Τι λέει η απαγόρευση της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την Ουκρανία

Το Κίεβο μισεί το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού αρνείται να προσαρμοστεί στον «αρνητικό εθνικισμό» που έχει επιβάλει επιθετικά από το 2014, συνεχίζοντας να λατρεύει στους χώρους των ουκρανικών ορθόδοξων εκκλησιών αντί της υποστηριζόμενης από την κυβέρνηση Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας.

23 Αυγούστου 2024

από Andrew Korybko

Χρόνος ανάγνωσης: 5,6 λεπτά

Το Rada, το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, ψήφισε νόμο νωρίτερα αυτή την εβδομάδα που απαγορεύει την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία (UOC) μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους, εάν δεν διακόψει όλους τους δεσμούς με τη Ρωσσική Ορθόδοξη Εκκλησία (ROC) - ανέφερε το TKP. 

Το Κίεβο κατηγόρησε την UOC ότι βρίσκεται υπό την επιρροή της ROC, παρά το γεγονός ότι η UOC δήλωσε την πλήρη αυτονομία της από την ROC στις αρχές του 2022. 

Οι αρχές σκοπεύουν να αντικαταστήσουν την UOC με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας (OCU), η οποία αναγνωρίστηκε ως αυτοκέφαλη εκκλησία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2019.

Η OCU αποτελεί μέρος των προσπαθειών της Ουκρανίας μετά το 2014 που υποστηρίζονται από τη Δύση για τη δημιουργία μιας αντιρωσσικής εθνικής ταυτότητας, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού των δικαιωμάτων στη ρωσική γλώσσα και της αυθαίρετης δίωξης όσων εξακολουθούν να τη μιλούν δημόσια.

Το έργο του Πούτιν από το καλοκαίρι του 2021 «Για την ιστορική ενότητα Ρώσσων και Ουκρανών» αξίζει να διαβαστεί για όλους εκείνους που θέλουν να καταλάβουν πώς δημιουργήθηκε η ξεχωριστή, αν όχι αρχικά ριζικά αντιρωσσική ταυτότητα της Ουκρανίας. 

Εν ολίγοις, ήταν σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα της κατάρρευσης των πρώην Ρως του Κιέβου, μετά την οποία η καρδιά της, τώρα γνωστή ως Ουκρανία, τέθηκε υπό λιθουανική και στη συνέχεια πολωνική επιρροή. Ακολούθησαν αυστριακές, αυτοκρατορικές, γερμανικές, εθνικοσοσιαλιστικές και τώρα και αμερικανικές επιρροές.

Κατά τη διάρκεια των αιώνων, αναπτύχθηκαν γλωσσικές διαφορές μεταξύ των ιθαγενών αυτού του τμήματος του πρώην κράτους πολιτισμού και των βορειοανατολικών λόφων, από τους οποίους προέκυψε η μεταγενέστερη Ρωσσική Αυτοκρατορία, η οποία, μαζί με τις διαφορετικές ιστορικές εμπειρίες, οδήγησε σε μια ξεχωριστή ουκρανική ταυτότητα. 

Αντί να γιορτάζουν την προσκόλληση στη Ρωσσία στη βάση κοινών ριζών, οι υπερεθνικιστές ήταν αποφασισμένοι να υπερβάλλουν και ακόμη και να κατασκευάζουν τις διαφορές προκειμένου να δημιουργήσουν έναν «αρνητικό εθνικισμό».

Αυτό σημαίνει ότι η ουκρανική ταυτότητα, τόσο λόγω ορισμένων τοπικών δημαγωγών όσο και, ειδικότερα, λόγω των ξένων επιρροών που αναφέρθηκαν παραπάνω, έχει καθοριστεί από το πόσο υποτίθεται ότι διαφέρει από τη ρωσσική. 

Αυτή η τάση μετέτρεψε την Ουκρανία και εκείνους από τον πληθυσμό της που προσκολλήθηκαν σε αυτή τη συγκεκριμένη μορφή ταυτότητας σε γεωπολιτικούς πληρεξούσιους ξένων δυνάμεων εναντίον της Ρωσσίας, με τη σχετική διαδικασία να επιταχύνεται με πρωτοφανή τρόπο μετά το «EuroMaidan» με αμερικανική υποστήριξη.

Για να είμαστε σαφείς: ο Πούτιν δεν είναι εναντίον μιας ανεξάρτητης ουκρανικής ταυτότητας per se, όπως αποδεικνύεται από αυτό που έγραψε γι' αυτό στο κύριο έργο του: «Τα πράγματα αλλάζουν: οι χώρες και οι κοινότητες δεν αποτελούν εξαίρεση. Φυσικά, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του, ένα μέρος ενός λαού, επηρεασμένο από διάφορους λόγους και ιστορικές συνθήκες, μπορεί κάποια στιγμή να δει τον εαυτό του ως ανεξάρτητο έθνος. Πώς πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αυτό; Υπάρχει μόνο μία απάντηση σε αυτό: με σεβασμό!»

Ωστόσο, πρόσθεσε αμέσως ότι αυτή η νεοδημιουργηθείσα ταυτότητα δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως όπλο κατά της Ρωσσίας, όπως δυστυχώς συνέβη στην περίπτωση της Ουκρανίας. 

Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτού είναι ο νόμος που περιγράφεται στην αρχή αυτής της ανάλυσης, ο οποίος προβλέπει την απαγόρευση της UOC μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους με το ψευδές πρόσχημα ότι ενεργεί ως πληρεξούσιος της Ρωσσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στη χώρα. 

