Γυναίκες ακτιβίστριες καταδικάζονται όλο και περισσότερο σε θάνατο καθώς αυξάνονται οι πολιτικές εκτελέσεις στο Ιράν

Τέσσερεις γυναίκες κατηγορούνται με ψευδείς πολιτικές κατηγορίες που επισύρουν τη θανατική ποινή

Γυναίκες που υποβάλλονται σε βασανιστήρια, εικονικές εκτελέσεις, εξαναγκαστικές ομολογίες, άρνηση παροχής συμβουλών

30 Ιουλίου 2024 – Πολλές γυναίκες πολιτικές κρατούμενες κινδυνεύουν να εκτελεστούν με ψευδείς κατηγορίες, καθώς ο αριθμός των εκτελέσεων σε ολόκληρο το Ιράν συνεχίζει να αυξάνεται, σύμφωνα με το Κέντρο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν (CHRI). 

Οι τέσσερεις γυναίκες κατηγορούνται για κατασκευασμένες κατηγορίες όπως «ένοπλη εξέγερση», μια κατηγορία που χρησιμοποιείται συχνά από τις αρχές εναντίον πολιτικών κρατουμένων και αντιφρονούντων, η οποία επισύρει τη θανατική ποινή.

Η Pekhshan Azizi, Κούρδισσα ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών και κοινωνική λειτουργός, είναι η δεύτερη γυναίκα πολιτική κρατούμενη που καταδικάστηκε σε θάνατο τον Ιούλιο για τον ειρηνικό ακτιβισμό της, μετά την ακτιβίστρια Sharifeh Mohammadi. 

Δύο άλλες ακτιβίστριες, η Varisheh Moradi και η Nasim Gholami Simiyari, κινδυνεύουν να καταδικαστούν σε θάνατο αφού κατηγορούνται για «ένοπλη εξέγερση». Οι ετυμηγορίες των Moradi και Simiyari εκκρεμούν.

«Αντιμέτωπες με ένα γυναικείο κίνημα στο Ιράν που αρνείται να υποχωρήσει, οι αρχές της Ισλαμικής Δημοκρατίας προσπαθούν τώρα να απειλήσουν αυτές τις γυναίκες με αγχόνη, σε μια απελπισμένη προσπάθεια να φιμώσουν τους διαφωνούντες», δήλωσε ο Hadi Ghaemi, εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν (CHRI).

«Οι φυλακισμένες ακτιβίστριες στο Ιράν διαμαρτύρονται γενναία για αυτές τις παράνομες θανατικές ποινές μέσα από τα κελιά τους, με μεγάλο κίνδυνο για τις ίδιες», δήλωσε η Ghaemi. «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να δείξει το θάρρος της και να απαιτήσει τον άμεσο τερματισμό αυτών των εκτελέσεων πριν να είναι πολύ αργά».

Η CHRI καλεί τη διεθνή κοινότητα να καλέσει τις ιρανικές αρχές για:

- Άμεση ανατροπή όλων των θανατικών ποινών εναντίον πολιτικών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων των Pakhshan Azizi και Sharifeh Mohammadi.

- Τερματισμό όλων των εκτελέσεων και της έκδοσης θανατικών ποινών, δεδομένων των συστημικών παραβιάσεων της δέουσας διαδικασίας που ενδημούν στις πρακτικές θανατικής ποινής της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

- Τερματισμό της βίαιης καταστολής και της παράνομης δίωξης των ακτιβιστριών γυναικών, οι οποίες στοχοποιούνται βάναυσα για τον ακτιβισμό τους.

Ο Saeid Dehghan, εξέχων Ιρανός δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ιδρυτής της Parsi Law Collective, σημείωσε: 

«Αυτές οι τέσσερεις γυναίκες αντιμετωπίζουν κατηγορίες για «εξέγερση», αλλά δεν κατείχαν όπλα και δεν έχουν κατασχεθεί ή καταγραφεί όπλα στην περίπτωσή τους. Οι δραστηριότητες αυτών των πολιτών ήταν πολιτικής φύσης και δεν είχαν καμμία σχέση με μια εξέγερση ενάντια στην «ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας», πόσο μάλλον να οπλιστούν για να δικαιολογήσουν την κατηγορία της εξέγερσης.

