Αρχεία: Η Κωνσταντινούπολη αναγνωρίζει τα Αγγλικανικά Τάγματα ! (1922)

Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μελέτιος Δ', 1923

Βικιπαίδεια

Το ακόλουθο ειδησεογραφικό άρθρο και κύριο άρθρο εμφανίστηκε στο τεύχος της 2ας Σεπτεμβρίου 1922 του περιοδικού Living Church.

Το πιο σημαντικό κεφάλαιο στην εκκλησιαστική ιστορία εδώ και χίλια χρόνια, χωρίς να εξαιρούνται τα κεφάλαια που γράφτηκαν κατά την περίοδο της Μεταρρύθμισης, μόλις ολοκληρώθηκε στην Κωνσταντινούπολη. 

Η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε συνεδρίαση στην Πόλη αυτή την 1η Αυγούστου, αποφάνθηκε υπέρ της εγκυρότητας των αγγλικανικών εντολών. Αυτή η έκθεση, η οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά εν συντομία ως ειδική αποστολή σε μία από τις ημερήσιες εφημερίδες του Λονδίνου, επιβεβαιώνεται τώρα πλήρως. 

Η απόφαση θα κοινοποιηθεί στα άλλα πατριαρχεία και στις αυτοκέφαλες ορθόδοξες εκκλησίες, οι οποίες πρέπει επίσης να εκφράσουν απόψεις πριν η απόφαση καταστεί οριστική, αν και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι τελευταίες θα συμφωνήσουν με την άποψη του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Έτσι, μετά από αιώνες αμφισβήτησης, η εγκυρότητα της αγγλικανικής επισκοπής και ιεροσύνης καθιερώνεται από την Πατριαρχική Έδρα του αρχαιότερου κλάδου της ιστορικής Καθολικής Εκκλησίας.

Σε κάποιο βαθμό, αυτό προκύπτει από την αποδοχή, από τον εκλιπόντα locum tenens [προσωρινό κάτοχο αξιώματος] του πατριαρχικού θρόνου, του Κονκορδάτου που υποβλήθηκε από την Αμερικανική Επιτροπή. Η διαδοχή του σημερινού πατριάρχη, ωστόσο, ο οποίος είχε κάποια στενή επαφή με τις αγγλικανικές εκκλησίες στην Αμερική και την Αγγλία, άνοιξε το δρόμο για την πιο οριστική και εκτεταμένη αποδοχή των εντολών μας και το διάταγμα της συνόδου θα διαβιβαστεί επίσημα στον Αρχιεπίσκοπο του Canterbury.

Η αμερικανική εκκλησία, ωστόσο, τιμάται με επίσημο ρόλο στην τελική δράση. Ο W.C. Emhardt, του Γραφείου Εργασίας μεταξύ των Αλλοδαπών Αμερικανών, ο οποίος βρίσκεται στην Ευρώπη με διαπιστευτήρια από τον Προεδρεύοντα Επίσκοπο και το Συμβούλιο προς το συμφέρον της εξεύρεσης καλύτερων μεθόδων για την προστασία των μεταναστών και την επαφή τους με τις εκκλησιαστικές μας αρχές, μπόρεσε να είναι παρών στην Κωνσταντινούπολη στις 10 Αυγούστου, όταν πραγματοποιήθηκε η τελική τελετή. Τα διαπιστευτήριά του δεν του επέτρεψαν να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις για το θέμα και ήταν προσεκτικός να μην υπερβεί τις οδηγίες του, αλλά παρόλα αυτά, ως άτυπος εκπρόσωπος της αμερικανικής εκκλησίας, τιμήθηκε πολύ κατά τη διάρκεια αυτής της τελετής.