Ο πραγματικός λόγος, τον οποίο ο αναγνώστης μπορεί τώρα να καταλάβει καλύτερα μετά τις προηγούμενες εξηγήσεις, είναι η ανασφάλεια της Ουκρανίας.

Οι ηγέτες τους μισούν το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού αρνείται να προσαρμοστεί στον «αρνητικό εθνικισμό» που έχουν επιβάλει επιθετικά από το 2014 με αμερικανική υποστήριξη, συνεχίζοντας να λατρεύουν στις εκκλησίες της UOC αντί για εκείνες της OCU. 

Κατά συνέπεια, υποψιάζονται ότι η ιδεολογική τους αποστολή δεν ήταν τόσο επιτυχημένη όσο έχουν παρουσιάσει δημοσίως και φοβούνται ότι όλα όσα έχουν κάνει την τελευταία δεκαετία θα μπορούσαν να ανατραπούν εάν χάσουν την εξουσία.

Βασικά, ένα μεγάλο μέρος των Ουκρανών δεν σκέφτονται πολύ να αναστατωθούν για τις διαφορές ταυτότητάς τους με τη Ρωσσία, πράγμα που δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι «φιλορώσοι» με την πολιτική έννοια, αλλά δεν είναι επίσης εθνοτικοί ρωσόφοβοι όπως το Τάγμα Αζόφ. 

Θα μπορούσαν να αποδοκιμάσουν την ειδική επιχείρηση, αλλά και να απορρίψουν το καθεστώς τους μετά το 2014. 

Αυτοί οι λεγόμενοι «μετριοπαθείς» δεν θέλουν να πολεμήσουν για την Ουκρανία εναντίον της Ρωσσίας, αλλά επίσης δεν θέλουν να συμμετάσχουν σε πράξεις σαμποτάζ κατά της κυβέρνησής τους.

Κάποιοι μπορεί να ελπίζουν κρυφά ότι η Ρωσσία θα ανατρέψει τον Ζελένσκι, αλλά έχουν επίσης παραιτηθεί από το να ζουν υπό αυτόν και τους διαδόχους του, αν αυτό δεν συμβεί. 

Η κυβέρνησή τους τους βλέπει ως απειλή ακριβώς επειδή δεν μισούν τη Ρωσσία, την οποία οι αρχές αποδίδουν στο γεγονός ότι η UOC φέρεται να βρίσκεται υπό την επιρροή της Ρωσσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και ως εκ τούτου τους κατηχεί με «προπαγάνδα του Κρεμλίνου». 

Στην πραγματικότητα, όμως, αυτοί οι άνθρωποι έχουν καταλήξει στις απόψεις τους ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο.

Παρ' όλα αυτά, το Κίεβο είναι αποφασισμένο να καταστρέψει την UOC, προκειμένου στη συνέχεια να αναγκάσει εκείνους από τους πολίτες του που προσεύχονται στις εκκλησίες τους να το πράξουν στις εκκλησίες της OCU, από όπου στη συνέχεια θα υποβληθούν σε αντιρωσική προπαγάνδα με την προσδοκία ότι τελικά θα μισήσουν τη Ρωσσία. 

Εάν αυτό το σχέδιο δεν πετύχει, το Κίεβο θα παραμείνει παρανοϊκό, φοβούμενο ότι μια μέρα αυτοί οι «μετριοπαθείς» θα ριζοσπαστικοποιηθούν και θα επαναστατήσουν από την πολιτική αναγκαστικής στρατολόγησης του καθεστώτος, την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών και την «προπαγάνδα του Κρεμλίνου».

Αυτό που ο Ζελένσκι και η κλίκα του δεν μπορούν ποτέ να δεχτούν είναι ότι αυτοί οι «μετριοπαθείς» ενσαρκώνουν την αρχική ουκρανική ταυτότητα, η οποία βλέπει τον εαυτό της ως ξεχωριστό από τη Ρωσσία, αλλά εξακολουθεί να παραμένει φιλική μαζί της, ενώ το καθεστώς τους αντιπροσωπεύει την ένοπλη εκδοχή που παράγεται τεχνητά υπό δημαγωγικές και ξένες επιρροές. 

Το ίδιο το γεγονός ότι η UOC, παρά τα όσα έχει κάνει το Κίεβο την τελευταία δεκαετία, παραμένει το μεγαλύτερο κόμμα στη χώρα αποδεικνύει ότι η «μετριοπαθής» εκδοχή είναι πραγματικά δημοφιλής σε σύγκριση με τη ριζοσπαστική.

Η εικόνα "Καθεδρικός Ναός του Αγίου Μιχαήλ" από την ipernity.com/doc/d-f έχει άδεια CC BY-NC-ND 2.0.

_

Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις των μόνιμων συγγραφέων του TKP. Τα δικαιώματα και η ευθύνη για το περιεχόμενο ανήκουν στον δημιουργό.

Ο Andrew Korybko είναι Αμερικανός πολιτικός αναλυτής με έδρα τη Μόσχα που ειδικεύεται στην παγκόσμια συστημική μετάβαση στην πολυπολικότητα. Δημοσιεύει στα αγγλικά στο blog του Substack. Στα γερμανικά αποκλειστικά στο TKP.

ΠΗΓΗ: Was das Verbot der orthodoxen Kirche über die Ukraine sagt (tkp.at)

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΑΡΙΓΩ ΖΑΡΑΦΟΠΟΥΛΑ