Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη για τον λεγόμενο «Δείκτη Ελευθερίας», μόνο το 40% πιστεύει ότι μπορεί να εκφράσει ελεύθερα τις πολιτικές του απόψεις στη Γερμανία. Αυτό θέτει την τιμή σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ. Δεν είναι μόνο αυτός ο αριθμός που είναι εντυπωσιακός, αλλά και η εξέλιξη από την αρχή των ετήσιων ερευνών Allensbach το 1953.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι περισσότεροι άνθρωποι από ποτέ απάντησαν με σκεπτικισμό στην ερώτηση «Τολμάς να πεις τη γνώμη σου;», σύμφωνα με τον πρόλογο του «Δείκτη Ελευθερίας 2023»:
«Από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, όταν το 78% των Γερμανών απάντησε σε αυτή την ερώτηση με μεγάλη εμπιστοσύνη το 1990, τα ποσοστά έχουν πέσει σταθερά, πρώτα με την κυβέρνηση Σρέντερ και στη συνέχεια υπό τη Μέρκελ, μόνο και μόνο για να τεκμηριώσουν το ιστορικό χαμηλό σημείο τους στο μισό σημείο του φωτεινού σηματοδότη».
Μείωση της υποκειμενικής ελευθερίας της έκφρασης από το 2014
Από τη δεκαετία του 1960 έως την τελευταία δεκαετία, περισσότερα από τα 2/3 των ερωτηθέντων είχαν τακτικά την άποψη ότι κάποιος θα μπορούσε να εκφράσει ελεύθερα τη γνώμη του. Το 1990, το 78% συμφωνούσε με τη δήλωση. Εκείνη την εποχή, μόνο το 16% των ερωτηθέντων πίστευε ότι ήταν καλύτερο να είμαστε προσεκτικοί όταν εκφράζουμε πολιτικές απόψεις.
Από το 1990, τα επίπεδα εμπιστοσύνης στη Γερμανία μειώνονται, όχι αλματωδώς, αλλά σταθερά. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Allensbach, προφανώς συσχετίζονται με τον αυξανόμενο αριθμό εκείνων που δεν συμμετέχουν πλέον στις εκλογές και με την αυξανόμενη ομάδα των λεγόμενων ψηφοφόρων διαμαρτυρίας. Σύμφωνα με την έρευνα του Allensbach, το αν κάποιος πιστεύει ότι μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα φαίνεται να εξαρτάται πάνω απ' όλα από τη δική του πολιτική στάση.
Ειδικά από το 2014, όταν ήταν ακόμα 69 έως 20 υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης, η πτωτική τάση επιταχύνθηκε. Το 2023, ήρθε το σημείο καμπής: για πρώτη φορά, περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι δεν μπορούν πλέον να εκφράσουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Αυτό σημαίνει ότι, για πρώτη φορά από τότε που ξεκίνησε η έρευνα το 1953, το ποσοστό εκείνων που λένε ότι κάποιος πρέπει να είναι προσεκτικός όταν εκφράζει τις πολιτικές του απόψεις κυριαρχεί στο 44%. Ταυτόχρονα, μόνο το 40% πιστεύει ότι μπορεί να εκφράσει ελεύθερα τις πολιτικές του απόψεις.
Η ελευθερία της έκφρασης εξαρτάται από την κομματική προτίμηση;
Τα αποτελέσματα της μελέτης έχουν βρει μεγάλες διαφορές μεταξύ των υποστηρικτών των διαφόρων κομμάτων. Μεταξύ των υποστηρικτών του AfD τον Νοέμβριο του 2023, το 62% ήταν της άποψης ότι «δεν μπορούσαν να εκφράσουν ελεύθερα τη γνώμη τους». Αλλά η πλειοψηφία των υποστηρικτών άλλων κομμάτων, με εξαίρεση τους Πράσινους, πίστευε επίσης ότι κάποιος πρέπει να είναι προσεκτικός όταν εκφράζει τις απόψεις του.
Ακόμη πιο ξεκάθαρα οι Πράσινοι ξεχωρίζουν ως εξαίρεση: μόνο το 19% από αυτούς λένε ότι δεν μπορεί κανείς να εκφράσει ελεύθερα την πολιτική του άποψη, λιγότερο από το ήμισυ τόσο συχνά όσο οι υποστηρικτές όλων των άλλων κομμάτων», αναφέρει η έρευνα.
Η μελέτη Allensbach μιλά για το γεγονός ότι «μια λανθάνουσα δυσαρέσκεια έχει αναπτυχθεί μεταξύ σημαντικών τμημάτων του πληθυσμού». Υπάρχει η αίσθηση ότι έχουμε να κάνουμε με μια «ολοένα και πιο αποστασιοποιημένη πολιτική και μιντιακή-πολιτική ελίτ» που δεν κατανοεί πλέον τις ανησυχίες των πολιτών και είναι επίσης απρόθυμη να επικοινωνήσει μαζί τους.
Η έρευνα έδειξε επίσης πόσο διαφέρουν οι εκπαιδευτικές τάξεις μεταξύ τους. Μια σαφής πλειοψηφία των ατόμων με βασικό και ενδιάμεσο επίπεδο εκπαίδευσης δηλώνουν ότι αισθάνονται ότι δεν είναι πλέον σε θέση να εκφραστούν ελεύθερα. Από την άλλη, «μόνο» το 34% των ατόμων με απολυτήριο λυκείου ή πανεπιστημιακό πτυχίο πιστεύουν ότι μπορούν ακόμα να εκφράσουν ελεύθερα τις πολιτικές τους απόψεις.
