τοῦ Κωνσταντίνου Ἀθ. Οἰκονόμου
δασκάλου τοῦ 16ου Δ. Σχολείου Λαρίσης
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ: Οἱ ἄμεσες πηγὲς ποὺ ἀντιστοιχοῦν στὴν περίοδο τοῦ Μ. Κων/νου εἶναι οἱ ἱστορικοὶ Εὐσέβιος (ἐκκλησιαστικός), Λακτάντιος καὶ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ἔχουμε ἀκόμη τὸν εἰδωλολάτρη Ζώσιμο (425-518), ποὺ ἔγραψε τὴν Ἱστορία του 150 χρόνια μετὰ τὸ θάνατο τοῦ Κων/νου, βασιζόμενος σὲ εἰδωλολατρικὲς πηγές, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν ἐπιβεβαιώνεται ἀπὸ ἄλλη πηγή.
Ἔτσι, παρ᾽ ὅλο ποὺ δὲν εἶναι σύγχρονος τοῦ Κων/νου, λιβελογραφεῖ καὶ ἐμφανίζεται ἀπορριπτικὸς ἀπέναντί του, ἀποδίδοντάς του τὴν παρακμὴ τῆς αὐτοκρατορίας, τὴν ἐποχὴ μάλιστα ποὺ τὸ κράτος εἶχε τὴ μεγαλύτερη ἔκταση τῆς Ἱστορίας του.
Τέτοιες “πληροφορίες” του χρησιμοποιοῦνται ἀπὸ συγχρόνους ἀρνητὲς τῆς ἁγιότητος τοῦ Μεγάλου Αὐτοκράτορα. Βασιζόμενοι στὰ ἔργα τοῦ Ζώσιμου πολλοὶ νεοπαγανιστές, χιλιαστὲς ἢ ἀθεϊστὲς (Βολταῖρος, Μοντεσκιὲ) τοποθετοῦνται ἀρνητικὰ ἔναντι τοῦ Κωνσταντίνου.
Στὴν προσπάθεια ἀναίρεσης τῆς προσφορᾶς τοῦ Μ. Κων/νου συνετέλεσε καὶ ἡ παπικὴ ἀρχὴ ἀποστρεφόμενη τὸν Μ. Κωνσταντῖνο, ἐπειδὴ μετέφερε τὴν πρωτεύουσα στὴ Νέα Ρώμη ὁδηγώντας στὴν ἀφάνεια τὴν Παλαιὰ Ρώμη. Μάλιστα, μετὰ τὸ Σχίσμα, κανένας πάπας ἢ δυτικὸς ἡγεμόνας, δὲν ὀνομάσθηκε Κωνσταντῖνος!
ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ: Ὁ Ἅγιος Κωνσταντῖνος μὲ τὸ ἔργο τοῦ ἀνέτρεψε τὸν ροῦ τῆς Ἱστορίας μὲ σημαντικὲς θρησκευτικὲς καὶ κοινωνικὲς παρεμβάσεις. Ἔτσι: Ἔδωσε τὴ δυνατότητα στοὺς δούλους νὰ γίνουν ἀπελεύθεροι, τιμωροῦσε ἐκείνους ποὺ θανάτωναν τοὺς σκλάβους περιορίζοντας τὴ σωματικὴ τιμωρία.
Ἀπαγόρευσε τὸ στιγματισμό, μὲ καμένο σπαθί, στὰ πρόσωπα τῶν σκλάβων.
Ὑπῆρξε ἀήτηττος ἐν πολέμοις.
Κατήργησε τὴν ποινὴ τοῦ σταυρικοῦ θανάτου, ἀνανέωσε τὸ οἰκογενειακὸ δίκαιο, καταδίκασε τὴ μοιχεία, ἀνύψωσε τὴ θέση τῆς μητέρας, προστάτεψε τὰ παιδιὰ ἀπὸ καταχρήσεις τῆς πατρικῆς ἐξουσίας.