Από τις αρχές του 2024, τουλάχιστον 295 άνθρωποι έχουν εκτελεστεί, κατά μέσο όρο σχεδόν δέκα εκτελέσεις την εβδομάδα τους πρώτους επτά μήνες του έτους. Ο αριθμός των εκτελέσεων το 2023 έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2015, με τουλάχιστον 834 εκτελέσεις να καταγράφονται, σύμφωνα με την Iran Human Rights.

Δύο από τις τέσσερεις γυναίκες, η Pekhshan Azizi και η Varisheh Moradi, είναι γνωστό ότι είναι μέλη της κουρδικής εθνοτικής μειονότητας του Ιράν, αντανακλώντας τη συνεχιζόμενη δυσανάλογη χρήση της θανατικής ποινής από την Ισλαμική Δημοκρατία κατά των μειονοτήτων της χώρας, ιδίως των εθνοτικών κοινοτήτων στο Κουρδιστάν και στο Σιστάν και το Μπαλουχιστάν.

Μια ομάδα Ιρανών πολιτικών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένης της βραβευμένης με Νόμπελ Ειρήνης Narges Mohammadi, διαμαρτύρονται για την αύξηση των θανατικών ποινών μέσα από τη φυλακή Evin της Τεχεράνης. 

«Καλούμε όλους να ενώσουν τις φωνές τους με τις γυναίκες πολιτικές και ιδεολογικές κρατούμενες», ανέφεραν σε δήλωσή τους στις 24 Ιουλίου.

Οι κρατούμενοι στη φυλακή Ghezel Hesar στο Karaj, στην επαρχία Alborz, διαμαρτυρήθηκαν επίσης για τη θανατική ποινή του Pakhshan Azizi. 

Πραγματοποιούν απεργία πείνας κάθε Τρίτη μετά την εκτέλεση τεσσάρων Κούρδων πολιτικών κρατουμένων τον Ιανουάριο του 2024, απαιτώντας τον τερματισμό της θανατικής ποινής. 

Από τότε, κρατούμενοι σε τουλάχιστον 16 άλλες φυλακές σε όλο το Ιράν έχουν ενταχθεί στην εκστρατεία «Καμμία εκτέλεση την Τρίτη».

Pakhshan Azizi: Κούρδα κοινωνική λειτουργός που κρατείται με το όπλο στο κεφάλι

Η Azizi καταδικάστηκε σε θάνατο με την κατηγορία της «ένοπλης εξέγερσης εναντίον του κράτους» από το Τμήμα 26 του Ισλαμικού Επαναστατικού Δικαστηρίου του Ιράν και καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης για φερόμενη συμμετοχή στο Κόμμα Ελεύθερης Ζωής του Κουρδιστάν (PJAK), μια κατηγορία που οι δικηγόροι της αρνούνται. Η ετυμηγορία κοινοποιήθηκε στη νομική της ομάδα στις 23 Ιουλίου.

«Η θανατική ποινή εκδόθηκε με την κατηγορία της 'baghi' (εξέγερσης), υποστηρίζοντας ότι η κα Azizi συμμετείχε σε ένοπλες δραστηριότητες [εναντίον της Ισλαμικής Δημοκρατίας] για λογαριασμό μιας επαναστατικής ομάδας. 

Ωστόσο, η κα Azizi όχι μόνο δεν συμμετείχε σε καμμία ένοπλη επιχείρηση, αλλά βρίσκεται επίσης στο Ιράκ και τη Συρία τα τελευταία επτά χρόνια, όπου βοηθά τους πρόσφυγες και όσους πλήττονται από τη βία ως κοινωνική λειτουργός μετά τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν από το ISIS από το 2015», δήλωσε ο Amir Raesian, ένας από τους δικηγόρους που εργάζονται στην υπόθεση της Azizi, είπε η Shargh Daily στις 24 Ιουλίου.

