Το σκηνικό έχει στηθεί για στρατιωτική σύγκρουση στην Αφρική. Μετά το πραξικόπημα του Νίγηρα που ανέτρεψε τον πρόεδρο Mohamed Bazoum, η Γαλλία και η δυτική κοινότητα υποστηρίζουν την Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής, η οποία εξέδωσε τελεσίγραφο στη χούντα του πραξικοπήματος, απειλώντας με στρατιωτική δράση ως έσχατη λύση. Μέχρι στιγμής, η Νιγηρία, η Σενεγάλη, η Ακτή Ελεφαντοστού και το Μπενίν έχουν επιβεβαιώσει την ετοιμότητά τους να συμμετάσχουν στην επέμβαση.
Από την άλλη πλευρά, η ρωσόφιλη Μπουρκίνα Φάσο, η Γουϊνέα και το Μάλι – που αποκαλούνται «Ένωση Πραξικοπήματος» από τους επικριτές της στο διαδίκτυο, έχουν ήδη κλειδώσει τα όπλα και έχουν ορκιστεί να υπερασπιστούν τον Νίγηρα σε περίπτωση επίθεσης.
Το «Εθνικό Συμβούλιο για τη Διαφύλαξη της Πατρίδας» του Νίγηρα κατήγγειλε τη στρατιωτική συμφωνία με τη Γαλλία και προειδοποίησε τα γειτονικά αφρικανικά κράτη να μην παρέμβουν.
Το RT ανέφερε (https://www.rt.com/africa/580802-niger-military-pacts-france/):
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα το βράδυ της Πέμπτης, εκπρόσωπος της πραξικοπηματικής κυβέρνησης δήλωσε ότι ο Νίγηρας θα αναστείλει «αμέσως» όλες τις συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με τη Γαλλία, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας βάσει της οποίας το Παρίσι έχει αναπτύξει περίπου 1.500 στρατιώτες στη χώρα του Sahel.
Νωρίτερα την ίδια ημέρα, στην 63η επέτειο της ανεξαρτησίας του Νίγηρα από το Παρίσι, η χούντα του [προσωρινού ηγέτη] Tchiani μπλόκαρε το σήμα των γαλλικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων France 24 και Radio France Internationale (RFI), και πάλι σύμφωνα με το AFP.
Η Οικονομική Κοινότητα των Δυτικοαφρικανικών Κρατών (ECOWAS) εξέδωσε τελεσίγραφο στον Νίγηρα να αποκαταστήσει τον ανατραπέντα πρόεδρο Mohamed Bazoum μέχρι την Παρασκευή, διαφορετικά θα αντιμετωπίσει στρατιωτική επέμβαση. Ο νότιος γείτονας του Νίγηρα, η Νιγηρία, έχει ήδη αρχίσει να συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Τόσο το Μάλι όσο και η Μπουρκίνα Φάσο έχουν δηλώσει ότι θα θεωρήσουν οποιαδήποτε εισβολή στον Νίγηρα πράξη πολέμου εναντίον τους.
«Η χούντα "απορρίπτει όλες τις κυρώσεις και αρνείται να υποκύψει σε οποιαδήποτε απειλή, από όπου κι αν προέρχεται"», δήλωσε ο Tchiani σε τηλεοπτική ομιλία του την Τετάρτη. Αν [η ECOWAS] συνεχίσει την καταστροφική λογική της μέχρι τέλους, είθε ο Αλλάχ να προσέχει τον Νίγηρα και να διασφαλίσει ότι αυτή είναι η τελική μεγάλη μάχη που θα δώσουμε μαζί για μια πραγματική ανεξαρτησία του έθνους μας».
Σε αυτό το σημείο, διεξάγονται ξέφρενες διπλωματικές διαπραγματεύσεις για να αποφευχθεί μια σύγκρουση που μπορεί να καταπιεί τη Ρωσσία και τη Δύση σε έναν ακόμη πόλεμο δι' αντιπροσώπων.