Ρύθμισε ζητήματα διαζυγίου, κληρονομίας, προίκας. Θέσπισε εὐεργετήματα γιὰ ἀνάκληση ἐξορίστων, ἀπελευθέρωση καταδικασμένων τῶν προηγούμενων διωγμῶν, νομοθέτησε γιὰ τὴν τιμὴ τῶν Ἁγίων καὶ τὴν ἐπιστροφὴ τῶν κατασχεθέντων κτημάτων, ἐνῶ προήγαγε Χριστιανοὺς σὲ ἀξιώματα καὶ ἐπιχορήγησε τὴν ἀνοικοδόμηση ἢ ἀνακαίνιση ναῶν.
Ἀκόμη, προέτρεπε, χωρὶς ἐξαναγκασμό, τοὺς εἰδωλολάτρες νὰ γίνουν Χριστιανοί, προστάζοντας νὰ μὴν ἐνοχλεῖται κανεὶς γιὰ τὴν πίστη του. Θεσμοθέτησε τὴν Κυριακὴ ἡμέρα προσευχῆς καὶ ἡμέρα ἀργίας. Τὰ κυριότερα ὅμως ἔργα του εἶναι:
1. Ἡ σύγκληση τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου,
2. Ἡ ἀποστολὴ τῆς μητέρας του, Ἁγίας Ἑλένης, στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἡ ἀνεύρεση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
3. Ἡ ὁλοκλήρωσή του στὴ χριστιανικὴ πίστη μὲ τὴ βάπτισή του καὶ
4. Εἶναι ὁ πρῶτος Ρωμιὸς-Ὀρθόδοξος αὐτοκράτορας στὴν Ἱστορία, γιατί καταλαβαίνοντας ὅτι τὸ μέλλον τῆς αὐτοκρατορίας ἦταν στὴν Ἀνατολή, ἔχτισε τὴ νέα πρωτεύουσα, στὸ μέσο τοῦ τότε γνωστοῦ κόσμου, ἀποστρεφόμενος τὴ λατινόφωνη Δύση.
ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: Ἡ Ἐκκλησία ἀνέδειξε τὸν Ἅγιο Κων/νο Ἰσαπόστολο, γιατί χάρη σὲ ἐνέργειές του φωτίστηκαν γειτονικὰ ἔθνη, ὅπως οἱ Ἰνδοὶ (ἀπὸ τὸ φιλόσοφο Μερόπιο καὶ τοὺς Αἰδέσιο καὶ Φρουμέντιο), οἱ Ἴβηρες (Γεωργιανοὶ) καὶ οἱ Ἀρμένιοι.
Ἀκόμη, ἀνησυχώντας γιὰ τὴν τύχη τῶν Περσῶν χριστιανῶν, ἀπέστειλε ἐπιστολὲς στὸ βασιλιὰ τῆς χώρας (οἱ ἀνησυχίες του ἐπαληθεύτηκαν, καθὼς ἀπὸ τὸ 343 ὁ Σαβὼρ ἐξαπέλυσε διωγμοὺς σ᾽ ὅλη τὴν Περσία, ἀναδεικνύοντας πλήθη Μαρτύρων).
Ἑτοιμάστηκε μάλιστα, γιὰ ἐκστρατεία κατὰ τῆς εἰδωλολατρικῆς Περσίας, μὰ περνώντας ἀπὸ τὴ Νίκαια ἀσθένησε καὶ κατέφυγε στὴν Ἑλενόπολη. Ὅμως ἡ ἀσθένεια αὐτὴ τὸν ὁδήγησε στὸ θάνατο, λίγους μῆνες ἀργότερα, (22/5/337, ἀνήμερα τῆς Πεντηκοστῆς) ἔχοντας ὁ ἴδιος βαπτισθεῖ.
