Ο ΧΡΙΣΤΟΣ, Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΚΑΙ Η ΑΓΝΩΜΟΣΥΝΗ. . . . . . .

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Παρακολουθώντας στὴν κρατικὴ τηλεόραση τὶς Ἀκολουθίες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας σκέφθηκα τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τὴν ἀγνωμοσύνη, ποὺ τοῦ ἔδειξαν οἱ ἄνθρωποι. 

Δὲν ἦταν μόνον ὁ προδότης Ἰούδας, ἦταν καὶ ὁ λαός, τὸν ὁποῖο ποικιλοτρόπως εὐεργέτησε καὶ ἐκεῖνος τὸν πότισε ἀντὶ τοῦ μάννα ξύδι. Ἀγνώμονες εἴμαστε καὶ ὅσοι δὲν ἐφαρμόζουμε τὶς ἐντολές Του. 

Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης εἶναι σαφής: «Ὅποιος λέει πὼς μένει σταθερὰ ἑνωμένος μαζί Του ὀφείλει νὰ ζεῖ ὅπως ἀκριβῶς ἔζησε Ἐκεῖνος» (Α΄ Ἰωάν. β΄ στ) καὶ «ἂν κάποιος πεῖ πὼς ἀγαπᾶ τὸν Θεὸ καὶ μισεῖ τὸν ἀδελφό του εἶναι ψεύτης» (Α΄ Ἰωάν. δ΄ 20).

. Χειρότερος ἀπὸ ψεύτης εἶναι ὁ ἀγνώμων, εἶναι προδότης, ὅταν ἀφοῦ ἐκμεταλλεύεται τὴν εὔνοια σημαντικοῦ στὴν κοινωνία ἀνθρώπου καὶ ἀποκτᾶ μία καλὴ θέση, στὴ συνέχεια προσκολλᾶται καὶ ὑπηρετεῖ τὸν ἄνθρωπο, ποὺ ἦταν θανάσιμος ἐχθρός του εὐεργέτη του… 

Τὰ παραδείγματα πολλὰ στὴν Ἱστορία καὶ θεατρικὰ τὰ ἔχει περιγράψει μὲ ἐνάργεια ὁ Οὐίλιαμ Σαίξπηρ στὸν «Βασιλιὰ Λὴρ» καὶ στὸν «Μάκβεθ».

. Ὁ Νικολὸ Μακιαβέλι, ὡς πραγματιστής, στὸν «Ἡγεμόνα» του γράφει ὅτι «γενικὰ οἱ ἄνθρωποι εἶναι ἀγνώμονες, ἀσταθεῖς, ὑποκριτὲς καὶ εἶναι ἀχόρταγοι στὸ κέρδος», στὸ ὁποιοδήποτε κέρδος, θὰ προσέθετα, χρηματικό, θέσεως στὴν κοινωνία, ἀκόμη καὶ ματαιοδοξίας. 

Ὁ Φάουστ τοῦ Γκαῖτε λ.χ. δὲν θέλει χρήματα ἢ θέση, ἀλλὰ πουλάει τὴν ψυχή του στὸν Μεφιστοφελὴ γιὰ νὰ ξαναγίνει νέος…

Ἡ ἀγνωμοσύνη στὸν ἄνθρωπο εἶναι ἡ ὁδός, ποὺ συνδέει τὴν ψυχή του μὲ τὴ ματαιοδοξία, τὴν ὑποκρισία, τὸ ψεῦδος. Ἡ ἀγνωμοσύνη συνδέεται καὶ μὲ τὴν κενοδοξία. 

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος γράφει πὼς «ἡ κενοδοξία εἶναι ὡς πρὸς μὲν τὴν μορφή, μεταβολὴ τῆς φυσικῆς τάξεως καὶ διαστροφὴ τῶν καλῶν ἠθῶν». 

Ἡ κενοδοξία, κατὰ τὸν Σιναΐτη Ἅγιο, «πολλὲς φορὲς ἀντὶ γιὰ τιμὴ προξενεῖ ἀτιμία» καὶ ἐπισημαίνει πὼς «αὐτὸς ποὺ πουλήθηκε στὴν κενοδοξία ζεῖ διπλὴ ζωή. Ἐξωτερικὰ καὶ μὲ τὸ σχῆμα του ζεῖ ὡς μοναχός, μὲ τὶς ἐσωτερικές του ὅμως σκέψεις καὶ διαθέσεις ὡς κοσμικός».

. Κατὰ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο «οἱ ἀγνώμονες εἶναι κατώτεροι καὶ ἀπὸ τὰ ζῶα» καὶ ἐξηγεῖ ὅτι τὰ ζῶα, ὅταν τὰ περιποιούμεθα, ἀνταποδίδουν τὴν εὐεργεσία ποὺ δέχονται. Ἂς σκεφθοῦμε τὸν Ἀνδροκλῆ καὶ τὸ λιοντάρι… 

Στὶς ἡμέρες μας συνήθως οἱ ἀγνώμονες εἶναι καρριερίστες. 

Πάνω ἀπὸ τὴ συνείδησή τους βάζουν τὴν καρριέρα τους. Μάλιστα ἐπειδὴ εἶναι βαριὰ ψυχικὰ ἄρρωστοι ἀπὸ τὴν ἐγωπάθειά τους δικαιολογοῦν τὴν ἀνόσια πράξη τους τῆς ἀγνωμοσύνης, καὶ μποροῦν νὰ κάνουν καὶ κήρυγμα περὶ …εὐγνωμοσύνης. 