Η Le Monde ανέφερε (https://www.lemonde.fr/afrique/article/2023/08/04/niger-la-junte-denonce-des-accords-militaires-avec-la-france-le-president-dechu-alerte-sur-l-influence-russe-au-sahel_6184393_3212.html):
Μια αντιπροσωπεία της Οικονομικής Κοινότητας των Δυτικοαφρικανικών Κρατών (ECOWAS) έφτασε στη Νιαμέϊ το βράδυ της Πέμπτης 3 Αυγούστου για να προσπαθήσει να βρει μια διέξοδο από την κρίση, οκτώ ημέρες μετά το πραξικόπημα στον Νίγηρα που ανέτρεψε τον πρόεδρο Mohamed Bazoum.
Ο εκλεγμένος αξιωματούχος, απομονωμένος στο σπίτι του, μίλησε μέσω ενός φόρουμ στην αμερικανική εφημερίδα Washington Post: «Καλώ την αμερικανική κυβέρνηση και ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης, να αγωνιστούν για τις κοινές μας αξίες», έγραψε, υπενθυμίζοντας τις «καταστροφικές» συνέπειες του πραξικοπήματος, ιδίως τη «ρωσική επιρροή» που διαδίδεται από τον όμιλο Wagner στην περιοχή του Sahel.
Ενώ η ECOWAS επιμένει ότι η στρατιωτική δράση είναι η έσχατη λύση, η Νιγηρία έχει μετακινήσει στρατεύματα στα σύνορα του Νίγηρα και χώρες όπως η Σενεγάλη έχουν ήδη σηματοδοτήσει την ετοιμότητά τους να συμμετάσχουν σε στρατιωτική δράση εάν δεν τηρηθεί το τελεσίγραφο.
Την Πέμπτη, τα προγράμματα του RFI (Radio France Internationale) και του ειδησεογραφικού τηλεοπτικού καναλιού France 24 διακόπηκαν στον Νίγηρα, «μια απόφαση που ελήφθη εκτός οποιουδήποτε συμβατικού και νομικού πλαισίου», σύμφωνα με τη μητρική εταιρεία των δύο μέσων ενημέρωσης, France World Media.
Το σήμα των καναλιών κόπηκε με εντολές των στρατιωτικών αρχών του NBEW.
«Η Γαλλία καταδίκασε «πολύ έντονα» την απόφαση αυτή και «επιβεβαίωσε τη σταθερή και αποφασιστική δέσμευσή της στην ελευθερία του Τύπου, την ελευθερία της έκφρασης και την προστασία των δημοσιογράφων», δήλωσε το Υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωση. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) από την πλευρά τους κατήγγειλαν «παραβίαση του δικαιώματος του κοινού στην πλουραλιστική πληροφόρηση σε ένα ήδη δύσκολο πλαίσιο ασφάλειας στο Sahel».
Η κατάσταση μπορεί να γίνει κατανοητή στο πλαίσιο της εξασθένισης της γαλλικής επιρροής στην ήπειρο, ενώ η Ρωσσία μόλις ολοκλήρωσε μια σύνοδο κορυφής με τους πολλούς αφρικανούς εταίρους της, προσβλέποντας στους συνεχώς αυξανόμενους δεσμούς στην περιοχή.
Το Associated Press ανέφερε (https://apnews.com/article/niger-coup-africa-russia-france-1c085f0c42d00114c1db07ae845c896e):
«Δεν είναι όλοι εχθρικοί προς τα πραξικοπήματα στον Νίγηρα και σε άλλα αφρικανικά έθνη τα τελευταία χρόνια που έχουν ανησυχήσει τη Δύση. Στην «οικογενειακή φωτογραφία» για τη σύνοδο κορυφής Ρωσσίας-Αφρικής την περασμένη εβδομάδα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν στάθηκε δίπλα στον Ibrahim Traore, τον νεαρό στρατιωτικό αξιωματικό που κατέλαβε την εξουσία στη Μπουρκίνα Φάσο τον Σεπτέμβριο.
