Έχει παραβιάσει η ανθρωπότητα τα όρια του Θεού επιδιώκοντας την επιστήμη; - Ένα άρθρο γνώμης

Υπάρχουν όρια στην ανθρώπινη δημιουργικότητα. Υπάρχουν βασικά όρια της φύσης που δεν πρέπει να καταπατήσουμε.

Η αποτελεσματική ενθυλάκωση των μορίων – μια σημαντική τεχνολογική πρόκληση – καθιστά δυνατή την υψηλή ικανότητα φόρτωσης των μορίων.

(φωτογραφία: ELLA MARU STUDIO)

Υπάρχουν αρκετοί θρησκευτικοί μελετητές που θέτουν τα σωστά ηθικά ερωτήματα, παρ' όλο που μπορεί να μην έχουν όλες τις σωστές απαντήσεις. 

«Παίζουμε με τα δομικά στοιχεία του κόσμου που δημιούργησε ο Θεός... Ωστόσο, υπάρχουν όρια στην ανθρώπινη δημιουργικότητα. Υπάρχουν βασικά όρια της φύσης που δεν πρέπει να καταπατήσουμε».

Στο παρακάτω άρθρο, υπάρχουν ορισμένα σημεία που σαφώς δεν συμμεριζόμαστε και διαφωνούμε, ωστόσο, ας μην σταθούμε σε αυτό, αλλά (στο αισιόδοξο για την ανθρωπότητα) γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι, από διαφορετικές κουλτούρες, εκφράζουν εξαιρετικά σοβαρές ανησυχίες για την δαιμονική πλέον πορεία μιας επι$τήμη$ που δεν εργάζεται για το όφελος της ανθρωπότητας και έχει απομακρυνθεί επικίνδυνα από τον αρχικό σκοπό της ύπαρξής της.

Με τα άρθρα αυτά από ποικίλλες και πλούσιες πηγές από το εξωτερικό που ανεβάζει το ιστολόγιο της Οδύσσειας, θέλει να μεταφέρει ακριβώς αυτό το μήνυμα, ότι δεν είμαστε μόνοι και απομονωμένοι σε αυτό τον πόλεμο που έχουν εξαπολύσει οι σκοτεινές δυνάμεις μιας σπιθαμιαίας ελίτ εναντίον της ανθρωπότητας, μα κυρίως εναντίον του ίδιου του Θεού και της Δημιουργίας.

Οι δοσμένες από τον Θεό στον άνθρωπο, ελευθερίες με τον ερχομό του καθενός από εμάς στον κόσμο και η ίδια η ύπαρξή μας κινδυνεύουν όχι μόνο με περιορισμό, αλλά με αφανισμό. Ευχαριστούμε τους αναγνώστες μας από καρδιάς για την εμπιστοσύνη και την παρουσία τους στην σελίδα μας. (Μ.Ζ.)

 

MOSHE TARAGIN

Δημοσιεύθηκε: 25 Αυγούστου 2023 18:13

Στην προσπάθειά μας να διατηρήσουμε τη ζωή, υιοθετούμε κάθε δυνατό μέτρο για την πρόληψη του παράλογου ή τυχαίου θανάτου. Για το λόγο αυτό, η Τορά μας υποχρεώνει να κατασκευάσουμε φράχτες στις επίπεδες στέγες των σπιτιών μας, έτσι ώστε «να μην βάζετε αίμα στα σπίτια σας».

Παραδόξως, η οδηγία για τη διατήρηση ασφαλών οικιακών περιβαλλόντων αντιπαραβάλλεται με μια φαινομενικά άσχετη απαγόρευση ανάμειξης σπόρων και σταφυλιών, επιβάλλοντας ότι αυτά τα ανόμοια είδη πρέπει να φυτευτούν σε απόσταση το ένα από το άλλο. Η οδηγία για την ανέγερση φράχτη πάνω σε μια επίπεδη στέγη και η παραβίαση της ανάμειξης διαφορετικών γεωργικών ομάδων φαίνεται να μοιράζονται λίγα κοινά.

Το τίμημα της προόδου

Η εντολή να κατασκευαστεί ένας φράκτης σε μια στέγη έχει ευρύτερες μεταφορικές επιπτώσεις. Οι περιφράξεις είναι απαραίτητες μόνο σε πολυώροφα σπίτια. Όταν οι άνθρωποι ζούσαν σε μικρές, μονώροφες καλύβες από αχυροσκεπάσματα, οι φράχτες δεν ήταν απαραίτητοι. Οι ξεχαρβαλωμένες στέγες δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν το ανθρώπινο βάρος και τα ύψη αυτών των σπιτιών δεν ήταν αρκετά σημαντικά ώστε μια πτώση να είναι θανατηφόρα. Οι φράχτες στις στέγες γίνονται απαραίτητοι μόνο καθώς οι άνθρωποι απέκτησαν τις δεξιότητες για να κατασκευάσουν συμπαγή και ψηλά οικοδομήματα. Η ανάγκη για φράχτες προέκυψε μόνο με την πρόοδο της τεχνολογίας.

