο το 1328 μ.Χ. Για καλή της τύχη η αυτοκρατορία, αν και ρημάχτηκε επί οκτώ χρόνια, απέκτησε έναν καλό βασιλέα.
Ο Ανδρόνικος αντιλήφθηκε αμέσως τον κίνδυνο που διακατείχε η Μικρά Ασία και αφού ενίσχυσε το στρατό και κατασκεύασε εκ νέου στόλο, τον οποίο είχε διαλύσει ατυχώς και απρεπώς ο παππούς του, τον οδήγησε σε μάχη. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του και τον κόπο του, οι Οθωμανοί είχαν αρχίσει να γίνονται πολύ ισχυροί. Στη μάχη του Πελεκάνου το 1329 μ.Χ. ο Βυζαντινός στρατός κατατροπώθηκε από τα στρατεύματα του Ορχάν, του δεύτερου σουλτάνου των Οθωμανών. Τέσσερα χρόνια αργότερα έπεσε η Νίκαια και μετά από επτά η Νικομήδεια. Ήταν σαφές ότι οι Οθωμανοί όχι μόνο είχαν έρθει για να μείνουν, αλλά και για να κατακτήσουν τα πάντα στο πέρασμά τους. Ο Ανδρόνικος έβλεπε να χάνει έδαφος και προσπάθησε να αντιδράσει. Προσεταιρίσθηκε τους εμίρηδες του Αϊδινίου και του Σαρουχάν και κατάφερε να εξισορροπήσει κάπως την εις βάρος του κατάσταση. Η συνεργασία αποδείχθηκε ωφέλιμη και για τις δύο πλευρές.
Με τις πολεμικές επιχειρήσεις να διάγουν παύση, ο Ανδρόνικος έστρεψε το βλέμμα του στην άλλη μεριά της αυτοκρατορίας. Αφού επέβαλλε βυζαντινό διοικητή στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία, τις επανέφερε υπό τον έλεγχο του και διέκοψε την προέλαση των Σέρβων στη Μακεδονία και των Βουλγάρων στη Θράκη. με αυτό τον τρόπο ασφάλισε τα βόρεια σύνορα του.
Στο εσωτερικό, ο Ανδρόνικος εισήγαγε στη δικαιοσύνη τον θεσμό των Καθολικών Κριτών των Ρωμαίων. Πρόκειται για έναν νόμο σύμφωνα με τον οποίο μία ομάδα από τέσσερις δικαστές, αποτελούμενη από δύο λαϊκούς και δύο κληρικούς, επέβλεπαν την απονομή της δικαιοσύνης σε όλο το εύρος της αυτοκρατορίας. Αν και το 1337 μ.Χ. τρεις από τους τέσσερις κατηγορήθηκαν για χρηματισμό, εντούτοις οι Κριτές διατηρήθηκαν ως το τέλος της το 1453 μ.Χ.
Ο Ανδρόνικος Γ' Παλαιολόγος αρρώστησε και πέθανε αναπάντεχα το 1341 μ.Χ. Υπήρξε ικανός στρατιωτικός, σπουδαίος διπλωμάτης και καλός πολιτικός. Έδωσε όλες του τις δυνάμεις για να ανακόψει την παρακμή της αυτοκρατορίας, αλλά ήταν τόσο ραγδαία η αποδυνάμωση της που κάτι τέτοιο ήταν παντελώς δύσκολο, έως και ακατόρθωτο. Ο αιφνίδιος θάνατος του δημιούργησε σοβαρό πρόβλημα διαδοχής, μιας και δεν είχε ορίσει κάποιον από τους γιους του ως συναυτοκράτορα. Συνέπεια αυτού ήταν το ξεκίνημα του δεύτερου εμφυλίου πολέμου, ο οποίος ενταφίασε οριστικά τις όποιες ελπίδες υπήρχαν για ανάκαμψη της αυτοκρατορίας, αφού σπατάλησε όλο το εναπομείναν έμψυχο δυναμικό της και σπατάλησε ανεπιστρεπτί τα ταμεία της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ἐνημερώνουμε τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες μας, ὅτι σχόλια, τὰ ὁποῖα ἐμπεριέχουν προσβλητικοὺς χαρακτηρισμούς, διαφημίζουν κόμματα ἢ εἶναι γραμμένα μὲ λατινικοὺς χαρακτῆρες (γκρήκλις), θὰ διαγράφωνται ἄνευ προειδοποιήσεως!