Ήταν μια άβολη στιγμή για πολλούς ηγέτες αλλού στην Αφρική. «Η εξομάλυνση και η αξιοπρέπεια των στρατιωτικών εξαγορών πρέπει να προβληματίσει τη μεγάλη μας ήπειρο», έγραψε ο κύριος γραμματέας εξωτερικών υποθέσεων της Κένυας ενώ μοιράστηκε τη φωτογραφία αυτή την εβδομάδα.
Τώρα η Μπουρκίνα Φάσο και μια άλλη χώρα υπό την ηγεσία της στρατιωτικής χούντας φιλική προς τη Ρωσσία, το Μάλι, έκαναν το ασυνήθιστο βήμα να δηλώσουν ότι η ξένη στρατιωτική επέμβαση στον γειτονικό Νίγηρα μετά το πραξικόπημα της περασμένης εβδομάδας θα θεωρηθεί επίσης κήρυξη πολέμου εναντίον τους.
[...] «Ένα πιθανό σενάριο σε περιφερειακό επίπεδο θα μπορούσε να δει τις στρατιωτικές χούντες στο Μάλι, τη Γουϊνέα και την Μπουρκίνα Φάσο να συνεργάζονται» για να αμφισβητήσουν την παραδοσιακή απάντηση της περιοχής στα πραξικοπήματα, ανέφερε έκθεση του ΟΗΕ. Προειδοποίησε ότι θα μπορούσαν να αψηφήσουν τις κυρώσεις και να θέσουν υποψηφιότητα για εκλογές, με τη βοήθεια «νέων διεθνών συμμαχιών».
Ο Νίγηρας ήταν ο τελευταίος σημαντικός αντιτρομοκρατικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων του στην περιοχή.
Τώρα, η ECOWAS «στέκεται στο πλευρό του λαού [τους]» σε μια δέσμευση για το κράτος δικαίου, όπως ανέφεραν σε ένα μήνυμα στην έκτακτη συνεδρίασή της αυτή την εβδομάδα, όπου συζήτησαν
Το μπλοκ των 15 εθνών κάλεσε τους αρχηγούς άμυνας για να συζητήσουν την απειλή του να «λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα (που) μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρήση βίας» εάν ο ανατραπείς πρόεδρος του Νίγηρα Μοhamed Bazoum (https://apnews.com/article/niger-mutinous-soldiers-attempted-coup-2efab1649bea7d89b14dbc9432f5f819) δεν αποκατασταθεί εντός μιας εβδομάδας. Η ECOWAS είναι αποφασισμένη να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη μετά την αποτυχία των οικονομικών και ταξειδιωτικών κυρώσεων που χρησιμοποιήθηκαν εναντίον των πραξικοπηματιών, σύμφωνα με έναν δυτικό διπλωμάτη στη Νιαμέϊ, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί για λόγους ασφαλείας.
Ο τρόπος με τον οποίο το μπλοκ θα πραγματοποιήσει την απειλή του παραμένει ασαφής, δεδομένης της έλλειψης συντονισμού στην παροχή ασφάλειας σε περιφερειακό και επίσημο επίπεδο με το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ στον Νίγηρα, δήλωσε η Aneliese Bernard, διευθύντρια των Συμβούλων Στρατηγικής Σταθεροποίησης.
«Δεν υπάρχει αρκετή πραγματική εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της ECOWAS και αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι αυτό που θα σπάσει κάθε είδους συντονισμένη απάντηση», δήλωσε η Bernard.
Κώστας Λάβδας, Η Πολύπλευρη συνεργασία Ελλάδας, Αιγύπτου και οι Αμερικανικές βάσεις
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://www.youtube.com/watch?v=z_Z78z76a4w