Η Ιερά Σύνοδος συνήλθε στην Αίθουσα της Επικρατείας. Ο Δρ Emhardt συνοδεύτηκε από τον γραμματέα σε μια τιμητική θέση δίπλα στον πατριάρχη. Ο τελευταίος απευθύνθηκε εκτενώς στη σύνοδο, αναφερόμενος στις συνθήκες που οδήγησαν στην παρούσα ενέργεια και δηλώνοντας την επιθυμία του το μήνυμα που μεταφέρει τη φιλική δράση της συνόδου προς την αμερικανική εκκλησία να διαβιβαστεί στην τελευταία από τον Δρ Emhardt ως εκπρόσωπό τους, δεδομένου ότι η Αυτού Αγιότητα γνώρισε καλά τον Δρ Emhardt ενώ διέμενε στη Νέα Υόρκη.

Ο Πατριάρχης ευχαρίστησε τον Δρ Emhardt για το ενδιαφέρον που είχε δείξει για την Ανατολική Εκκλησία και για τη φροντίδα των παιδιών αυτής της εκκλησίας στην Αμερική και στη συνέχεια, στο όνομα της συνόδου, τοποθέτησε ένα μεγάλο χρυσό Σταυρό γύρω από το λαιμό του και έδωσε την ευλογία του και το πατριαρχικό φιλί. Ο Δρ Emhardt έκανε μια απάντηση στην ομιλία.

Η Ιερά Σύνοδος ζητά να σταλεί ένας εφημέριος της αμερικανικής εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη. Η αρχαία εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή σε ένα προάστιο της πόλης και στην καρδιά των αμερικανικών ιδρυμάτων – Robert College, Women's University, Near East Home κ.λπ. – θα του ανατεθεί. Αυτή ήταν παλαιότερα η θερινή πατριαρχική εκκλησία και οι γονείς του σημερινού πατριάρχη ζουν κοντά. Ο Αμερικανός εφημέριος θα έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε εκκλησία, αφού έχει γίνει η λειτουργία το πρωί και πάντα το βράδυ.

Έτσι, το σχίσμα των χιλίων χρόνων είναι δίκαιο να θεραπευτεί στις ημέρες μας, και η διαδικασία επούλωσης έχει σχεδόν ολοκληρωθεί.

_

Από Editorials και Σχόλια

Ανατολική αναγνώριση των αγγλικανικών ταγμάτων

Καθώς πηγαίνουμε στον τύπο, λάβαμε τις πληροφορίες σχετικά με την αναγνώριση της εγκυρότητας των αγγλικανικών εντολών από την Ιερά Σύνοδο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη... Είναι το πιο βαρυσήμαντο εκκλησιαστικό γεγονός εδώ και πολλές γενιές. Είναι το αποκορύφωμα των ελπίδων και των προσευχών αναρίθμητων κληρικών κατά τη διάρκεια τουλάχιστον τριών αιώνων.

Διότι είναι απόδειξη για μας από μια αμερόληπτη εξέταση εκείνων που βρίσκονται έξω από την κοινωνία μας ότι η πεποίθηση που εμείς των αγγλικανικών εκκλησιών έχουμε σταθερά, ότι οι εντολές μας είναι έγκυρες με τους αυστηρότερους ελέγχους που μπορούν να εφαρμοστούν, είναι δικαιολογημένη. 

Η ισχυρότερη κατηγορία που έχει κάνει ποτέ η Ρώμη εναντίον μας κατά τη διάρκεια αυτών των αιώνων αποξένωσης είναι ότι κανένα αμερόληπτο φόρουμ δεν έχει αποδεχθεί ποτέ μέχρι τώρα την αγγλικανική άποψη σχετικά με τις διαταγές μας. Αυτή η κατηγορία έχει πλέον εκμηδενιστεί για πάντα. 

Και η Ρώμη έχει μείνει σε μια θέση απομόνωσης, προσκολλημένη σε μια διαψευσμένη θέση που αναπτύχθηκε εν μέρει από προκατάληψη, εν μέρει από παρεξήγηση, και η οποία έχει υποδαυλιστεί από αμφιλεγόμενους για προπαγανδιστικούς σκοπούς. Roma locuta est? και η Ρώμη έκανε λάθος. Η Κωνσταντινούπολη έχει δίκοιο.