Ἄλλοι ἁπλῶς ρίχνουν στὴ λήθη τὶς εὐεργεσίες ποὺ δέχθηκαν, θεωροῦν, οἱ ἀνόητοι, ὅτι τὶς ἄξιζαν καὶ ὅτι ἀξίζουν γιὰ πολὺ περισσότερα καὶ προχωροῦν ἔχοντας διαγράψει τὸ παρελθόν τους. Εἶναι αὐτὸ ποὺ λέγει, κατὰ τὸν Ἰρλανδὸ ποιητὴ Τόμας Μούρ, ὁ ἀγνώμονας – προδότης: «Περίμενε νὰ ξεριζώσω πρῶτα τὴν καρδιά μου, γιατί αὐτὴ ποτὲ δὲν προδίδει»…

. Οἱ ἀγνώμονες – προδότες γίνονται καὶ κόλακες. Πιστεύουν ὅτι ἡ ἀπώλεια τῆς μνήμης γιὰ τοὺς εὐεργέτες τους εὐχαριστεῖ τοὺς νέους κυρίους τους καὶ ὅτι αὐτοὶ θὰ τὸ ἐκτιμήσουν καὶ θὰ τοὺς δώσουν σὲ ἀντάλλαγμα αὐτό, ποὺ ἀγωνίζονται νὰ ἀποκτήσουν. 

Λόγῳ τῆς ματαιοδοξίας τους, πιστεύουν ὅτι γι’ αὐτοὺς δὲν ἰσχύει ὁ κανόνας, πὼς «τὴν προδοσία πολλοὶ ἀγάπησαν, τὸν προδότη οὐδείς»….

.

. Ἡ ἀγνωμοσύνη συγγενεύει μὲ τὴν προδοσία, γιατί, κατὰ τὸν ὁρισμό της, προδοσία εἶναι «ἡ ἐγκατάλειψη τοῦ εὐεργέτου καὶ ἡ προσχώρηση στὸν ἀντίπαλο, στὸν ἐχθρό». 

Στὴν ἱστορία πολλὲς φορὲς ἡ ὅποια ἐξουσία (κρατική, πολιτική, ἐκκλησιαστική, κοινωνική, ἐπιχειρηματικὴ) ἐπιχειρεῖ νὰ ἐξαγοράσει ἢ νὰ ἐξαναγκάσει τὴ συνείδηση κληρικῶν ἢ/καὶ λαϊκῶν καὶ νὰ τοὺς μετατρέψει σὲ ὄργανά της. 

Στὸ καμίνι τῆς πώλησης τῆς συνείδησης δοκιμάζεται τὸ ἦθος καὶ ἦθος δὲν ἔχει ὅποιος ὑποχωρεῖ στὴν ἐξαγορὰ ἢ στὴ βία. Δύο παραδείγματα ἀνδρῶν στὴν Ἀγγλία σκέπτομαι, ποὺ ἀρνήθηκαν τὰ προνόμια, ποὺ τοὺς πρότεινε ἡ κρατικὴ ἐξουσία, γιὰ νὰ τοὺς ἐξαγοράσει καὶ τελικὰ ἀντιστάθηκαν στὰ κελεύσματά της, μὲ συνέπεια νὰ ἐκτελεσθοῦν. 

Πρόκειται γιὰ τὸν κληρικὸ Τόμας Μπέκετ, θύμα τοῦ βασιλιᾶ Ἐρρίκου τοῦ Β΄ καὶ τὸν λαϊκὸ Τόμας Μόρ, θύμα τοῦ βασιλιᾶ Ἐρρίκου τοῦ Η΄. 

Στὸν Ἑλληνισμὸ ἀναφέρουμε ὡς χαρακτηριστικὰ παραδείγματα τὸν Πατριάρχη Κύριλλο Λούκαρη καὶ τὸν Ἀθανάσιο Διάκο. Καὶ οἱ δύο ἀντιστάθηκαν στὶς δελεαστικὲς προτάσεις τῶν κατακτητῶν Ὀθωμανῶν καὶ ἐκτελέστηκαν, ἀφοῦ ὑπέστησαν φρικτὰ βασανιστήρια. Ματαιοδοξία, ἀγνωμοσύνη, κενοδοξία, ὠφελιμισμὸς εἶναι ψυχικὲς ἀσθένειες, μὲ τὴν ἴδια πηγή: τὸν ἐγωισμό. Αὐτὴ ἡ ψυχικὴ ἀσθένεια δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὸν Χριστὸ καὶ μὲ τὴν διδασκαλία Του.

Οἱ ἀγνώμονες δὲν λείπουν καὶ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος. Ὁ ἀείμνηστος Ἀρχιεπίσκοπος Σεραφεὶμ πάνω στὸ γραφεῖο του καὶ σὲ εὐδιάκριτο σημεῖο εἶχε τὴν ἐπιγραφὴ «Οὐδεὶς ἀσφαλέστερος ἐχθρὸς τοῦ εὐεργετηθέντος ἀγνώμονος». 

Ὁ μακαριστὸς Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος στὸ γραφεῖο του δὲν εἶχε μίαν ἀνάλογη ἐπιγραφή, ἀλλὰ τὸ παρὸν δείχνει ὅτι δὲν λείπουν οἱ ἀπὸ αὐτὸν γαλουχηθέντες, εὐεργετηθέντες καὶ ἀναδειχθέντες ἀγνώμονες… –

https://christianvivliografia.wordpress.com/2020/04/27/%E1%BD%81-%CF%87%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8C%CF%82-%E1%BC%A1-%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%E1%BD%B6-%E1%BC%A1-%E1%BC%80%CE%B3%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%BF%CF%83%CF%8D/

"Π Α Π Α Φ Λ Ε Σ Σ Α Σ"