ΤΑ “ΜΕΛΑΝΑ” ΣΗΜΕΙΑ: Ο ΜΑΞΙΜΙΑΝΟΣ:
Ὁ Μαξιμιανὸς ἤθελε νὰ γίνει αὔγουστος, καὶ διώχθηκε ἀπὸ τὸν γιό του Μαξέντιο. Ἔτσι κατέφυγε στὴν κόρη του, Φαύστα, σύζυγο τοῦ Κων/νου, ζητώντας προστασία ἀπὸ τὸν Κωνσταντῖνο.
Τὸ 310, ὅμως, πῆρε μέρος τοῦ στρατοῦ μαζί του αὐτοανακηρυσσόμενος αὐτοκράτορας. Ὁ Κωνσταντῖνος ἐπέστρεψε ἀπὸ τὴ Γερμανία, ὅπου πολεμοῦσε, καὶ ὁ Μαξιμιανὸς ἔντρομος κλείστηκε στὸ φρούριο τῆς Μασσαλίας.
Ὁ Κωνσταντῖνος τὸν συνέλαβε, ἀλλὰ τὸν συγχώρησε. Ἀκολούθησε νέα συνωμοσία τοῦ Μαξιμιανοῦ καὶ τῆς Φαύστας, γιὰ νὰ δολοφονηθεῖ ὁ Κωνσταντῖνος. Ἡ προσπάθεια ἀπέτυχε. Ἡ Φαύστα ἐνοχοποίησε τὸν πατέρα της.
Ὁ Μαξιμιανὸς ἀναγκάστηκε νὰ αὐτοαπαγχονιστεῖ. Κατηγοροῦν γι’ αὐτὸ τὸν Κωνσταντῖνο.
Ὁ Κωνσταντῖνος ἦταν ὁ Ἀνώτατος Δικαστὴς (Pontifex maximus) καὶ ὁ ἀνώτατος ἀρχιερεύς. Ἑπομένως, κάθε πράξη ἔπρεπε νὰ δικαστεῖ ἀπὸ τὸν ἀνώτατο δικαστή. Καὶ οἱ ποινὴ στὴν περίπτωση αὐτὴ ἦταν ἡ ἐκτέλεση τοῦ στασιαστῆ.
Ο ΚΡΙΣΠΟΣ: Ἐπειδὴ ὁ Κων/νος ἀγαποῦσε πολὺ τὸ γιό του ἀπὸ τὸν πρῶτο του γάμο, Κρίσπο, ἡ Φαύστα τὸν μίσησε πιστεύοντας πὼς θὰ ἐπεσκίαζε τοὺς δικούς της γιούς. Ἔτσι κατήγειλε πὼς εἶχε ἐπιχειρήσει νὰ τὴν ἀτιμάσει καὶ πὼς σχεδίαζε νὰ δολοφονήσει τὸν Κων/νο!
Ὁ Κωνσταντῖνος τὴν πίστεψε, διατάζοντας ἐπιπόλαια νὰ θανατωθεῖ ὁ γιός του. Ἡ Ἁγία Ἑλένη ταράχτηκε καὶ ἤλεγξε αὐστηρὰ τὸν Κων/νο. Ἐκεῖνος, μετανοιωμένος, διέταξε ἀνακρίσεις.
Ὅταν ἀποδείχθηκε ἡ σκευωρία, ἡ Φαύστα τιμωρήθηκε μὲ θάνατο. Τὰ δύο αὐτὰ γεγονότα τὸν ἔκαναν νὰ θρηνεῖ σ᾽ ὅλη του τὴ ζωὴ ἐπιδιώκοντας τὴ μετάνοια.
Γι᾽ αὐτὰ τὰ συμβάντα, ἐπικριτὲς τοῦ Μ. Κωνσταντίνου ξιφούλκησαν ἐναντίον του.