Για τους Πράσινους και τους ακαδημαϊκούς, όλα είναι πράσινα με ελευθερία έκφρασης
Για να το θέσουμε ωμά, μπορεί να ειπωθεί ότι οι Πράσινοι ψηφοφόροι και ακαδημαϊκοί συσσωρεύονται σε μια ομάδα με κυρίαρχη άποψη ότι όλα πάνε καλά με την ελευθερία της έκφρασης στη Γερμανία το 2023 - σε αντίθεση με όλες τις άλλες πληθυσμιακές ομάδες, ειδικά εκείνες που δεν έχουν περάσει από το εκπαιδευτικό σύστημα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, συμπεριλαμβανομένων των πτυχίων για χρόνια.
Ενόψει αυτής της εξέλιξης, είναι σκόπιμο να ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτό το εύρημα, γράφουν οι συντάκτες της μελέτης:
Μπορεί κανείς να υποθέσει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που παραπονιούνται ότι δεν μπορούν να εκφράσουν ελεύθερα τις απόψεις τους γνωρίζουν καλά ότι δεν υπάρχει νόμος που να τους απαγορεύει να εκφράζουν τις απόψεις τους. Ως εκ τούτου, σε αυτό το πλαίσιο, οι αναφορές στην ελευθερία της έκφρασης που κατοχυρώνεται στον Βασικό Νόμο χάνουν επίσης το νόημα.
Συγκεκριμένα, η δυσαρέσκεια αναφέρεται στις «κυρώσεις στο κοινωνικό περιβάλλον που απειλούν» εάν παραβιαστούν οι κανόνες της «πολιτικής ορθότητας».
Θεμελιώδης αλλαγή στο δημόσιο κλίμα
Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, η συνεχής εξέλιξη των στοιχείων με την πάροδο των ετών δείχνει ότι αυτά δεν είναι απλώς ακραίες τιμές της «αντιληπτής ελευθερίας της έκφρασης» στα χρόνια του κορωνοϊού. Αντίθετα, τα αποτελέσματα είναι «μια έκφραση μιας θεμελιώδους αλλαγής στο δημόσιο κλίμα». Σύμφωνα με τους συγγραφείς, είναι προφανές ότι ο τόνος της δημόσιας συζήτησης έχει γίνει πιο έντονος, πιο μισαλλόδοξος σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες, τουλάχιστον σε ορισμένα θέματα.
Υπό τον τίτλο «Διάβρωση της υποκειμενικής ελευθερίας της έκφρασης», οι συντάκτες της μελέτης υποστηρίζουν ότι η ανάλυση των αιτιών μπορεί να γίνει μόνο εάν ληφθεί υπόψη ο ρόλος των μέσων μαζικής ενημέρωσης. «Χωρίς αυτούς, μια τέτοια δημόσια πίεση ενάντια στη στάση της πλειοψηφίας δεν θα μπορούσε να οικοδομηθεί». Υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι οι συζητήσεις στα σχετικά μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν σε μεγάλο βαθμό αποσυνδεθεί από την πραγματικότητα της ζωής των πολιτών.
Πατερναλισμός, χειραγώγηση και εκφοβισμός: ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης
Το θέμα του «gendering» αναφέρεται ως υποδειγματικό παράδειγμα αυτού: Τον Σεπτέμβριο του 2023, το Ινστιτούτο Allensbach διεξήγαγε έρευνα σχετικά με το αν όλα τα προγράμματα με τον Otto Waalkes ή τον Harald Schmidt θα πρέπει να επισημαίνονται με προειδοποιήσεις, όπως είχε ήδη εισαγάγει το ARD στη βιβλιοθήκη πολυμέσων του. Το 77% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι αυτό ήταν υπερβολικό, 11% θεώρησαν τη συμβουλή «κατάλληλη».
Σε μια έρευνα του Allensbach, από την άλλη πλευρά, ένας στους δύο συμφώνησε με την ερώτηση: «Με εκνευρίζει το γεγονός ότι σου λένε όλο και περισσότερο τι επιτρέπεται να πεις και πώς πρέπει να συμπεριφέρεσαι».
Ο βαθμός στον οποίο οι άνθρωποι εκφοβίζονται τώρα από αυτό το δημόσιο κλίμα είναι εμφανής από το γεγονός ότι μόνο το 33% συμφωνεί με τη δήλωση «μιλάω με τον τρόπο που θέλω και δεν αφήνω κανέναν να μου υπαγορεύσει». Συγκριτικά, μόλις τέσσερα χρόνια νωρίτερα, το 2019, το 50% είχε δώσει αυτή την απάντηση.
Οι συντάκτες της μελέτης Allensbach συνοψίζουν: «Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι αυξανόμενα τμήματα του πληθυσμού αναπτύσσουν την αίσθηση ότι δεν μπορούν πλέον να εκφράσουν ελεύθερα τις απόψεις τους».
https://www.facebook.com/turningpointusa/photos/a.376802782368444/3342385822476777/?type=3
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εντυπωσιακή μείωση του αριθμού των σχολίων στο διαδίκτυο, όχι μόνο των επωνύμων αλλά και των ανωνύμων!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠού νά δείς τήν συνέχεια, θά ψάχνεις νά βρείς σχόλιο, μέ τά κυάλια...!
ΑπάντησηΔιαγραφή