«Η απόφαση δεν αναφέρει καν οποιαδήποτε συμμετοχή της κ. Azizi σε στρατιωτικές επιχειρήσεις ή συγκρούσεις με ιρανικούς κρατικούς ή μη κρατικούς παράγοντες», δήλωσε ο Raesian.

Η απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου αναμένεται να εφεσιβληθεί από τους δικηγόρους του Azizi.

Ο αδελφός της Azizi, Assa Azizi, δήλωσε ότι τρία μέλη της οικογένειας έχουν καταδικαστεί σε φυλάκιση χωρίς να διευκρινίσει με ποιες κατηγορίες. Επιπλέον, στην Azizi απαγορεύονται οι επισκέψεις ή η επαφή με την οικογένειά της για πάνω από δύο εβδομάδες.

Σε επιστολή που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2024, η Azizi περιέγραψε λεπτομερώς περιπτώσεις βασανιστηρίων και παρενόχλησης κατά τη διάρκεια της κράτησής της, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής της σε εικονικές εκτελέσεις.

«Η ταπείνωση και οι απειλές γέμισαν τον αέρα στις χειρότερες σωματικές και ψυχικές συνθήκες που προέκυψαν από τις παρατεταμένες απεργίες πείνας και τους πέντε μήνες απομόνωσης (τα πιο φρικτά λευκά βασανιστήρια)... Το ίδιο κελί όπου είχα κρατηθεί το 2009 για τις ίδιες κατηγορίες ότι "είμαι Κούρδα" και "είμαι γυναίκα"», έγραψε η Azizi.

Η Azizi, κάτοικος της Mahabad, συνελήφθη στο σπίτι της στην Τεχεράνη στις 4 Αυγούστου 2023 από τις κρατικές δυνάμεις ασφαλείας που κρατούσαν ένα όπλο στο κεφάλι της, σύμφωνα με την αφήγησή της. 

Κατά τη διάρκεια της κράτησής της, της αρνήθηκαν νομικό σύμβουλο και υποβλήθηκε σε βασανιστήρια για να αποσπάσει ψευδείς ομολογίες - μια τακτική ρουτίνας που χρησιμοποιείται από την Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον ακτιβιστών.

Η Azizi είχε συλληφθεί τον Νοέμβριο του 2009 κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας Κούρδων φοιτητών στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, που διαμαρτύρονταν για τις εκτελέσεις με πολιτικά κίνητρα στο Κουρδιστάν, συμπεριλαμβανομένης της εκτέλεσης του 28χρονου Κούρδου πολιτικού κρατούμενου Ehsan Fattahian.

Sharifeh Mohammadi: βασανισμένη ακτιβίστρια και μητέρα 12χρονης

Η Sharifeh Mohammadi, μία 45χρονη μηχανικός βιομηχανικού σχεδιασμού και ανεξάρτητη ακτιβίστρια εργασιακών δικαιωμάτων, καταδικάστηκε σε θάνατο στις 4 Ιουλίου 2024 από το Τμήμα 1 του Ισλαμικού Επαναστατικού Δικαστηρίου του Ιράν στο Rasht, υπό την προεδρία του δικαστή Ahmad Darvish Goftar.

Το δικαστήριο δήλωσε ότι η Mohammadi είχε καταδικαστεί για «ένοπλη εξέγερση κατά του κράτους» λόγω της φερόμενης συμμετοχής της στην εθνική Συντονιστική Επιτροπή Βοήθειας των Εργατικών Συνδικάτων (LUACC), η οποία λειτουργεί νόμιμα στο Ιράν, και της φερόμενης συμμετοχής της στο απαγορευμένο κόμμα Komala του ιρανικού Κουρδιστάν.

Η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Dehghan τόνισε ότι όσον αφορά τη συμμετοχή της στη Συντονιστική Επιτροπή για την Ενίσχυση του Σχηματισμού Εργατικών Οργανώσεων, «αυτή η επιτροπή εξουσιοδοτήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Αχμαντινετζάντ και δεν ήταν παράνομη. 

