Αύριο είναι η Ημέρα του Πατέρα, οπότε στο ενημερωτικό δελτίο αυτής της εβδομάδας ρίχνουμε μια πιο προσεκτική ματιά στον Μπαχ, τον σύζυγο, τον πατέρα και τον οικογενειάρχη.
Ο Μπαχ ήταν παραγωγικός σε όλους τους τομείς της ζωής του - έγραψε περισσότερες από 215 καντάτες, πολυάριθμα πρελούδια και φούγκες για εκκλησιαστικό όργανο και μια χούφτα κοντσέρτα. Αλλά ήταν εξίσου θαυμαστός στην προσωπική του ζωή, γεννώντας είκοσι παιδιά κατά τη διάρκεια της ζωής του, από τα οποία δυστυχώς μόνο δέκα επέζησαν στην ενηλικίωση. Από τους απογόνους του, όλοι ήταν μουσικοί, αλλά μόνο μια χούφτα συνέχισε με επιτυχία στη μουσική.
Οι σύζυγοι του Bach, Maria Barbara Bach (αριστερά) και Anna Magdalena Bach (δεξιά)
Οι γάμοι του
Ο Bach παντρεύτηκε δύο φορές – πρώτα με τη Maria Barbara από το 1707 έως το 1720 και στη συνέχεια με την Anna Magdalena από το 1721 έως το 1750. Η πρώτη του σύζυγος πέθανε τραγικά μετά από μόλις δεκατρία χρόνια γάμου, ενώ ο Bach ταξίδευε. Είχε φύγει από τη γενέτειρά του, το Cöthen, και συνόδευσε τον πρίγκιπα Λεοπόλδο στο Karlsbad, μια λουτρόπολη στη νότια Γερμανία. Όταν επέστρεψε μετά από δύο μήνες, διαπίστωσε ότι η Maria Barbara είχε πεθάνει ξαφνικά και θάφτηκε πριν καν προλάβει να πει αντίο. Ο γάμος του με την Anna Magdalena, ωστόσο, ήταν μια πολύ ευτυχισμένη ένωση, αλλά πολιορκήθηκαν από την τραγωδία, καθώς περισσότερα από τα μισά από τα παιδιά που είχαν μαζί πέθαναν.
Όντας πατέρας
Η πατρότητα μπορεί να ήταν ένας δύσκολος ρόλος για τον Bach - όπως γνωρίζουμε και οι δύο γονείς του πέθαναν πριν από την ηλικία των δέκα ετών και τον πήρε υπό τη φροντίδα του μεγαλύτερου αδελφού του, Johann Christoph, υπό την καθοδήγηση του οποίου άνθισε ο Bach. Ο συνθέτης έχει συχνά απεικονιστεί ως απόλυτα αφοσιωμένος στο έργο του, ξοδεύοντας πολλές ώρες συνθέτοντας στη μοναξιά, οπότε είναι πιθανώς ασφαλές να υποθέσουμε ότι δεν ήταν ένας «πρακτικός μπαμπάς» σε συμφωνία με την εποχή στην οποία έζησε.
Ωστόσο, ο βιογράφος Peter Williams προτείνει ότι ο Bach ήταν ένας «στοργικός πατέρας» με ανησυχίες για την «εκπαίδευση, την καρριέρα ή τις ικανότητες των παιδιών του, δηλαδή τομείς που πιθανόν να εμπίπτουν στην αρμοδιότητα ενός πατέρα». Έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη μουσική τους εκπαίδευση, όπως και η δεύτερη σύζυγός του Άννα Μαγδαλένα, η οποία ήταν ταλαντούχα σοπράνο, και πολλά από τα παιδιά του Bach έγιναν οι ίδιοι μουσικοί.
Όπως επισημαίνει ο John Eliot Gardiner, «κάθε αρσενικό μέλος της φυλής Bach ήταν ουσιαστικά προκαθορισμένο να γίνει εκπαιδευμένος μουσικός... Από την αρχή, η οικογένεια έδωσε προτεραιότητα στη δεξιοτεχνία και την αυτοδυναμία». Ωστόσο, δεν μπορούσαν όλοι οι αρσενικοί απόγονοι του Bach να αντέξουν την τεράστια πίεση ενός τόσο παραγωγικού πατέρα, όπως στην περίπτωση του Johann Gottfried Bernhard (βλ. παρακάτω).
