Πεντέλη : Μύθοι, Δοξασίες και Πραγματικότητα (Μέρος Α')

 

«Όσο οι γνώσεις μας μεγαλώνουν, τα πράγματα δεν γίνονται πιο κατανοητά, αλλά πιο μυστηριώδη.» - Άλμπερτ Σβάϊτσερ (1875-1965)

Η Αττική είναι ένα σημείο της Ελλάδος που κυριολεκτικά έχει ευλογηθεί από τη φύση. Εκτός από τους ποικίλους λόφους που την περιβάλλουν και τις πεδιάδες της στα Μεσόγεια, σε αυτό το νομό δεσπόζουν ιδιαίτερα οι ορεινοί όγκοι. Έτσι, έχουμε το Αιγάλεω (468μ.) με τα ασβεστολιθικά πετρώματα του, συνεχίζουμε με την Πάρνηθα (1413μ.) με τον Εθνικό Δρυμό της και τα μεγάλα λαγκάδια της, στη συνέχεια κατηφορίζουμε στο Ποικίλο Όρος (446μ.) που αποτελεί το φυσικό όριο ανάμεσα στο λεκανοπέδιο και το Θριάσιο πεδίο και τέλος ανηφορίζουμε πάλι για να καταλήξουμε αρχικά στην Πεντέλη (1109μ.) και κατόπιν στον Υμηττό (1026μ.), τα οποία θεωρούνται δύο από τα αρχαιότερα βουνά στην Ευρώπη.

Το Πεντελικό Όρος υψώνεται σαν πυραμίδα στην βορειοανατολική πλευρά της Αθήνας και κατ’ αυτόν τον τρόπο φράσει το λεκανοπέδιο από αυτή τη μεριά. Από την αρχαιότητα ήταν γνωστό για το κατάλευκο μάρμαρο του, μιας και από τα λατομεία του βγήκαν οι πέτρες που έχτισαν τον Παρθενώνα, τον ναό του Ολυμπίου Διός, το ναό του Ηφαίστου στο Θησείο κ.α. Αυτός ήταν και ο λόγος που από την εποχή του Θουκυδίδη και ύστερα πήρε την ονομασία «Βριλησσός» εξ’ ου και ο παρακείμενος δήμος των Βριλησσίων, μαζί με τον ομώνυμο ποταμό. Στα νεότερα χρόνια πήρε το όνομα «Πεντελικόν» από τον αρχαίο Δήμο Πεντελης, ο οποίος βρισκόταν κοντά στην Μονή Πεντέλης που ιδρύθηκε το 1578 επί Τουρκοκρατίας από τον Άγιο Τιμόθεο, επίσκοπο Ευρίπου. Κοντά στην Μονή και πέριξ αυτής υπήρχαν πολλά ασκηταριά στα οποία πήγαιναν μοναχοί με την ευλογία του ηγουμένου τους για να ανέλθουν σε μεγαλύτερα πνευματικά ύψη. Ένας από αυτούς τους χώρους ήταν και το «Σπήλαιο των Αμώμων» (δηλαδή των άσπιλων, των καθαρών από τις αμαρτίες) ο οποίος φιλοξενούσε πλήθος ασκητών. Λέγεται ότι το Σπήλαιο «τρέλανε» πλήθος μοναχών με αποτέλεσμα άλλοι να χαθούν στο εσωτερικό του και άλλοι να αναζητήσουν άλλο τόπο για άσκηση. Τίποτα από αυτά δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί και μάλλον πρόκειται για  ιστορίες που ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας.

Η σημερινή Πεντέλη δεν έχει καμία σχέση με αυτό που αντικρίζει κάποιος σήμερα. Στα πρώτα χρόνια του ελεύθερου Ελληνικού κράτους ήταν ένα βουνό το οποίο ήταν κατάφυτο από τα πεύκα, με τα άγρια ζώα να περιπλανιούνται ελεύθερα εντός του δάσους και με την ικανή απόσταση από το κέντρο της Αθήνας να σου χαρίζει απομόνωση, ξεγνοιασιά και ησυχία. Εκτός από αυτά όμως η Πεντέλη ήταν ο πιο συχνός τόπος ανεύρεσης αυτοχείρων, καθότι για όποιον ήθελε να αυτοκτονήσει ήταν το ιδανικότερο μέρος. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που εφημερίδες της εποχής φιλοξενούσαν άρθρα με ανθρώπους κρεμασμένους από τα δέντρα. Ίσως αυτό το γεγονός να είναι μία από τις πολλές αιτίες που όσοι ανεβαίνουν στη Πεντέλη νιώθουν να τους κυριεύει ένα είδος αρνητικής ενέργειας. Η κατάσταση αρχίζει να αλλάζει όταν στα χρόνια του Όθωνα επαναλειτούργησαν τα λατομεία της Σπηλιάς προκειμένου να χτιστεί το παλάτι στο Σύνταγμα. Η ανεξέλεγκτη λειτουργία των λατομείων ήταν μοιραία για το βουνό, αφού ξεκίνησαν να τρώγονται τα σπλάγχνα του με αποτέλεσμα να αρχίσει η σταδιακή αλλοίωση του.