Η κατασκευή υψηλότερων κτιρίων είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη ανάπτυξη. Ζώντας σε καλύβες από άχυρο ή σπίτια από λάσπη εξέθεσε την ανθρωπότητα στις βίαιες δυνάμεις της φύσης. Επιπλέον, ελλείψει πολυώροφων δομών, οι πληθυσμοί ήταν διάσπαρτοι σε ευρείες περιοχές. Η απόκτηση της ικανότητας κατασκευής τούβλων και κονιαμάτων επέτρεψε στη γενιά του Πύργου της Βαβέλ να συμπυκνώσει τον πληθυσμό και να εγκαινιάσει την πρώτη καταγεγραμμένη πόλη, εξαλείφοντας αποτελεσματικά την κατάρα του Κάϊν να περιπλανιέται νομαδικά στη Γη (https://www.jpost.com/judaism/torah-portion/parashat-noah-the-towers-indispensable-teaching-681410). Η κατασκευή υψηλών κατασκευών με ψηλές στέγες ήταν ένα σημαντικό ορόσημο του αρχιτεκτονικού επιτεύγματος.

Παρουσίαζε όμως και νέους κινδύνους. Οι συμπαγείς στέγες επέκτειναν τον ανθρώπινο ζωτικό χώρο, αλλά εισήγαγαν επίσης τον θανάσιμο κίνδυνο πτώσης από αυτές τις στέγες. Προειδοποιώντας μας να χτίσουμε ένα φράχτη, η Τορά σηματοδοτεί ένα ευρύτερο μήνυμα: Δώστε προσοχή, όχι μόνο στα οφέλη της ανθρώπινης καινοτομίας, αλλά και στους άγνωστους κινδύνους που δημιουργούν οι νέες τεχνολογίες. Καθώς το ανθρώπινο πνεύμα προοδεύει, δεν πρέπει να επιτρέψουμε στην τεχνολογία να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή ή να βλάψει την ανθρώπινη ευημερία.

Η πρώτη επαναστατική φάση

Όλοι έχουμε βιώσει 300 χρόνια βιομηχανικών και τεχνολογικών επαναστάσεων, καθεμία από τις οποίες έχει προωθήσει δραματικά την ανθρώπινη κατάσταση. Ωστόσο, κάθε επανάσταση εισήγαγε νέες απειλές για την ανθρώπινη ευημερία.

Η Βιομηχανική Επανάσταση έφερε επανάσταση στην ανθρώπινη εργασία, μεταφέροντας τη βιομηχανία από τις γεωργικές εκτάσεις και τα τοπικά καταστήματα σε τεράστια εργοστάσια. Αλλά τοποθέτησε επίσης εργαζόμενους σε περιορισμένες συνθήκες με ανεπαρκή εξαερισμό και τοξική έκθεση σε επικίνδυνα υλικά. Αυτά τα σκοτεινά και απάνθρωπα σπήλαια συχνά εκμεταλλεύονταν ανάλγητα την παιδική και μεταναστευτική εργασία. Επιπλέον, η εκβιομηχάνιση μόλυνε το περιβάλλον μας και επιτάχυνε την υπερθέρμανση του πλανήτη, τις επιπτώσεις της οποίας αρχίζουμε να υποφέρουμε (https://www.jpost.com/environment-and-climate-change/article-753063).

Η Βιομηχανική Επανάσταση δημιούργησε επίσης μια δημογραφική μετατόπιση, επιταχύνοντας γρήγορα την αστικοποίηση και δημιουργώντας υπερπλήρεις τσιμεντένιες ζούγκλες εγκληματικότητας και αστικής μάστιγας.

Από την πλευρά της, η τεχνολογική επανάσταση και το Διαδίκτυο έχουν μειώσει ριζικά την ανθρώπινη αλληλεπίδραση, δημιουργώντας περισσότερη μοναξιά και λιγότερο κοινοτικό ανήκειν. Κάθε τεχνολογία προωθεί την ανθρώπινη πρόοδο, αλλά εισάγει επίσης νέες και σιωπηρές απειλές για την ανθρώπινη ευημερία. Αναθέτοντάς μας να χτίσουμε φράχτες πάνω στα ψηλά σπίτια μας, η Τορά μας προειδοποιεί αποτελεσματικά να είμαστε ευαίσθητοι στους κινδύνους που συνοδεύουν τις νέες τεχνολογίες.