Τα παιδιά του με τη Maria Barbara
Ο Bach έγινε πατέρας για πρώτη φορά στην σχετικά νεαρή ηλικία των είκοσι τριών ετών και η πρωτότοκή του, Catharina Dorothea Bach (1708 – 1774), έγινε μια ολοκληρωμένη τραγουδίστρια. Μετά την Catharina απέκτησε τον πρώτο του γιο, τον Wilhelm Friedemann Bach (1710 - 1784), έναν σεβαστό οργανίστα, και τα δίδυμα Johann Christoph Bach και Maria Sophia Bach, τα οποία πέθαναν λίγο μετά τη γέννησή τους. Ο Carl Philipp Emanuel Bach (1714 – 1788, εικόνα αριστερά) έφερε χαρά μετά από μια τέτοια τραγωδία και είναι ίσως το πιο γνωστό από όλα τα παιδιά του Bach, ένας σεβαστός συνθέτης από μόνος του.
Ο τρίτος γιος του Bach, Johann Gottfried Bernhard (1715 – 1739) πέθανε στην τρυφερή ηλικία των είκοσι τεσσάρων ετών. Είχε ντροπιάσει τον πατέρα του, έχοντας χρεωθεί σοβαρά στη θέση του ως οργανίστας στο Sangerhausen και είχε φύγει για να σπουδάσει νομικά στο Πανεπιστήμιο της Jena και δυστυχώς πέθανε από πυρετό εκεί. Ο Bach τον περιέγραψε ως «τον (αλλοίμονο! παραπλανημένο) γιο μου». Το τελευταίο παιδί του Bach με τη Maria Barbara ήταν ο Leopold August Bach (1718 – 1719), ο οποίος επίσης έζησε μόνο δέκα μήνες πριν από το θάνατό του.
Τα παιδιά του με την Anna Magdalena
Η Anna Magdalena γέννησε δεκατρία παιδιά με μόνο έξι να ζουν μέχρι την ενηλικίωση - o Gottfried Heinrich Bach (1724 - 1763), ο οποίος λέγεται ότι ήταν ελαφρώς ανάπηρος αλλά προικισμένος. Η Elisabeth Juliana Friederika (1726 – 1781) παντρεύτηκε έναν από τους μαθητές του πατέρα της. O Johann Christoph Friedrich Bach (1732 - 1795, εικόνα αριστερά), ο οποίος ήταν ένας άλλος συνθέτης και γνωστός εκείνη την εποχή ως «Bückeburg Bach», και ο Johann Christian Bach (1735 – 1782, εικόνα δεξιά) στον οποίο δόθηκε το σουμπρικέ «ο Άγγλος Bach» και επηρέασε τα κοντσέρτα του Mozart.
Οι τελευταίες κόρες της Anna Magdalena που επέζησαν ήταν η Johanna Carolina Bach (1737 – 1781) και η Regina Susanna Bach (1742 – 1809), για τις οποίες λίγα είναι γνωστά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Bach ήταν 57 ετών τη στιγμή της γέννησης της Regina. Επτά παιδιά πέθαναν αμέσως μετά τη γέννηση ή τη βρεφική ηλικία, τέσσερα πέθαναν πολύ γρήγορα μεταξύ 1727 και 1731. Δεν γνωρίζουμε πολλά για την προσωπική επίδραση που είχε μια τέτοια τραγωδία στον συνθέτη, αλλά είναι μάλλον ασφαλές να πούμε ότι μέρος αυτής της αγωνίας βρήκε το δρόμο της στη βαθιά συγκινητική μουσική που συνέθεσε.
Πάρα πολύ ωραίο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘερμότατες ευχαριστίες Μαριγώ Ζαραφοπούλα !
Καί τίς δικές μας ολόψυχες ευχές γιά καλά καί ευλογημένα Χριστούγεννα!
( Η εκλεκτή μουσική που μας παρουσιάζεις, καλλιεργεί ψυχές καί γλυκαίνει καρδιές! Άξια! )
Καλησπέρα σας! Καλημέρα σας! Σας ευχαριστώ πολύ για όλα!!
ΔιαγραφήΚαλά κι ευλογημένα Χριστούγεννα με γλυκιά θαλπωρή!