Ὅμως, ὅταν συνέβησαν αὐτά, ὁ Κωνσταντῖνος δὲν ἦταν Χριστιανός. Ἀκόμη, δὲν ἐνέργησε ἐμπαθῶς, ἀλλὰ ἔπεσε θύμα συκοφαντίας, ἐνῶ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη δὲν ὑπῆρχαν δικαστήρια γιὰ τὴν ἀπονομὴ δικαιοσύνης.
Ἡ δικαστικὴ ἐξουσία ἦταν στὰ χέρια τῶν αὐτοκρατόρων, ποὺ δίκαζαν σύμφωνα μὲ καταθέσεις μαρτύρων, χωρὶς νὰ ἀποκλειστεῖ τὸ λάθος.
Πολλοὶ τῶν Ἁγίων ὑπῆρξαν προηγουμένως ἁμαρτωλοὶ καὶ χάρις στὴν ἔμπρακτη μετάνοιά τους συγχωρέθηκαν ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ ἀναδείχτηκαν Ἅγιοι, μάλιστα θαυματουργοί. Ἔπραξαν ἔργα γνήσιας μετάνοιας, συγχωρέθηκαν, εὐαρέστησαν τὸν Θεό, ἀναδεικνυόμενοι τελικὰ καὶ μεγάλοι Ἅγιοι!
Ἀκόμη, ἡ Ἐκκλησία ἀναγνωρίζει πὼς ὁ βαπτιζόμενος καθαρίζεται ἀπὸ τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα καὶ ἀπὸ κάθε ἄλλο προσωπικὸ ἁμάρτημα (ἂν εἶναι ἐνήλικας).
“ΔΙΩΚΤΗΣ” ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΩΝ: Κατὰ τὸν Ζώσιμο, ὁ Ἅγιος Κωνσταντῖνος προκάλεσε τὸ μίσος τῶν εἰδωλολατρῶν, οἱ ὁποῖοι βεβήλωσαν τὰ ἀγάλματά του. Ὅμως ἐκεῖνος δὲν καταδίωξε τοὺς εἰδωλολάτρες, ἀλλὰ οὔτε καὶ τήρησε φιλικὴ στάση ἀπέναντί τους.
Συμβούλευε κατοίκους εἰδωλολατρικῶν περιοχῶν νὰ στραφοῦν πρὸς τὴ χριστιανικὴ πίστη, ἀλλὰ δὲν ἀδίκησε τὴν ἐθνικὴ θρησκεία. Ἄλλωστε, κατὰ τὸν Ζώσιμο, ἐπέβλεψε τὴν ἀνοικοδόμηση καὶ ἐθνικῶν ναῶν. Προσπαθοῦσε νὰ τηρήσει ἰσορροπία ἐξασφαλίζοντας ἰσονομία.
Δὲν ἀνακήρυξε τὸ Χριστιανισμὸ ἐπίσημη κρατικὴ θρησκεία, ἐξασφάλισε ἐλευθερία σὲ κάθε θρήσκευμα. Ἡ πρὶν τὸ θάνατό του βάπτιση καὶ ἡ εὐμενὴς ἀντιμετώπιση τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἦταν καιροσκοπική.
Διότι κανεὶς πολιτικὸς δὲν στηρίζεται στὴ μειοψηφία καί, τὴν ἐποχὴ ποὺ ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος ἔδειχνε τὸ ἐνδιαφέρον του γιὰ τὸν Χριστιανισμό, οἱ πιστοὶ ἀποτελοῦσαν τὸ 10% τῆς Αὐτοκρατορίας (Α. Χάρμερ: Ἡ ἐξάπλωση τοῦ Χριστιανισμοῦ κατὰ τοὺς πρώτους αἰῶνες)!
Ο Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΓΙΟΣ: Ἡ κηδεία τοῦ Ἁγίου ἔγινε στὸ Ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, στὸ χῶρο ποὺ εἶχε ὁ ἴδιος ἑτοιμάσει, δίπλα σὲ ἱερὰ λείψανα Ἀποστόλων, ὅπως ἐπιθυμοῦσε.