Αλλαγή φύσης

Η παρακείμενη απαγόρευση στην εντολή για την κατασκευή τοίχων απαγορεύει την ανάμειξη σιτηρών και σταφυλιών. Σε αντίθεση με την οδηγία να χτιστεί ένας φράκτης πάνω σε μια στέγη, η Τορά δεν εξορθολογίζει αυτή την απαγόρευση με βάση τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της. Αναφέρει την απαγόρευση χωρίς καμία εξήγηση ή αιτιολογία. Προφανώς, η ανάμειξη διαφορετικών γεωργικών ειδών και η χειραγώγηση της φύσης απαγορεύεται, ακόμη και αν δεν βλάπτουν την ανθρώπινη κατάσταση. Ο Θεός έθεσε απαραβίαστα όρια στη φύση, τα οποία δεν πρέπει να ξεπεραστούν, ακόμη και στην επιδίωξη της επιστήμης και της προόδου.

Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα σημαντικό κατώφλι της ανθρώπινης καινοτομίας και τεχνολογίας. Δεν αναπτύσσουμε μόνο την ικανότητα να χτίζουμε ψηλότερα σπίτια, αλλά αρχίζουμε να επανασχεδιάζουμε την ίδια τη φύση. Έχουμε περάσει από το στάδιο της οικοδόμησης υψηλών σπιτιών στο στάδιο της ανάμειξης σιτηρών και σταφυλιών.

Οι προηγούμενες βιομηχανικές ή τεχνολογικές επαναστάσεις δεν άλλαξαν τη βασική χημεία της φύσης, αλλά απλώς αξιοποίησαν τις δυνατότητές της πιο αποτελεσματικά. Για παράδειγμα, οι διαδοχικές επαναστάσεις στην ενέργεια μας έδωσαν τη δυνατότητα να αντλήσουμε περισσότερη ενέργεια από τον φυσικό μας κόσμο. Αρχικά, πλεύσαμε στους ωκεανούς με αιολικά πλοία, με τη βοήθεια ανθρώπινων μυών.

Σύντομα ανακαλύψαμε ότι το νερό θέρμανσης θα απελευθέρωνε ενέργεια ατμού και ότι η καύση άνθρακα θα απελευθέρωνε θερμική ενέργεια. Κάθε μία από αυτές τις ανακαλύψεις μας επέτρεψε να μηχανοποιήσουμε την εργασία και την παραγωγή και να φέρουμε επανάσταση στα ταξείδια. Τελικά, ανακαλύψαμε ότι το φυσικό αέριο και τα ορυκτά καύσιμα περιείχαν ακόμη μεγαλύτερη ενεργειακή ικανότητα που θα μπορούσε να απελευθερωθεί με ελεγχόμενη καύση.

Σε κανένα σημείο, όμως, ο χειρισμός των πηγών ενέργειας δεν άλλαξε τη βασική διαμόρφωση της φύσης.

Όλα αυτά άλλαξαν, ωστόσο, τον περασμένο αιώνα, καθώς η κβαντική φυσική και οι ανακαλύψεις του Αϊνστάϊν μας επέτρεψαν να κοιτάξουμε στο υποατομικό επίπεδο του κόσμου μας. Σύντομα ανακαλύψαμε ότι με τη διάσπαση των ατόμων, θα μπορούσαμε να απελευθερώσουμε αρκετή ενέργεια για να καταστρέψουμε τον κόσμο. Τώρα ανακαλύπτουμε ότι με τη σύντηξη ατόμων, μπορούμε να απελευθερώσουμε ακόμη περισσότερη ενέργεια. Με τη διάσπαση των ατόμων και με το συνδυασμό των ατόμων, επανασχεδιάζουμε το βασικό μοντέλο της φύσης.

Ένα άλλο παράδειγμα τεχνολογικών εξελίξεων που αλλάζουν το βασικό σχεδιασμό της φύσης είναι οι πρόοδοι στον τομέα της ιατρικής. Τα τελευταία 500 χρόνια, η πρόοδος της δυτικής ιατρικής έχει βελτιώσει δραματικά την ανθρώπινη υγεία και έχει επεκτείνει σημαντικά το προσδόκιμο ζωής. Αυτές οι εφευρέσεις δεν άλλαξαν τη φύση, αλλά μας εξόπλισαν με τις δεξιότητες και τα εργαλεία για να κατανοήσουμε καλύτερα την ανθρώπινη φυσιολογία και να παρέχουμε τόσο προληπτικές όσο και επεμβατικές διαδικασίες. Αυτές οι επαναστάσεις δεν ανακάτεψαν "σιτηρά και σταφύλια", αλλά απλώς έχτισαν υψηλότερα σπίτια.