Επιπλέον, οι πολιτικές και οργανωτικές δραστηριότητες μέσα σε μια εργατική επιτροπή, οι οποίες τελικά βασίζονται σε γραπτή ή προφορική επικοινωνία, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε κατηγορία «εξέγερσης» ενάντια στην «ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας».

Ο Dehghan πρόσθεσε ότι «η διαμαρτυρία κατά της φτώχειας, των διακρίσεων, της διαφθοράς και της αδικίας από την Mohammadi δεν έρχεται σε σύγκρουση με τα «θεμέλια του καθεστώτος» με τρόπο που θα δικαιολογούσε τη θανατική ποινή για έναν ακτιβιστή και σημείωσε ότι ο ισχυρισμός της συμμετοχής στη δημιουργία ενός κόμματος όπως η Komala ήταν «παράλογος, καθώς αυτό το κόμμα ιδρύθηκε χρόνια πριν από τη γέννηση της Sharifeh».

Η Mohammadi και η οικογένειά της αρνήθηκαν κατηγορηματικά τη συμμετοχή της σε οποιαδήποτε οργάνωση.

Η παντρεμένη μητέρα ενός 12χρονου γιου, του Mohammadi, συνελήφθη στις 5 Δεκεμβρίου 2023 από πράκτορες του Υπουργείου Πληροφοριών και κρατήθηκε σε απομόνωση για μήνες, με την οικογένειά της να στερείται οποιασδήποτε πληροφορίας σχετικά με την κατάσταση ή την τοποθεσία της.

Σύμφωνα με την οικογένειά της, βασανίστηκε στη φυλακή μετά τη σύλληψή της και πέρασε αρκετούς μήνες στην απομόνωση.

Η απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου αναμένεται να εφεσιβληθεί από τον δικηγόρο της Mohammadi.

Varisheh Moradi: Κούρδα ακτιβίστρια, αρνήθηκε δικηγόρο κατά τη διάρκεια της δίκης

Η Varisheh Moradi, Κούρδα πολιτική ακτιβίστρια, συνελήφθη βίαια την 1η Αυγούστου 2023 από πράκτορες του Υπουργείου Πληροφοριών. 

Πέρασε 13 ημέρες σε ένα κέντρο κράτησης ασφαλείας στο Sanandaj στην επαρχία του Κουρδιστάν, όπου πιέστηκε και απειλήθηκε να κάνει αναγκαστικές ομολογίες. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην πτέρυγα 209 της φυλακής Evin στην Τεχεράνη, όπου πέρασε σχεδόν πέντε μήνες στην απομόνωση πριν μεταφερθεί στην πτέρυγα γυναικών της φυλακής Evin.

Στις 16 Ιουνίου 2024, η Moradi δικάστηκε στο Ισλαμικό Επαναστατικό Δικαστήριο του Ιράν στην Τεχεράνη με την κατηγορία της «εξέγερσης», η οποία επισύρει τη θανατική ποινή.

Μια πηγή εξοικειωμένη με την υπόθεση δήλωσε στο CHRI ότι ο προεδρεύων δικαστής Abolqasem Salavati, ένας διαβόητος σκληροπυρηνικός δικαστής με το παρατσούκλι «ο δικαστής που απαγχονίζει» για την έκδοση θανατικών ποινών σε πολιτικές υποθέσεις, δεν επέτρεψε στη Moradi ή στους δικηγόρους της να παρουσιάσουν υπεράσπιση.

«Από πριν από ένα μήνα, ο δικαστής Salavati αρνείται στην Moradi το δικαίωμα να έρχεται σε επαφή και να δέχεται επισκέψεις από μέλη της οικογένειας και δικηγόρους», πρόσθεσε η πηγή.