Τὸ τίμιο λείψανό του ἐπετέλεσε πολλὰ θαύματα!
Πρέπει νὰ δοξάζουμε τὸ Θεό, ποὺ ἀνέδειξε τὸν Κων/νο αὐτοκράτορα σὲ μία ἐποχὴ κρίσης ἀξιῶν, μετὰ ἀπὸ αἰῶνες διωγμῶν καὶ θανατώσεων ἑκατομμυρίων ἀθώων γιὰ τὴν πίστη τους στὸν Χριστό.
Ὁ Κωνσταντῖνος ἀσπάσθηκε τὸν χριστιανισμό, ὄχι μόνο ὡς ἕνας ἁπλὸς πολίτης της, ἀλλ᾽ ὡς ὁ αὐτοκράτοράς της! Τὸ ὅτι βαπτίσθηκε στὸ τέλος τῆς ζωῆς του ἀποδεικνύει γνήσια ἐσωτερικὴ ἀνάγκη. «Τοὺς δοξάζοντάς με, δοξάσω», λέγει ὁ Θεός.
Μόνο ὁ Θεός, στὴν Ὀρθοδοξία, ἀνακηρύσσει δοξάζοντας τοὺς Ἁγίους Του. Ὁ Κωνσταντῖνος ἀξιώθηκε, ζῶν, ἄμεσης θεϊκῆς καθοδήγησης, ὅπως στὴν περίπτωση τοῦ ὁράματος μὲ τὸ Σταυρό, (Τούτῳ Νίκα) καθιστάμενος “σκεῦος ἐκλογῆς” στὰ χέρια τῆς θείας Προνοίας γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς λατρείας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ καὶ μετὰ θάνατον τὸν δόξασε ὁ Κύριος!
Δὲν πρέπει νὰ παραβλέπεται πὼς μετὰ τὴν κοίμησή του οἱ προσευχὲς καὶ μεσιτεῖες του πρὸς τὸν Θεὸ θαυματουργοῦν.
Σημαντικὸ στοιχεῖο ἀκόμη εἶναι τὸ ὅτι ὁ Κωνσταντῖνος «ἐκράτυνε τὴν πίστιν τῆς Νικαίας», διότι συνέβαλε στὸ νὰ συγκληθεῖ ἡ Σύνοδος καὶ νὰ ἀποφασίζει ἡ Σύνοδος, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ. Συμπερασματικά: δὲν ὑπάρχει ἁγιοποίηση στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀλλὰ ἀναγνώριση τῆς ἁγιότητος.
https://christianvivliografia.wordpress.com/2020/05/20/%E1%BD%81-%E1%BC%85%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%E1%BF%96%CE%BD%CE%BF%CF%82-%E1%BD%81-%CE%BC%CE%AD%CE%B3%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%E1%BD%B6-%CE%BF%E1%BC%B1/
"Π Α Π Α Φ Λ Ε Σ Σ Α Σ"
Ενα πολύ σπουδαίο βιβλίο για τον άγιο Μέγα Κωνσταντίνο είναι του Κώστα Καραστάθη "Μέγας Κωνσταντίνος Κατηγορίες και Αλήθεια Ιστορική Μελέτη", εκδόσεις ΑΘΩΣ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας ευχαριστούμε πολύ γιά τήν ενημέρωση.
ΔιαγραφήΤεράστιο Εκκλησιαστικό και Ιστορικό κεφάλαιο ο Μέγας Κωνσταντίνος καί η μητέρα του Αγία Ελένη. Καί γιά τον Ελληνισμό και γιά τήν Ορθοδοξία.
Νά είστε πάντα καλά μέ υγεία.
Πράγματι πολύ σημαντικό έργο το παραπάνω βιβλίο. Δεν θα έπρεπε να λείπει από κανένα ελληνικό σπίτι. Άριστη πηγή για το μάθημα στην τάξη.
Διαγραφή