Πλάτων, 427-347 π.Χ. Φιλόσοφος
Αρχαίος Αθηναίος φιλόσοφος, ο πιο γνωστός μαθητής του Σωκράτη και δάσκαλος του Αριστοτέλη.
Το έργο του με τη μορφή φιλοσοφικών διαλόγων έχει σωθεί ολόκληρο και άσκησε τεράστια επιρροή στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία και γενικότερα στη δυτική φιλοσοφική παράδοση μέχρι τις ημέρες μας.
Μεταξύ άλλων, έγραψε την Απολογία του Σωκράτους, το Συμπόσιο όπου μιλά για την φύση του έρωτα, ενώ σε δύο μακρούς διαλόγους, την Πολιτεία και τους Νόμους, περιέγραψε την ιδανική πολιτεία.
Τα έργα του Πλάτωνα είναι 36 και όλα, εκτός από την Απολογία, διαλογικά. Μεταξύ των άλλων υπήρξε και ο ιδρυτής της Ακαδημίας.
1) Ου το ζην περί πλείστου ποιητέον, αλλά το ευ ζην. (Αυτό που αξίζει δεν είναι να ζεις για να αποκτήσεις περισσότερα αλλά να ζεις καλά.) Κριτίας
2) Η άγαν ελευθερία έοικε εις άγαν δουλείαν μεταβάλλειν. (Φαίνεται πως η υπερβολική ελευθερία μετατρέπεται σε υπερβολική υποδούλωση.) Πολιτεία 564Α
3) Μάλλον αδικείσθαι ή αδικείν. (Καλύτερα να σε αδικούν παρά να αδικείς.)
4) Ο θάνατος τυγχάνει ων, ως εμοί δοκεί, ουδέν άλλο ή δυοίν πραγμάτοιν διάλυσις, της ψυχής και του σώματος απ’ αλλήλου.
(Νομίζω πως ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο διαχωρισμός δύο πραγμάτων, του ενός από το άλλο, δηλαδή της ψυχής από το σώμα.)
5) Ουδέν άλλο έχουσα ες Άδου η ψυχή έρχεται πλην της παιδείας και τροφής.
(Η ψυχή έρχεται στον Άδη χωρίς να κουβαλάει τίποτε άλλο πέρα από την παιδεία της και την αγωγή της.) Φαίδων
6) Κοινωνία γαρ ψυχή και σώματι διαλύσεως ουκ έστιν η κρείττον. (Η ένωση της ψυχής και του σώματος [η γέννηση] δεν είναι με κανένα τρόπο καλύτερη από το χωρισμό τους [το θάνατο].)
7) Εις ευ φρονών μυρίων μη φρονούντων κρείττων εστί. (Ένας που σκέφτεται σωστά είναι καλύτερος από μύριους που δεν σκέφτονται.)
Ο αληθινός άρχων ου πέφυκε το αυτώ συμφέρον σκοπείσθαι αλλά το τω αρχομένω. (Ο αληθινός άρχοντας δεν πρέπει να κοιτάζει το δικό του συμφέρον αλλά των υπηκόων του.)9) Άριστον υγιαίνειν, δεύτερον δε κάλλος, τρίτον δε πλούτος. (Το καλύτερο είναι η υγεία, το δεύτερο η ομορφιά, το τρίτο ο πλούτος.)
10) Αγαθώ περί ουδενός εγγίγνεται φθόνος ούτε φόβος ούτε οργή ή μίσος. (Στον καλό άνθρωπο για κανένα λόγο δεν δημιουργείται φθόνος ούτε φόβος ούτε οργή ή μίσος.)
11) Πολλά και ανόσια περί το των πολλών νόμισμα γέγονε. (Πολλά και ανόσια κακουργήματα έχουν γίνει για το χρήμα.)
12) Ευνομία πειθαρχία νόμων σπουδαίων. (Ευνομία είναι η υπακοή σε σπουδαίους νόμους.)
13) Ου πάνυ ημίν ούτω φροντιστέον τι ερούσιν οι πολλοί ημάς, αλλ’ ό,τι ο επαΐων περί των δικαίων και αδίκων. (Δεν πρέπει να νοιαζόμαστε πολύ για το τι θα πει για μας ο κόσμος, αλλά τι θα πει εκείνος που ξέρει καλά περί των δικαίων και αδίκων.) Κρίτων
14) Δει αυ νοήσαι, ότι ημών εν εκάστω δύο τινε εστον ιδέα άρχοντε και άγοντε, οιν επόμεθα ᾑ δε άν άγητον, η μεν έμφυτος ούσα επιθυμία ηδονών, άλλη δε επίκτητος δόξα, έφιεμένη του αρίστου.
(Πρέπει να καταλάβουμε ότι μέσα μας υπάρχουν δύο δυνάμεις που μας κυβερνάνε και μας καθοδηγούν και που τις ακολουθούμε όπου και να μας πάνε, και η μία είναι έμφυτη, η επιθυμία για τις ηδονές, η άλλη πάλι είναι η επίκτητη, η σωστή γνώμη [η σοφία] που επιδιώκει να φθάσει το άριστο.) Φαίδρος
15) Εάν ο άνθρωπος λάβει την ορθή παιδεία, μέσα του ξυπνάει σφοδρή η δύναμη και η θέληση να αναπτυχθεί ως το θεϊκότερο και ημερότερο ζώο. Αλλά αν δεν τύχη της καλής και επιμελούς ανατροφής, γίνεται το πιο άγριο απ’ όσα γεννάει η γη.
16) Εκείνος που θέλει να γίνει άριστος, δεν πρέπει να αγαπά περισσότερο τον εαυτό του, μήτε τα δικά του, αλλά τα δίκαια.
17) Ο θεός δεν έχει ευθύνη για τις πράξεις αυτών που έχουν ελευθερία επιλογής.
18) Όταν μιλούν άσχημα για σένα, ζήσε έτσι ώστε κανένας να μην μπορεί να τους πιστέψει.
19) Μια από τις τιμωρίες που δεν καταδέχεσαι να ασχοληθείς με την πολιτική είναι ότι καταλήγεις να σε κυβερνούν οι κατώτεροί σου.
20) Το βλάκα μπορείς να τον καταλάβεις από δυο ενδείξεις: μιλάει για πράματα που είναι γι’ αυτόν άχρηστα και εκφράζει γνώμη για κάτι που κανένας δεν τον ρωτάει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ἐνημερώνουμε τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες μας, ὅτι σχόλια, τὰ ὁποῖα ἐμπεριέχουν προσβλητικοὺς χαρακτηρισμούς, διαφημίζουν κόμματα ἢ εἶναι γραμμένα μὲ λατινικοὺς χαρακτῆρες (γκρήκλις), θὰ διαγράφωνται ἄνευ προειδοποιήσεως!