Τον Μάϊο του 2024, οι Varisheh Moradi και Pakshan Azizi πραγματοποίησαν διήμερη απεργία πείνας για να διαμαρτυρηθούν για την παρατεταμένη κράτησή τους και τη συμπεριφορά των σωφρονιστικών αρχών.

Nasim Gholami Simiyari: διαδηλώτρια,  βασανίστηκε και αναγκάστηκε να ομολογήσει

Η Nasim Gholami Simiyari, μία 36χρονη διαδηλώτρια, κατηγορήθηκε για «συνάθροιση και συμπαιγνία κατά της εθνικής ασφάλειας», «προπαγάνδα κατά του καθεστώτος» και «ένοπλη εξέγερση» από το Τμήμα 26 του Επαναστατικού Δικαστηρίου της Τεχεράνης, υπό την προεδρία του δικαστή Iman Afshari, στις 30 Ιουνίου 2024.

Η Simiyari αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του δικαστηρίου, δηλώνοντας ότι οι ομολογίες της εξαναγκάστηκαν μέσω βασανιστηρίων και παρατεταμένης απομόνωσης.

Η Simiyari συνελήφθη στις 18 Μαΐου 2023 από πράκτορες πληροφοριών του IRGC στην Τεχεράνη κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία».

«Υποβλήθηκε σε ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια κατά τη διάρκεια της κράτησής της και αποσπάστηκαν εξαναγκαστικές ομολογίες από αυτήν μπροστά σε μια κάμερα στο κέντρο κράτησης. Οι ομολογίες υπαγορεύτηκαν και εξαναγκάστηκαν από τον ανακριτή», δήλωσε ένας φίλος της Simiyari στο HRANA.

Η Simiyari είναι μέρος μιας κοινής υπόθεσης με επτά άλλους κατηγορούμενους: Hamidreza Sahlabadi, Ehsan Ravajiyan, Amin Sokhanvar, Ali Harati Mokhtari, Hossein Mohammad Hosseini, Amir Shah Velayati και Hossein Ardestani.

Οι εκτελέσεις μειονοτικών ακτιβιστών συνεχίζουν επίσης να αυξάνονται

Την ίδια στιγμή που η Ισλαμική Δημοκρατία κλιμάκωσε τη χρήση της θανατικής ποινής κατά των ακτιβιστριών γυναικών, συνέχισε να στοχοποιεί μειονοτικές ακτιβίστριες για τη θανατική ποινή. 

Τρεις Κούρδοι διαδηλωτές – ο Raouf Sheikh Maroofi, ο Kamran Soltani και ο Mohammad Faraji – κατηγορούνται για «διαφθορά» και «ένοπλη εξέγερση». Περιμένουν την ετυμηγορία του Τμήματος 1 του Ισλαμικού Επαναστατικού Δικαστηρίου στο Μαχαμπάντ, όπου τέτοιες κατηγορίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη θανατική ποινή.

Σύμφωνα με το Δίκτυο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Κουρδιστάν, οι τρεις άνδρες συνελήφθησαν από τις δυνάμεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια του κινήματος «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» και έχουν υποστεί σοβαρά σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια κατά τη διάρκεια της κράτησής τους.

Η Ισλαμική Δημοκρατία χρησιμοποιεί συχνά αόριστα καθορισμένες και πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες, όπως «διαφθορά» και «ένοπλη εξέγερση», εναντίον διαδηλωτών, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν στη θανατική ποινή.

«Καθώς ο Masoud Pezeshkian αναλαμβάνει την προεδρία του Ιράν, οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση και να διασφαλίσουν ότι οι σοβαρές και συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ισλαμικής Δημοκρατίας παραμένουν στο επίκεντρο όλων των συναλλαγών με τις αρχές του Ιράν», τόνισε ο Ghemi.

این گزارش را به فارسی بخوانید

ΠΗΓΗ: Women Activists Increasingly Sentenced to Death as Political Executions in Iran Surge - Center for Human Rights in Iran (iranhumanrights.org)

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΑΡΙΓΩ ΖΑΡΑΦΟΠΟΥΛΑ