Το 1850 εμφανίστηκε ένας άνδρας που έμελλε να συνδεθεί με τη Πεντέλη και πιο συγκεκριμένα με την περίφημη Σπηλιά. Το όνομα του ήταν Χρήστος Νάτσιος με καταγωγή από το Στείρι της Βοιωτίας (ή σύμφωνα με άλλες πηγές γενέτειρα του θεωρείται η Αράχωβα ή τα Στύρα Ευβοίας), ο οποίος έμεινε στην ιστορία με το όνομα «Νταβέλης». Ο Νταβέλης (αρβανίτικη λέξη που σημαίνει δυνατός, σωματώδης) φημολογείται ότι χρησιμοποίησε ως ορμητήριο του τη Σπηλιά, ότι στο εσωτερικό της είχε κρύψει μεγάλο μέρος του θησαυρού του από τη ληστρική του δράση και τέλος ότι είχε σχέση με την Δούκισσα της Πλακεντίας, της οποίας το σπίτι επισκεπτόταν μέσω ενός μυστικού περάσματος που βρισκόταν στο βάθος της Σπηλιάς. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι στη σπηλιά υπάρχουν αντικείμενα που λειτουργούν ως μοχλοί (π.χ. ο σταυρός πάνω στο εκκλησάκι που στέκεται στην είσοδο της) που σε μεταφέρουν σε κρύπτες που εντός τους υπάρχουν τιμαλφή, χρυσά νομίσματα και κοσμήματα. Η θεωρία αυτή είναι άτοπη καθότι μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει απόδειξη ότι ο Νταβέλης πάτησε ποτέ το πόδι του στη Σπηλιά και αν λάβουμε υπόψη ότι οι λήσταρχοι έκρυβαν τα κλοπιμαία τους σε περιοχές που μόνο οι ίδιοι ήξεραν, φαίνεται αδύνατο ο Νταβέλης να έχει κρύψει το θησαυρό του σε ένα μέρος που το γνώριζε όλη η Αθήνα. Όσον αφορά την ερωτική του σχέση με τη Δούκισσα φαίνεται πολύ δύσκολο να συνέβη κάτι μεταξύ τους αφού η ηλικιακή τους διαφορά (το 1850 ο Νταβέλης ήταν 28 ετών και η Δούκισσα 65) μάλλον άφηνε ερωτικά αδιάφορο τον Νταβέλη. Βέβαιο είναι ότι ο Νταβέλης ερωτεύτηκε σφόδρα την Ιταλίδα κόμισα Λουΐζα Μπανκόλι την οποία ταυτόχρονα ερωτεύτηκε και το πρωτοπαλίκαρο του ο Ιωάννης Μέγας. Οι δύο άνδρες πάλεψαν μέχρι θανάτου και αλληλοσκοτώθηκαν το 1856 λίγο έξω από το Ζεμενό της Βοιωτίας.

Στις αρχές του 19ου αιώνα η Πεντέλη, αν εξαιρέσουμε την καταχρηστική λειτουργία των λατομείων, εξακολουθούσε να παραμένει ένας τόπος αναψυχής για τους Αθηναίους. Το 1936 κατασκευάστηκε από πεντελικό μάρμαρο στο Λόφο Κουφού το αστεροσκοπείο της  με διάμετρο 14 μέτρα, το οποίο αποτελεί παράρτημα του Αστεροσκοπείου Αθηνών. Δυστυχώς με το πέρασμα των χρόνων η κατάσταση στην Πεντέλη άρχιζε να αλλάζει σε σημείο που το βουνό έγινε πειραματόζωο σε «δήθεν» συμμαχικές δυνάμεις και έρμαιο στα χέρια του κάθε τυχοδιώκτη που ήθελε πάση θυσία να αρπάξει ένα κομμάτι γης για τον εαυτό του… 

(Συνεχίζεται)

Πηγές : Βικιπαιδεία,  

https://iranon.gr/PENTELI/PENTELITEXT.htm#next, https://eastmediterranean.wordpress.com/tag/%CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C-%CE%BA%CE%BB%CE%AF%CE%BC%CE%B1/

http://www.gsrt.gr

Αντλήθηκε υλικό από το Youtube.com και πιο συγκεκριμένα από τις εκπομπές

1. Μηχανή του Χρόνου – Λήσταρχος Νταβέλης

2. The afterdark project – Η Σπηλιά των Αμώμων (Πεντέλη)