Φυσικά, αυτή η απόφαση δεν καθιερώνει, από μόνη της, την ενότητα μεταξύ Ανατολικών και Αγγλικανών. Ωστόσο, καθιστά την ενότητα, κάθε κοινωνία είναι εντελώς αυτόνομη και διατηρεί τα δικά της χαρακτηριστικά, το αναπόφευκτο επόμενο βήμα, αν όλοι μας διατηρήσουμε αυτή τη στάση φιλίας και συμπάθειας που σημαίνει τόσα πολλά στις αμοιβαίες εκκλησιαστικές σχέσεις.

Στον Οικουμενικό Πατριάρχη Μελέτιο, αυτό το βήμα προς τα εμπρός οφείλεται, υπό τον Θεό, αμέσως. Σε αυτόν εκφράζουμε την ειλικρινή εκτίμηση και τις ευχαριστίες μας.

Και είναι ικανοποίηση για εμάς ότι η «τυχαία» παρουσία του Δρ Emhardt στην Κωνσταντινούπολη κατά τη διάρκεια της συνόδου έδωσε την ευκαιρία στην Αγιότητά του να διαβιβάσει μέσω αυτού στην αμερικανική εκκλησία, αντίγραφα των επίσημων επιστολών που διαβιβάζονται κυρίως στον Αρχιεπίσκοπο του Canterbury.

Ο Πατριάρχης Μελέτιος (κατά κόσμον Εμμανουήλ Μεταξάκης, 1871-1935) υπηρέτησε διαδοχικά ως πατριάρχης Ελλάδος, Κωνσταντινουπόλεως και Αλεξανδρείας. Ενεργώντας λόγω ανησυχιών για την αποκατάσταση της τάξης στις διάσπαρτες προσπάθειες της Ορθόδοξης ιεραποστολής στην Αμερική, έλαβε μέτρα που οδήγησαν στη δημιουργία της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Βόρειας και Νότιας Αμερικής και συμμετείχε σε οικουμενικές συνομιλίες με Αγγλικανούς και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού για αρκετές δεκαετίες.

*

Ο William Chauncey Emhardt (1874-1950) ήταν γραμματέας της Συμβουλευτικής Επιτροπής της Επισκοπικής Εκκλησίας για τις Εκκλησιαστικές Σχέσεις και εξέχουσα προσωπικότητα στις οικουμενικές σχέσεις με τους Ορθοδόξους και τους Παλαιοκαθολικούς. 

Το Γραφείο Εργασίας της Επισκοπικής Εκκλησίας μεταξύ των Αμερικανών που γεννήθηκαν στο εξωτερικό, του οποίου ηγήθηκε για αρκετά χρόνια, παρείχε ανθρωπιστική βοήθεια στους μετανάστες, ειδικά στους πρόσφυγες που εγκατέλειψαν τον ρωσικό εμφύλιο πόλεμο. 

Ενθάρρυνε επίσης τις επισκοπικές εκκλησίες να μοιράζονται τα κτίριά τους με τις ορθόδοξες εκκλησίες και βοήθησε στη δημιουργία ξενόγλωσσων επισκοπικών εκκλησιών μεταξύ του μεγάλου αριθμού των Νοτιοευρωπαίων και Ανατολικοευρωπαίων που έρχονταν στην Αμερική πριν από την Πράξη Μετανάστευσης του 1924.

Η αναγνώριση των αγγλικανικών ταγμάτων από την Ιερά Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 1922, αν και αμφιλεγόμενη, ακολουθήθηκε από παρόμοιες δηλώσεις τα επόμενα 17 χρόνια από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες της Ιερουσαλήμ, της Κύπρου, της Αλεξάνδρειας, της Ρουμανίας και της Ελλάδας. Καμμία δεν ανακλήθηκε ποτέ. 

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις Αγγλικανικές-Ορθόδοξες οικουμενικές σχέσεις, δείτε: http://anglicanhistory.org/orthodoxy

ΠΗΓΗ: Archives: Constantinople Recognizes Anglican Orders (1922) (livingchurch.org)

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΑΡΙΓΩ ΖΑΡΑΦΟΠΟΥΛΑ