Η ιατρική επιστήμη εισέρχεται πλέον σε μια τολμηρή νέα εποχή. Έχοντας χαρτογραφήσει το ανθρώπινο γονιδίωμα, μπορούμε να επανασχεδιάσουμε το ανθρώπινο DNA και, ενδεχομένως, να αλλάξουμε την ανθρώπινη ταυτότητα. Μπορούμε να κλωνοποιήσουμε νέα ζωή και μπορούμε να κατασκευάσουμε 3D-τεχνητά μέλη και όργανα. Η τεχνητή νοημοσύνη θα επιτρέψει, τελικά, τη δημιουργία βελτιωμένων ανθρώπινων όντων συγχωνεύοντας την τεχνολογία με την ανθρώπινη βιολογία (https://www.jpost.com/business-and-innovation/tech-and-start-ups/article-754874). Παίζουμε με τα δομικά στοιχεία του κόσμου που δημιούργησε ο Θεός. Αυτός είναι ένας πολύ διαφορετικός τύπος τεχνολογίας και θέτει ένα πολύ διαφορετικό θρησκευτικό ζήτημα.

ΟΠΩΣ και με όλα τα άλλα, η Τορά παρέχει κατεύθυνση. Η ίδια η τεχνολογία δεν πρέπει ποτέ να διασύρεται. Για έναν θρησκευόμενο Εβραίο, η πορεία της επιστήμης και της προόδου καθοδηγείται από μια θρησκευτική παρόρμηση. Ο Θεός είναι καλός και συμπονετικός και επιθυμεί να βελτιώσουμε την κατάσταση και την ευημερία μας. Η ελληνική μυθολογία απεικόνιζε τον Προμηθέα να κλέβει τη φωτιά από τους θεούς και να τιμωρείται αιώνια για το έγκλημά του. Σε πλήρη αντίθεση, η Γεμάρα περιγράφει τον Θεό να παραδίδει φωτιά στον Αδάμ αμέσως μετά την πρώτη εβδομάδα της δημιουργίας. Αυτό το πέρασμα της φωτιάς από τον Θεό στον άνθρωπο, είναι ουσιαστικά ένα πέρασμα της σκυτάλης. Ο Θεός σηματοδότησε ότι η δημιουργία Του είχε ολοκληρωθεί και ότι τώρα, περίμενε από την ανθρωπότητα να βελτιώσει τον κόσμο που σκόπιμα άφησε ατελή.

Ωστόσο, υπάρχουν όρια στην ανθρώπινη δημιουργικότητα. Υπάρχουν βασικά όρια της φύσης που δεν πρέπει να καταπατήσουμε. Ή, όπως ο Θεός δίδαξε τον Αδάμ, είναι ο κόσμος του «να αναπτύσσεται, αλλά και να διατηρεί». Πρέπει να αναπτυχθούμε, αλλά πρέπει επίσης να διατηρήσουμε. Η εξισορρόπηση των δύο θεϊκών εντολών δεν θα είναι ποτέ εύκολη.

Δεν έχουμε καμμία σαφή παράδοση για μεγαλύτερα θέματα όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη, η γενετική μηχανική ή η κβαντική φυσική. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να διατηρήσουμε μια λεπτή ισορροπία. Στην επιδίωξή μας για επιστήμη και καινοτομία, πρέπει να σεβόμαστε τα όρια που έθεσε ο Θεός στη φύση. Όταν αισθανόμαστε ότι διασχίζουμε αυτά τα όρια, πρέπει να σταματήσουμε και να εξετάσουμε αν αναπτύσσουμε τον κόσμο του Θεού όπως επιθυμεί Εκείνος ή αναμειγνύουμε σταφύλια και σιτηρά. ■

Ο συγγραφέας είναι ραβίνος στο Yeshivat Har Etzion/Gush, hesder yeshiva. Έχει smicha και πτυχίο στην επιστήμη των υπολογιστών από το Πανεπιστήμιο Yeshiva, καθώς και μεταπτυχιακό στην αγγλική λογοτεχνία από το City University της Νέας Υόρκης.

ΠΗΓΗ: https://www.jpost.com/opinion/article-756096

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΑΡΙΓΩ ΖΑΡΑΦΟΠΟΥΛΑ